Υπεγράφη από τον Περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κώστα Αγοραστό και τον Εθνικό Συντονιστή για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων, Ηρακλή Μοσκώφ σύμφωνο συνεργασίας με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού και την ανάληψη στοχευμένων δράσεων για την προστασία θυμάτων εμπορίας ανθρώπων. Η υπογραφή του Συμφώνου Συνεργασίας πραγματοποιήθηκε παρουσία της Υφυπουργού Παιδείας Ζέττας Μακρή.
Ηρακλής Μοσκώφ, Εθνικός Συντονιστής για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων : «Εκ μέρους της Εθνικής Συντονιστικής Αρχής για την καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων και του Υπουργείου Εξωτερικών εκφράζουμε την ιδιαίτερη χαρά και τιμή που βρισκόμαστε εδώ στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. Ευχαριστώ πάρα πολύ των Περιφερειάρχη Κώστα Αγοραστό και την Υφυπουργό κ. Ζέττα Μακρή που μας δίνεται η ευκαιρία να συνεργαστούμε. Η χώρα μας συμμετέχει σε μια παγκόσμια συμμαχία κατά της εμπορίας και εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Δυστυχώς μέσα σε όλα αυτά που έχουμε να αντιμετωπίσουμε υπάρχουν άνθρωποι ευάλωτοι οι οποίοι πέφτουν θύματα άλλων ανθρώπων που τους εκμεταλλεύονται και τους διοχετεύουν ως ανθρώπινα καταναλωτικά προϊόντα σε «αγορές» της Δύσης. Απαιτείται εγρήγορση από τις διωκτικές αρχές, απαιτείται εγρήγορση από τις προνοιακές αρχές, αλλά απαιτείται εγρήγορση και από την κοινωνία των πολιτών. Ακολουθείται για παγκόσμια συμμαχία, μια συστράτευση, γιατί δυστυχώς αυτοί οι άνθρωποι δεν διασώζονται. Οι αριθμοί παγκοσμίως είναι πολύ χαμηλοί. Από την πλευρά μας χρειάζεται να έχουμε μια αντίληψη η οποία δεν θα είναι συμβατική. Δεν μπορεί να περιμένουμε τη διάσωση αυτών των ανθρώπων από την πλευρά του εισαγγελέα, του αστυνομικού, απαιτείται μια συστράτευση όπου ο επαγγελματίας πρώτης γραμμής πρέπει να είναι πραγματικά στην πρώτη γραμμή και να ανιχνεύει τις ενδείξεις πιθανόν θυμάτων και να μπορεί να τους διασώσει και να τους παραπέμψει σε αρμόδιες κοινωνικές υπηρεσίες όπου θα τους δοθεί η βοήθεια που χρειάζονται. Άρα μιλάμε για την πρόληψη. Η προστιθέμενη αξία αυτής τη συνεργασίας είναι η πρόληψη. Είναι η δυνατότητα να ενδυναμώσουμε και να στηρίξουμε ανθρώπους πριν πέσουν θύματα εμπορίας. Πριν δηλαδή συντελεστεί το έγκλημα. Κάναμε μια μεγάλη εκδήλωση στη Βουλή παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, του Πρωθυπουργού, των αρμόδιων Υπουργών και περίπου 100 βουλευτών όπου υπήρξε απερίφραστη η έκφραση της πολιτείας, της πολιτειακής και της πολιτικής ηγεσίας για να εφαρμοστεί ένα εθνικό σχέδιο δράσης. Το σχέδιο αυτό καλούμαστε εμείς να το εφαρμόσουμε και στο πλαίσιο αυτό η συνεργασία μας με την Περιφέρεια Θεσσαλίας είναι πολύ σημαντική. Έχουμε ένα κοινό σχέδιο δράσης, με βασικό πυλώνα την εκπαίδευση των επαγγελματιών της Περιφέρειας σε θέματα αναγνώρισης πιθανόν θυμάτων. Σε επίπεδο υγειονομικό, σε επίπεδο κοινωνικών υπηρεσιών και πρόνοιας αλλά και σε επίπεδο εκπαίδευσης στα σχολεία. Γίνεται μεγάλη προσπάθεια και η στήριξη της Υφυπουργού είναι πολύ μεγάλη. Είμαστε εδώ για να μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε δράσεις σε επίπεδο εκπαίδευσης, σε επίπεδο ευαισθητοποίησης του κόσμου ώστε η Περιφέρεια Θεσσαλίας να είναι στην πρώτη γραμμή της πρόληψης της εμπορίας ανθρώπων».
Ζέττα Μακρή, Υφυπουργός Παιδείας: «Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον Εθνικό Συντονιστή για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων, Ηρακλή Μοσκώφ, παλιό μου συνεργάτη, γνώριμο, φίλο, πολύτιμο και άξιο υποστηρικτή των θεμάτων για τα οποία έχει οριστεί. Θερμές ευχαριστίες και στον Περιφερειάρχη Κώστα Αγοραστό, γιατί όταν με τον κ. Μοσκώφ επικοινωνήσαμε μαζί του και του εξηγήσαμε ότι υπάρχει ανάγκη συνεργασίας με την Περιφέρεια, αμέσως απάντησε θετικά και αμέσως συντονιστήκαμε. Έτσι υπογράφεται σήμερα αυτό το σύμφωνο και είμαστε μέσα στις πρώτες δυο Περιφέρειες που ανταποκρίθηκαν άμεσα σε αυτό το αίτημα. Αυτό τιμά ιδιαίτερα την περιοχή. Όπως είπε και ο κ. Μοσκώφ το πρόβλημα υπάρχει, εκείνοι οι οποίοι το συντηρούν είναι πολυμήχανοι, βρίσκονται ένα βήμα πιο μπροστά, γι αυτό χρειάζεται συνέργεια και συνεργασία. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας και ο κ. Μοσκώφ θα κάνουν συνεργασίες και με ευρωπαϊκά δίκτυα και δεν θα περιοριστούν μόνο στον εθνικό χώρο. Αποτέλεσμα είναι αυτή η κουλτούρα ανοχής , όπως έχει χαρακτηριστεί η ύπουλη και σιωπηρή κάλυψη αυτών των εγκλημάτων, να σταματήσει να υπάρχει. Χαίρομαι που έχουμε συνεργασία και στο Υπουργείο μας και μάλιστα με το πρόγραμμα «Human Rights for Beginners» που ξεκίνησε πιλοτικά και τώρα θα γενικευτεί με τα εργαστήρια δεξιοτήτων που εγκαινίασε και υποστήριξε η ίδια η Υπουργός κ. Κεραμέως με την παρουσία της. Χαίρομαι ιδιαίτερα που με την Περιφέρεια και στη δικιά μας περιοχή θα είμαστε πρωτοπόροι σε ένα ζήτημα που μας απασχόλησε πολύ πριν γίνει επίκαιρο για όλη την επικράτεια. Ίσως αυτό βοηθήσει να γίνει πιο εύκολα αντιληπτό στον κόσμο ότι πρέπει να ευαισθητοποιηθεί. Πάντως, κ. Μοσκώφ, και εσείς το αναγνωρίσατε ότι ο Περιφερειάρχης ανταποκρίθηκε όταν το θέμα δεν ήταν στην επικαιρότητα, αναγνωρίζοντας τη μεγάλη ανάγκη αυτής της συνεργασίας».
Κώστας Αγοραστός, Περιφερειάρχης Θεσσαλίας: «Σήμερα υπογράφουμε μια συμφωνία ξεχωριστή, μοναδική και ανθρώπινη. Είναι μια συμφωνία με μεγάλη σημασία. Θέλω να ευχαριστήσω την Υφυπουργό Παιδείας Ζέττα Μακρή και τον Εθνικό Συντονιστή Ηρακλή Μοσκώφ, γιατί η συμφωνία είναι για τον άνθρωπο. Υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και καταπολεμά την εμπορία των ανθρώπων. Βαδίζουμε με σχέδιο και στρατηγική. Το Υπουργείο Παιδείας με δράσεις μέσα στα σχολεία ενημερώνει και εκπαιδεύει τους νέους που μπορεί να τύχουν θύματα εμπορίας. Με τη συμφωνία αυτή πρόκειται να εκπαιδευτούν οι υπηρεσίες Υγείας και Πρόνοιας της Περιφέρειας για να μπορούν να διαγνώσουν και να αντιμετωπίσουν τέτοιες καταστάσεις. Προχωράμε και στην ευαισθητοποίηση του συνόλου της κοινωνίας προκειμένου να εξαλειφθεί μια μάστιγα που είναι ενάντια στην ανθρώπινη ζωή. Είμαστε εδώ, ενώνουμε τις δυνάμεις μας, βαδίζουμε οργανωμένα και με συγκεκριμένη στρατηγική ώστε να καλλιεργηθεί η κουλτούρα στην κοινωνία, στις υπηρεσίες, στα σχολεία μας για να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τέτοια φαινόμενα».
Το Σύμφωνο Συνεργασίας
Καταλαμβάνοντας γεωγραφικά ένα νευραλγικό τμήμα της ηπειρωτικής Ελλάδας και διαθέτοντας πλούσιο και διαφοροποιημένο φυσικό και πολιτιστικό απόθεμα, η Περιφέρεια Θεσσαλίας έχει αναδειχθεί σε ισχυρό πυλώνα της πρωτογενούς παραγωγής σε εθνικό επίπεδο ενώ ταυτόχρονα αποτελεί σημαντικό διαμετακομιστικό επίκεντρο και αναδεικνύεται σε διαρκώς ανερχόμενο τουριστικό πόλο. Η διεθνής εμπειρία καταδεικνύει ότι η τυπολογία της εμπορίας ανθρώπων τόσο ως οργανωμένης εγκληματικής δραστηριότητας όσο και ως κοινωνικού φαινομένου συναντάται και σε περιοχές που φέρουν ανάλογα χαρακτηριστικά με την Περιφέρεια Θεσσαλίας. Περαιτέρω, αποτελεί δεδηλωμένη δέσμευση της Περιφέρειας να συμβάλλει στη συλλογική προσπάθεια, σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο για την καταπολέμηση του trafficking μέσω του εντοπισμού πιθανών θυμάτων, της υποστήριξης και επανένταξης των θυμάτων, καθώς και της ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του στελεχιακού δυναμικού της και του ευρύτερου κοινού.
Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται μια ολοκληρωμένη εκπαιδευτική προσέγγιση, που θα έχει αποδέκτες στελέχη, υπαλλήλους και επαγγελματίες που απασχολεί ή με τους οποίους συνεργάζεται η Περιφέρεια Θεσσαλίας, και η οποία έχει σχεδιαστεί λαμβάνοντας υπ’όψιν τις οδηγίες και τις βέλτιστες πρακτικές διεθνών οργανισμών και επίσημων φορέων, όπως το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, το Συμβούλιο της Ευρώπης κ.α.
Η εκπαίδευση των επαγγελματιών θα βασίζεται σε δύο μέρη, ένα γενικό και ένα ειδικό. Το μεν γενικό μέρος θα είναι κοινό ανεξαρτήτως ειδικότητας, ενώ το ειδικό θα προσαρμόζεται σε επί μέρους κατηγορίες επαγγελματιών αναλόγως με τον βαθμό εμπλοκής και την πιθανή εγγύτητα των στελεχών που θα την παρακολουθήσουν προς πιθανούς θύτες/θύματα trafficking (π.χ. επαγγελματίες υγείας, υπηρεσίες σε χώρους μετάβασης, κοινωνικές υπηρεσίες κλπ.).
Το εκπαιδευτικό αυτό εγχείρημα θα είναι χωρισμένο σε αυτόνομα μέρη, τα οποία θα περιλαμβάνουν κύκλους σεμιναρίων, επιμορφωτικό υλικό, ασκήσεις προσομοίωσης, βέλτιστες τεχνικές κλπ. Σε όλα τα στάδια του εκπαιδευτικού προγράμματος, βασικό ρόλο θα έχουν συνεργάτες από εθνικούς και διεθνείς φορείς με εξειδίκευση σε αντίστοιχους τομείς και θα συμμετέχουν ενεργά, μεταφέροντας πολύτιμη εμπειρία και τεχνογνωσία. Στην διάρκεια του εκπαιδευτικού προγράμματος προτεραιότητα θα δοθεί σε πρακτικές όψεις αντιμετώπισης του προβλήματος και στην εμπειρία, ώστε το συγκριτικό πλεονέκτημα να είναι σημαντικά αυξημένο σε σχέση με τα θεωρητικά προγράμματα αντίστοιχου περιεχομένου που πραγματοποιούνται από και προς διάφορους φορείς.
Προσδοκώμενα αποτελέσματα
Ο στόχος του προγράμματος είναι να εκπαιδεύσει -σε συνεργασία με αρμόδιους κρατικούς και διεθνείς φορείς- στελέχη, υπαλλήλους και επαγγελματίες της Περιφέρειας που δραστηριοποιούνται σε τομείς της Δημόσιας Υγείας και της Κοινωνικής Μέριμνας, ενισχύοντας την ικανότητά τους στην αναγνώριση θυμάτων και πιθανών θυτών Εμπορίας Ανθρώπων, μεταφέροντας τρόπους ενδεδειγμένης αντιμετώπισης και διαχείρισης, καθώς και κατάλληλης επικοινωνίας με τα θύματα σχετικά με τα δικαιώματά τους και τη διασύνδεσή τους με τον αρμόδιο φορέα προστασίας και υποστήριξης.
Η συγκυρία είναι κομβική ώστε να αποτελέσει ένα πρωτοποριακό εγχείρημα συνεργασίας, στο οποίο η Περιφέρεια Θεσσαλίας με τον πρωταγωνιστικό ρόλο που θα έχει, θα δημιουργήσει ένα θετικό προηγούμενο καλής πρακτικής. Ο σχεδιασμός του προγράμματος είναι τέτοιος, ώστε να του προσδίδει πολλά πλεονεκτήματα, ελαχιστοποιώντας, παράλληλα, τους κινδύνους κατά το δυνατόν. Ο σχεδιασμός παρουσιάζει ευελιξία, ώστε να μπορούν να αντιμετωπιστούν είτε τρέχουσες καταστάσεις (όπως οι περιορισμοί από τον Covid-19), είτε ενδεχόμενες μελλοντικές προκλήσεις. Τέλος, το εν λόγω πρόγραμμα έχει δυνατότητες να εξελιχθεί, τόσο κατά την διάρκεια εφαρμογής του, όσο και μελλοντικά αποτελώντας πρότυπο για εκπαιδευτικά προγράμματα που θα ακολουθήσουν.
