Συνάντηση εργασίας για το ΕΣΠΑ αλλά και τη νέα προγραμματική περίοδο, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, μεταξύ του Επιτρόπου κ. Johannes Hahn, του γενικού Γραμματέα Υπουργείου Ανάπτυξης κ. Γ. Γιαννούση, του Γενικού Γραμματέα του Υπ. Εσωτερικών κ. Ιωαννίδη, του Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ε.Ε. στην Ελλάδα κ. Π. Καρβούνη και των 13 Περιφερειαρχών της χώρας, παρουσία και εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Υπ. Ανάπτυξης και των 13 Διαχειριστικών Αρχών των Περιφερειών της χώρας.
Αντικείμενο της συνάντησης ήταν ο συντονισμός και η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων μερών τόσο στο ΕΣΠΑ όσο και στο σχεδιασμό της Νέας Προγραμματικής περιόδου. Ο Επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής κ. Χαν, στο πλαίσιο της βοήθειας που προσφέρει εξ αρχής στη χώρα, έθεσε τα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν τόσο στο ΕΣΠΑ όσο και στο Νέο Πρόγραμμα. Μετά τις τοποθετήσεις και των εκπροσώπων των Υπουργείων, υπήρξε τοποθέτηση όλων των περιφερειαρχών της χώρας.
Ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός, έθεσε θέματα τόσο γενικότερης πολιτικής επί των δημοσιονομικών ζητημάτων, όσο και επί συγκεκριμένων θεμάτων για τα δυο Προγράμματα. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε για το ζήτημα της συνέχισης των έργων στους αυτοκινητοδρόμους Μαλιακός – Κλειδί, Ε65 και τα έργα μεταφοράς νερού από την άνω ρου του Αχελώου. Αναφερόμενος στην οικονομική κρίση που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα οι χώρες του Νότου σημείωσε: « Οι πλούσιες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν ζουν «εν κενό», χρειάζονται λειτουργικές κοινωνίες και κράτη γύρω τους για να διαφυλάξουν τη θέση τους. Οι εξαιρετικά άνισες Ενώσεις δεν λειτουργούν αποτελεσματικά και οι οικονομίες τους δεν είναι σταθερές ούτε βιώσιμες. Αυτό είναι το κόστος της ανισότητας. Και αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί πολιτικά στην παρούσα χρονική περίοδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση», δήλωσε ο περιφερειάρχης και συνέχισε:
Ως Αιρετές Περιφέρειες, θέσαμε εξ αρχής το ζήτημα ότι έπρεπε να γίνουν αλλαγές . Αλλαγές λειτουργικές, θεσμικές , διαρθρωτικές. Αλλαγές που δεν έγιναν.
Σήμερα οι μοναδικοί διαθέσιμοι πόροι είναι οι πόροι του ΕΣΠΑ. Δεν υπάρχουν εθνικοί πόροι, δεν πήραμε ως Αυτοδιοίκηση παρά ελάχιστο ποσό από αυτό που μας αναλογούσε. Οπότε πρέπει να τρέξουμε το ΕΣΠΑ, όλοι μαζί.
Τρία βασικά σημεία αναφέρθηκαν από τον κ. Αγοραστό σε σχέση με την πορεία των δημοσίων έργων του ΕΣΠΑ και την ανάγκη αλλαγών στην υφιστάμενη κατάσταση :
– Πρώτο : Το κόστος των απαλλοτριώσεων στα έργα, είναι πολύ υψηλό. Αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη βοήθεια και της Ε.Ε.
– Δεύτερο: Οι τιμές των εγκεκριμένων Τιμολογίων του Υπουργείου Υποδομών για εργασίες δημοσίων έργων, πρέπει να μειωθούν και μάλιστα άμεσα. Δεν χρειάζεται να περιμένουμε τυχόν σημαντικές εκπτώσεις στους Διαγωνισμούς των έργων για να πάρουμε πίσω τους πόρους για επανάχρηση. Μπορούμε και πρέπει να δημοπρατήσουμε έργα σε χαμηλότερες τιμές, εξασφαλίζοντας άμεσα (και όχι στο μέλλον) περισσότερα έργα άρα και περισσότερες άμεσες θέσεις εργασίας.
– Τρίτο: το ύψος των απαιτήσεων του Νόμου για εγγυήσεις στα έργα, είναι πολύ μεγάλο. Δεν υπάρχει πλέον δυνατότητα στους εργολήπτες να λάβουν εγγυήσεις από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ούτε για συμμετοχή στους διαγωνισμούς, ούτε για υπογραφή συμβάσεων, ούτε και για λήψη προκαταβολής στα έργα. Για το λόγο αυτό πρέπει να μειωθούν οι απαιτήσεις μας. Και αυτό γιατί οι Τράπεζες λειτουργούν με άλλα κριτήρια. Ότι ποσό τους έχει δοθεί έως σήμερα με διάφορα χρηματοδοτικά μέσα (Jessica, Jeremy, ΕΤΕΑΝ κ.α.), δεν κατευθύνθηκε στην αγορά και στις επιχειρήσεις. Εδώ λοιπόν υπάρχει στρέβλωση που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Για το λόγο αυτό και ο νέος κύκλος επιχορήγησης επενδύσεων, υφιστάμενων και νέων, ύψους 25 εκ. ευρώ για τη Θεσσαλία, πρέπει να διαχειριστεί από τις ίδιες τις Περιφέρειες.
Ως Θεσσαλία , προσπαθήσαμε από τη πρώτη στιγμή που αναλάβαμε το ΕΣΠΑ, να ξεμπλοκάρουμε έργα και να αυξήσουμε τους ρυθμούς υλοποίησής τους. Και εκ του αποτελέσματος μετά από 15 μήνες της Αιρετής Περιφέρειας Θεσσαλίας στο ΕΣΠΑ, είχαμε πρόοδο. Περαιτέρω όμως πρόοδος είναι δύσκολο να υπάρξει, γιατί εμπλέκονται οι κεντρικοί φορείς αλλά και το μεγάλο ζήτημα της γραφειοκρατίας.
Σήμερα, η πορεία των 498 εκ. ευρώ των πόρων της Θεσσαλίας στο ΕΣΠΑ , μέσω του Περιφερειακού Προγράμματος, είναι : Προσκλήσεις : ποσοστό 129%, Εντάξεις : ποσοστό 116%, Συμβάσεις : ποσοστό 74% και Δαπάνες: ποσοστό 40,5%.
Εντός του 2012, ήδη καταχωρήθηκαν στο ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης δαπάνες ύψους 42,2 εκ. ευρώ συνολικά, εκ των οποίων ποσό 33 εκ. ευρώ από την Διαχειριστική Αρχή Περιφέρειας, ενώ ήδη υπάρχουν πρόσθετες που καταχωρούνται στην τρέχουσα περίοδο και στο τέλος του έτους με ασφάλεια προβλέπεται η επίτευξη του στόχου απορρόφησης τάξης 80 εκ. ευρώ συνολικά για το ΕΣΠΑ Θεσσαλίας. Και εδώ, αναφέρουμε και συγχαίρουμε το Γενικό Γραμματέα Επενδύσεων και Ανάπτυξης κ. Γιαννούση, που ανακοίνωσε την αλλαγή στη λειτουργία του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, αίτημα το οποίο είχαμε διατυπώσει από την αρχή. Δηλαδή, η εκχώρηση αρμοδιότητας στις Περιφέρειες για αλλαγές πιστώσεων στα έργα που διαχειρίζονται και κατανομές ποσών, χωρίς την εμπλοκή του Υπουργείου, αποτελεί μια πραγματική παρέμβαση κατά της γραφειοκρατίας, καθόσον το σύστημα παραμένει ασφαλές και πλήρως ελεγχόμενο κεντρικά.
Σε ότι αφορά στη Νέα Προγραμματική Περίοδο (Ν.Π.Π.), ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας έκανε αναφορά στο γεγονός ότι με τον τρόπο που υπολογίζεται το ΑΕΠ χώρας και Περιφερειών, η Θεσσαλία παραμένει στο «Στόχο Σύγκλισης», με 71% Α.Ε.Π. κατά κεφαλήν (ως μέσος όρος των ετών 2007, 2008 και 2009). Ωστόσο το στοιχείο αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη για τους πόρους που θα διατεθούν στις Περιφέρειες των κρατών-μελών όπως είναι η Θεσσαλία, ζητώντας ουσιαστικά την σημαντική ενίσχυσή τους. Παράλληλα, επεσήμανε την αναγκαιότητα δόμησης του Συστήματος της Ν.Π.Π. με διακριτά Περιφερειακά Προγράμματα με δική τους διαχείριση και Διαχειριστική Αρχή, πολυταμειακά και πλήρη, ώστε να αρθούν οι στρεβλώσεις που διαπιστώνονται στην περίοδο του ΕΣΠΑ. Ως Θεσσαλία, ξεκινήσαμε με ενημέρωση όλων για τον σχεδιασμό του Νέου Προγράμματος, με συζήτηση , διαβούλευση, επιστημονική αντιμετώπιση, και σήμερα έχουμε ήδη το πρώτο «Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης Θεσσαλίας για την περίοδο 2014-2020» το οποίο αποτελεί εισροή για το εθνικό Σχέδιο και βάση για τον σχεδιασμό του Προγράμματος της Θεσσαλίας στη Νέα Π.Π. Παράλληλα, σχεδιάζεται σε επίπεδο Περιφέρειας το Στρατηγικό Σχέδιο Έξυπνης Εξειδίκευσης. Ήδη συνεργαζόμαστε με τους εμπλεκόμενους φορείς και στοχεύουμε σε σύσταση μιας Περιφερειακής Αρχής Σχεδιασμού και Παρακολούθησης Δράσεων. Για να υπάρξει αποτέλεσμα στο θέμα αυτό, πρέπει η Περιφέρεια να αποκτήσει σχετική θεσμική αρμοδιότητα. Η Έξυπνη Εξειδίκευση και η Καινοτομία, αποτελούν την απαραίτητη και στέρεα βάση για την ανάπτυξη της Θεσσαλίας. Και για το λόγο αυτό πρέπει να σχεδιαστεί σωστά.
Έχουμε θέσει το Αναπτυξιακό Όραμά μας : «Ισχυρή και Καινοτόμα Θεσσαλία στην Ευρώπη, με επίκεντρο τον άνθρωπο και το περιβάλλον, θετική δύναμη αλλαγής και δημιουργικής ανατροπής, έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς». Και αυτό επιτυγχάνεται με αξιοποίηση όλων των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Θεσσαλίας σε κάθε τομέα της οικονομίας, συνδυαστικά μεταξύ τους και με λειτουργικές διασυνδέσεις της παραγωγικής δραστηριότητας, με απώτερο στόχο την επίτευξη υψηλού επιπέδου ανάπτυξης του συνόλου της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Και εξωστρέφεια σε όλους τους τομείς. Αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω σχεδιασμού και υλοποίησης μίγματος κατάλληλων έργων, επενδύσεων και δράσεων. Παράλληλα, πρέπει να σχεδιασθούν και να υλοποιηθούν Τοπικά Αναπτυξιακά Προγράμματα, στα οποία θα εξειδικεύεται το μείγμα των παρεμβάσεων, για την αντιμετώπιση των περιοχών εφαρμογής τους. Και αυτά, με συμμετοχή όλων των ταμείων συγχρηματοδότησης σε 1 Περιφερειακό Πρόγραμμα.
Κλείνοντας την τοποθέτησή του ο κ. Κ. Αγοραστός, δήλωσε ότι: «Στη Θεσσαλία συνδυάσαμε τη θετική δύναμη αλλαγής με τη σταθερότητα που τόσο ανάγκη έχει η κοινωνία και η οικονομία. Για να συνεχίσουμε με σωστές βάσεις και να επιτύχουμε τους στόχους μας (χώρας και Περιφερειών) πρέπει να υπάρξει πλέον εμπιστοσύνη. Να εμπιστευτεί το κράτος τις Αιρετές Περιφέρειες και να εκχωρήσει αρμοδιότητες προς όφελος όλων μας. Και κυρίως των πολιτών στους οποίους οφείλουμε ασφαλή και αξιοπρεπή διαβίωση, ελπίδα και μέλλον».
