Τα… γυαλιά κυριολεκτικά σε πολλούς Σκοτσέζους παραδοσιακούς παραγωγούς του είδους φαίνεται να έχει βάλει για τα καλά ένας Λαρισαίος συνταξιούχος που στον ελεύθερο του χρόνο φτιάχνει ουίσκι και μάλιστα –κατά πως λένε και οι γνώστες αυτού του ποτού- είναι μοναδικής ποιότητας και γεύσης.
Πρόκειται για τον σμήναρχο εν αποστρατεία πλέον, Αργύρη Ταραμονλή που σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς της κρίσης το τόλμησε και κατάφερε να εξασφαλίσει το ακριβό αυτό ποτό για τον εαυτό του, αλλά και για τους φίλους του που τους χαρίζει τα μπουκάλια από τη λιγοστή παραγωγή του.
Στο βασικό…εργαστήρι του Αργύρη που είναι το διαμέρισμά του και μια μικρή αποθήκη στο υπόγειο της πολυκατοικίας όπου διαμένει, μας υποδέχεται ο ίδιος ο ερασιτέχνης ποτοποιός και με φόντο τα ενθυμήματα από τη θητεία του στην αεροπορία που βρίσκονται σε περίοπτη θέση μας διηγείται πώς ξεκίνησε με όλα αυτά, κάνοντας χόμπι του την παραγωγή του κλασικού Σκοτσέζικου αυτού ποτού.
ΑΠΟ ΣΤΑΦΥΛΙΑ ΚΑΙ ΚΡΑΣΙ
Ξεκίνησα, θα μας πει ο κ. Αργύρης Ταραμονλής, ερασιτεχνικά από το 1994 όταν άρχισα να φτιάχνω κρασί από σταφύλια μοσχάτα και ξινόμαυρα και έτσι εξασφάλιζα το κρασί της χρονιάς. Όμως πάντα μου περίσσευε κρασί και σκεπτόμουν εάν μπορούσα με κάποιο τρόπο να το εκμεταλλευτώ, ώστε να μην πάει χαμένο.
Άρχισα λοιπόν να διαβάζω για το πώς γίνεται το ουίσκι και να μαθαίνω… Οι παρασκευαστές του παίρνουν το οινόπνευμα από το κριθάρι που το μουλιάζουν στο νερό και προχωρούν σε αποστάξεις. Προχώρησα λοιπόν με αυτό το σκεπτικό σε αποστάξεις του κρασιού (τρεις αποστάξεις), από όπου και έβγαλα οινόπνευμα 70 vol.
Ενώ οι άλλοι λοιπόν είχαν οινόπνευμα από το κριθάρι, εγώ είχα από το κρασί που έχει το πλεονέκτημα να είναι πιο εύγεστο με πρωτογενείς γεύσεις από σταφύλι που είναι πολύ καλύτερο από το κριθάρι.
Το νερό όμως προσφέρει και γεύσεις στο ουίσκι και χρησιμοποίησα νερό Ζαγόρι και Σαμαρίνα ανακατεμένο που το έριξα στο οινόπνευμα για κατεβάσω τους βαθμούς σε 55 vol.
Όμως το βαρέλι είναι το παν γιατί εκεί μέσα το ουίσκι αποκτά τη χαρακτηριστική του γεύση και αποκτά αυτό το «καραμελέ» χρώμα.
Με τη βοήθεια ενός φίλου βρήκα το ανάλογο βαρέλι 50 κιλών στην πόλη Bode Grand στη Βουλγαρία, χειροποίητο και φτιαγμένο από γαλλική δρυ που έχει ξεχωριστά αρώματα. Στο βαρέλι λοιπόν, κάπου στο 2010, έβαλα το οινόπνευμα και μετά από περίπου δύο χρόνια που χρειάζονταν για την ωρίμανση το ουίσκι ήταν έτοιμο… Το εμφιάλωσα και όλοι μου οι γνωστοί και φίλοι ξετρελάθηκαν από την ποιότητα και τη γεύση του. Επικράτησε ενθουσιασμός και χάρισα παντού τα πρώτα μπουκάλια που έγιναν ανάρπαστα!»
Εγένετο λοιπόν ουίσκι «made in Lárissa» και στο σπίτι του Αργύρη η…γευσιγνωσία που επακολούθησε δικαίωσε πλήρως τους κόπους του…
ΚΑΙ… ΟΛΙΓΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Το ουίσκι φτιάχτηκε για πρώτη φορά στην Ιρλανδία από ιεραπόστολους μοναχούς (που φτιάχνουν τα καλύτερα ποτά και την καλύτερη μπύρα, επειδή λένε το μυστικό της συνταγής τους δόθηκε από τον Θεό…) κατά τον έκτο αιώνα. Μαζί με τη διάδοση του λόγου του Κυρίου τους, άρχισαν και την απόσταξη ουίσκι ή όπως λέγεται στα Γαελικά (Ιρλανδικά), uisce breatha, που σημαίνει «νερό της ζωής». Κατοχικοί Βρετανοί στρατιώτες, τον 12ο αιώνα, «μπαστάρδεψαν» την προφορά και τελικά βγήκε το «whisky».
Το ουίσκι είναι ένας γενικός όρος που περιγράφει πολλά είδη. Κάθε περιοχή/χώρα που παράγει ουίσκι έχει τους δικούς της κανόνες και για το υγρό αυτό ώστε να θεωρείται επίσημο – για να ξεχωρίζουν. Το ουίσκι, με τον απλούστερο όρο, αποτελείται από νερό, σιτάρι και μαγιά (αν προσθέσεις τον λυκίσκο σε αυτά τα τρία, θα πάρεις την μπύρα) και ωριμάζει σε δρύινα βαρέλια. Οι τέσσερις βασικοί τύποι ουίσκι είναι το Ιρλανδέζικο, το Σκοτσέζικο, το Αμερικάνικο και το Καναδέζικο. Το Ιρλανδέζικο και το Αμερικάνικο είναι με “e” (whiskey), ενώ ο υπόλοιπος κόσμος το παραλείπει. Αναλυτικά:
* Irish Wiskey:
Αποσταγμένο τρεις φορές. Χρησιμοποιεί καθαρή βύνη κριθαριού και σιταριού. Έχει ηλικία ωρίμασης τουλάχιστον τρία χρόνια σε δρύινα βαρέλια.
* Scotch or Scottish Whisky:
Αποσταγμένο δύο φορές. Χρησιμοποιεί επίσης το κριθάρι, το οποίο ξηραίνεται πάνω από φωτιά τύρφης, δίνοντας στο ουίσκι αυτό τη χαρακτηριστική καπνιστή του γεύση. Έχει ηλικία ωρίμασης τουλάχιστον δύο χρόνια σε δρύινα βαρέλια.
* American Whiskey:
Φτιαγμένο από έναν πολτό δημητριακών. Ωριμάζει για τουλάχιστον δύο χρόνια σε απανθρακωμένα, αχρησιμοποίητα βαρέλια βελανιδιάς.
* Canadian Whisky:
Χρησιμοποιεί τουλάχιστον 51% βύνη σίκαλης. Ωριμάζει για τουλάχιστον τρία έτη σε δρύινα βαρέλια.
ΚΑΙ ΑΥΤΑ…
Το ουίσκι σταματάει να ωριμάζει από τη στιγμή που εμφιαλώνεται, γι’ αυτό δεν πρόκειται να γίνει «καλύτερο» με την πάροδο του χρόνου.
Ένα κλειστό μπουκάλι μπορεί να διατηρηθεί για πάνω από 100 χρόνια και θα εξακολουθεί να είναι καλό. Ένα ανοιχτό μπουκάλι είναι εντάξει για πέντε χρόνια.
Τα δρύινα βαρέλια δίνουν στο ουίσκι το καραμελέ του χρώμα.
Το ουίσκι παίρνει το 60% της γεύσης του από τον τύπο βαρελιού που χρησιμοποιείται κατά την ωρίμανση.
Το Bourbon είναι ένα αμερικάνικο ουίσκι που παράγεται από τουλάχιστον 51% καλαμπόκι. Δεν παρασκευάζεται πλέον μόνο στο Bourbon του Kentucky, αλλά το 90% προέρχεται από εκεί.
Ο λόγος που το Jack Daniels δεν θεωρείται bourbon είναι επειδή το φιλτράρουν μέσα από άνθρακα ζάχαρης-σφενδάμου πριν από την ωρίμαση.
Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι η προσθήκη νερού ή πάγου είναι ιεροσυλία, όλα έχουν να κάνουν με την γεύση. Κάποιοι μπορεί να προτιμούν το ουίσκι τους σκέτο, αλλά μια μικρή ποσότητα νερού ή πάγου θα αναδείξει τις πιο λεπτές αποχρώσεις και γεύσεις.
Εφ. Ελευθερία
