ΕΚΤΟΡΑΣ ΝΑΣΙΩΚΑΣ: Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κύριοι Υπουργοί, ένα πολυνομοσχέδιο για την υγεία έχει πάντα πολύ ενδιαφέρον για τους πολίτες και σίγουρα συγκεντρώνει και μεγάλες αντιδράσεις, παρά τις πολλές φορές σωστές προθέσεις του Υπουργείου για το πώς θα λειτουργήσει.
Κύριε Υπουργέ, τις προμήθειες, την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και τον ΕΟΠΥΥ…
Κύριε Υπουργέ, δεν με παρακολουθείτε.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Συγγνώμη! Σας ακούω.
ΕΚΤΟΡΑΣ ΝΑΣΙΩΚΑΣ: Σας παρακαλώ να με ακούσετε, γιατί πιστεύω ότι έχει σημασία να συζητήσουμε για τη φαρμακευτική πολιτική, για το φάρμακο και το φαρμακείο, για τη δημόσια υγεία, για τη λειτουργία των νοσοκομείων, για τη χορήγηση ειδικοτήτων, για επαγγέλματα υγείας, για θέματα του ΕΟΦ, του ΕΚΑΒ, για θέματα της πρόνοιας.
Κύριοι συνάδελφοι, είναι ένα πολυνομοσχέδιο. Είναι, όμως, μία παρέμβαση στο χώρο της υγείας; Τι στόχο έχει το συγκεκριμένο νομοσχέδιο;
Είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς για ένα τέτοιο νομοσχέδιο επί της αρχής. Ο στόχος, όμως, είναι εμφανέστατος. Έχει στόχο να μειώσει τις δαπάνες για την υγεία, διατηρώντας, εάν είναι δυνατόν, ένα ικανοποιητικό επίπεδο περίθαλψης. Ο στόχος είναι αμυντικός και πως αλλιώς θα γινόταν σε τόσο δύσκολες οικονομικές συνθήκες;
Βεβαίως, το ερώτημα είναι εάν ο στόχος επιτυγχάνεται. Είναι ζητούμενο, αλλά είναι και ευθύνη όλων μας με τη δική μας προσπάθεια και κυρίως με την προσπάθεια αυτών που συμμετέχουν, των λειτουργών και των εργαζομένων της υγείας, των νοσηλευτών, των φαρμακοποιών και των επαγγελματιών υγείας, να πετύχει. Γιατί το σύστημα υπάρχει για τους πολίτες, αλλά φανταστείτε να υποβαθμιστεί έτσι περαιτέρω η κατάσταση, η ποιότητα της υγείας, το σύστημα σε τόσο δύσκολες συνθήκες στην περιφέρεια, σε ανθρώπους που έχουν εισόδημα κάτω του μεσαίου, που είναι υπό δύσκολες συνθήκες.
Δεν είναι, όμως, κύριε Υπουργέ, ολοκληρωμένη η παρέμβαση και βεβαίως δεν στοχεύετε σ’ αυτό. Εγώ, όμως, θα ήθελα να δώσω μερικά από τα χαρακτηριστικά μιας ολοκληρωμένης παρέμβασης για την υγεία, γιατί το σύστημα υγείας προσέφερε πάρα πολλά μέχρι σήμερα, αλλά τώρα βρίσκεται σε αδιέξοδο και χρειάζεται γενναία μέτρα, γενναίες τομές, για να ανατραπεί η συγκεκριμένη κατάστασή του.
Πρώτα απ’ όλα, στα δέκα μέτρα που θα αναφερθώ το πρώτο είναι, κυρίως, η πρόληψη και όχι η θεραπεία. Και τα δικά μας μέτρα στη σημερινή παρέμβαση, κύριε Υπουργέ, είναι κυρίως θεραπεία και θα επανέλθω μετά σ’ αυτό.
Δεύτερον, χρειάζεται ενιαίο δίκτυο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Εδώ γίνεται ένα βήμα και θα μείνω αρκετά σε αυτό.
Τρίτον, να είναι οι ίδιοι αυστηροί κανόνες λειτουργίας και για το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα.
Τέταρτον, η νέα τεχνολογία στην υπηρεσία των πολιτών. Από τώρα να έχουμε ηλεκτρονική κάρτα υγείας και μηχανοργάνωση παντού.
Πέμπτον και σημαντικότερο είναι η ποιότητα -ο πρώτος μας στόχος- η πιστοποίηση και αξιολόγηση των πάντων, και των μονάδων και των φορέων και των παραγόντων της υγείας και των γιατρών και των φαρμακοποιών.
Έκτον, υψηλού επιπέδου και δια βίου εκπαίδευση όλου του προσωπικού. Χωρίς εκπαίδευση έχουμε μείνει πάρα πολύ πίσω και συνεχίζουμε να μένουμε πίσω.
Έβδομον, αποκέντρωση του συστήματος, αλλά με κλειστούς σφαιρικούς προϋπολογισμούς στα νοσοκομεία, με εισαγωγή του DRGs και με σύστημα προμηθειών απολύτως αποκεντρωμένο σε δημόσια υγεία, μεταμοσχεύσεις, αιμοδοσία, ναρκωτικά, ψυχική υγεία, φάρμακα. Η μεγάλη μας προτεραιότητα πρέπει να είναι στη δημόσια υγεία, στην υγεία για τους πολλούς και όχι του ενός, στην πρόνοια, στην κοινωνική υποστήριξη και στη χρηματοδότηση του συστήματος, ούτως ώστε και να συμμαζέψουμε τα οικονομικά και να μεταφέρουμε πόρους από τον ιδιωτικό στο δημόσιο τομέα. Κάτι τέτοιο έχουμε ανάγκη.
Όμως, κύριε Υπουργέ, μίλησα για όλα τα άλλα ζητήματα στην Επιτροπή. Θα μου επιτρέψετε να εξαντλήσω όσο χρόνο έχω για να μιλήσω μόνο για τα άρθρα του Β’ Κεφαλαίου, δηλαδή τα άρθρα για τον ΕΟΠΥΥ και την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.
Από την Άλμα Άτα του 1978 είχε μπει παγκόσμια προτεραιότητα στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας -και πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας θα πει μεταξύ άλλων το 90% των περιστατικών και των δράσεων για την υγεία. Όλα τα άλλα νοσοκομεία με τα τεράστια κόστη είναι το 10%. Βέβαια, παρεμβάσεις σημαντικές έγιναν στον τόπο μας από τους αείμνηστους Σπύρο Δοξιάδη και Γιώργο Γεννηματά, προηγείται βεβαίως ο Παρασκευάς Αυγερινός, αλλά είπα τον Γιώργο Γεννηματά επειδή μίλησα για τους αείμνηστους. Τέτοιες είναι τα κέντρα υγείας, μία σημαντική περίπτωση, βεβαίως τα δίκτυα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας του Κώστα Γείτονα και ο Ν. 3235 του Κώστα Στεφανή. Αυτά ήταν σημαντικά νομοθετικά πλαίσια, κύριε Υπουργέ. Πολλά από αυτά και θα μιλήσω για το τελευταίο, είναι έτοιμα για εφαρμογή τώρα και με αυτό θα κλείσω και την ομιλία μου.
Σήμερα ερχόμαστε και κάνουμε μία παρέμβαση θετική στη δημιουργία του ΕΟΠΥΥ. Όλοι οι κλάδοι υγείας των τεσσάρων ταμείων θα πάνε σε ένα. Η δημιουργία είναι θετική και δεν πιστεύω ότι θα ακουστεί και δεύτερη κουβέντα. Η λειτουργία, όμως, του ΕΟΠΥΥ είναι αίολη. Πώς θα λειτουργήσει; Μας προϊδεάζετε περίπου πώς θα λειτουργήσει -θα αναφερθώ λίγο πιο συγκεκριμένα- αλλά όπως και να λειτουργήσει απέχει πολύ από την διακήρυξη της Άλμα Άτα. Κυρίως απευθύνεται στη θεραπεία και λιγότερο στην πρόληψη.
Μία πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας πρέπει να έχει προτεραιότητα την πρόληψη της ασθένειας και την προαγωγή της υγείας, τη διάγνωση και την πρώτη βραχεία θεραπευτική φροντίδα, όχι την νοσηλεία, τη διαχείριση των χρόνιων νοσημάτων μαζί με αποκατάσταση και φροντίδα στο σπίτι, τη φροντίδα υπερηλίκων, τη διαχείριση των εκτάκτων περιστατικών όλο το εικοσιτετράωρο και την κατ’ οίκον νοσηλεία. Αυτό για να γίνει χρειάζεται να είναι ένας γιατρός, ο ίδιος γιατρός, μία ομάδα γιατρών, η ίδια ομάδα γιατρών, ένα κέντρο υγείας, το ίδιο κέντρο υγείας για όλους τους ασθενείς. Άρα, αυτό και μόνο μας προϊδεάζει, ότι αυτό που θα γίνει έχει μεγαλύτερες δυσκολίες.
Ένα δεύτερο σημείο είναι ότι ενώνονται το ΙΚΑ, ο ΟΑΕΕ, ο ΟΠΑΔ, οι γιατροί τους και άλλοι γιατροί στα ταμεία. Άκουσα σήμερα και τον Αναπληρωτή Υπουργό, άκουσα και εσάς, κύριε Υπουργέ, ότι ζητάτε διάλογο για τις ενιαίες συμβάσεις. Βέβαια, το νομοσχέδιο προβλέπει υπουργικές αποφάσεις και προεδρικά διατάγματα για να προχωρήσει η λειτουργία του. Συμφωνώ. Άρα θα γίνουν ενιαίες συμβάσεις.
Αν θέλετε να το αποκρυπτογραφήσουμε αυτό να σας πω, ότι οι γιατροί της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας είναι και μιλάω για τους γενικούς γιατρούς παθολόγους και παιδιάτρους αυτών των ταμείων που θα συνενωθούν και αφήνω ξεχωριστά τους γιατρούς των ειδικοτήτων, τους εργαστηριακούς γιατρούς και τα εργαστηριακά κέντρα και βεβαίως τα κέντρα υγείας που λειτουργούν ήδη, που δεν αναφέρεται πώς θα μπουν στον ΕΟΠΥΥ και τους αγροτικούς γιατρούς. Και είναι καιρός, κύριε Υπουργέ, να σταματήσουμε να έχουμε αγροτικούς γιατρούς. Πρέπει να αντικατασταθούν άμεσα με ειδικούς γιατρούς, δηλαδή γιατρούς μετά την ειδικότητα, όχι πριν την ειδικότητα πλέον. Αλλά, με όλους αυτούς πώς θα είναι οι ενιαίες αυτές συμβάσεις;
Διαβάζω ένα κείμενο από το τελευταίο αναθεωρημένο Μνημόνιο του Δεκεμβρίου: «Επεκτείνεται το σύστημα προκαθορισμένης ανά επίσκεψη με ανώτερο όριο αμοιβής των γιατρών, που χρησιμοποιείται σήμερα από τον ΟΑΕΕ για όλες τις συμβάσεις μεταξύ των ταμείων και γιατρών με τους οποίους συμβάλλονται» και συνεχίζει, ότι «το νέο σύστημα αρχίζει για νέα σύμβαση που πρόκειται να ανανεωθεί το 2011 και για όλες τις συμβάσεις το 2012» και ορίζει ελάχιστο αριθμό ασθενών ανά γιατρό με βάση την εμπειρία άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι λογικό, αλλά νομίζω ότι εάν αυτή είναι η απόλυτη κατεύθυνση, κύριε Υπουργέ, πρέπει να το πούμε και στους γιατρούς και ας πάμε κόντρα, να το πούμε και να καθορίσουμε το πώς θα αντιμετωπιστεί.
Γιατί να σας πω ένα ακόμη στοιχείο; Εάν οι συμβάσεις στο ΟΑΕΕ αποτελέσουν βάση, τότε επειδή για 1.000 ασθενείς υπάρχει μια αμοιβή, ο μεγαλύτερος αριθμός που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ως γενικούς γιατρούς, παθολόγους και παιδιάτρους, άρα, γιατρούς πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας πρώτης επαφής -και δεν εννοώ τις ειδικότητες- δεν μπορεί να είναι πάνω από 9.000 με 10.000 στο σύνολό τους. Έτσι είναι. Δεν γίνεται αλλιώς. Στην Ελλάδα έχουμε ένα τεράστιο πρόβλημα, γιατί έχουμε πληθώρα γιατρών.
Αν δεν είναι αυτό, κύριε Υπουργέ, τότε έχω να σας πω κάτι. Καλώς προχωράτε στον ΕΟΠΥΥ. Είναι σημαντικό. Είχε τεράστιες δυσκολίες να φθάσουμε εδώ και θα βρείτε και δυσκολίες στην υλοποίησή του. Προχωρήστε, όμως, μετά σε υλοποίηση τμημάτων κατ’ αρχάς και στο σύνολό του στη συνέχεια ή του νόμου του Κώστα Στεφανή που είναι επίκαιρος ή ακόμα και του νόμου του Κώστα Γείτονα περί δικτύων που προϋπάρχει και θα δείτε ότι θα δούμε και με τους γιατρούς και με τους εργαζόμενους στην υγεία ένα σημείο ισορροπίας. Γιατί αν δεν τους πείσουμε να μπουν στο σύστημα, να χαρούν το σύστημα, να πιστέψουν το σύστημα για να δουλέψουν για το σύστημα και μπουν με κόντρα, γιατί θα τους το επιβάλλουμε -δεν γίνεται αλλιώς- είναι βέβαιο, κύριε Υπουργέ, ότι δεν θα πετύχει το σύστημα παρά τις αγνές σας προθέσεις και τις μεγάλες προσπάθειες που κάνετε.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Ροδούλα Ζήση): Ευχαριστούμε τον κ. Νασιώκα.
Το λόγο έχει ζητήσει ο κύριος Υπουργός.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Εγώ θα μιλήσω αύριο το πρωί, κυρία Πρόεδρε. Γι’ αυτό δεν είναι σκόπιμο να παίρνω το χρόνο από τους συναδέλφους μου και μάλιστα από τον Υπουργό τον κ. Γείτονα. Σας ζητώ συγγνώμη. Θα μιλήσω για ένα λεπτό.
Ο κ. Νασιώκας το έθεσε με μία ένταση το θέμα του τι θα γίνει με τους γιατρούς στο νέο οργανισμό και ίσως είναι η ώρα να αρθεί μία παρεξήγηση που έχουμε προσπαθήσει όλοι οι παριστάμενοι επανειλημμένα στα Μέσα Ενημέρωσης να άρουμε. Επειδή, όμως, επιμένουν οι γιατροί για προσχηματικούς λόγους και χρησιμοποιώντας προτάσεις, για να μη γίνει αυτός ο οργανισμός, χάνεται στην κοινή γνώμη αυτό που λέμε. Το μήνυμά μας δεν περνάει. Η Εθνική Αντιπροσωπεία, όμως, δεν είναι τηλεοπτικός χώρος να πετάγονται επιχειρήματα ακατανόητα ένθεν κακείθεν. Η Εθνική Αντιπροσωπεία είναι, για να λύνει τα θέματα -αυτός είναι ο προορισμός της- με δημοκρατικές διαδικασίες.
Κυρία Πρόεδρε, είμαστε τρεις Υπουργοί εδώ. Σας διαβεβαιώνουμε ότι όλοι μας έχουμε πει, πως όλοι όσοι μιλάνε στο δημόσιο διάλογο περί 600 ευρώ και 450 ευρώ που το Μνημόνιο δήθεν μας επιβάλλει να θέσουμε και λένε ότι το Μνημόνιο θα επικρατήσει ό,τι και αν λέμε εμείς, δεν ξέρουν ούτε το Μνημόνιο ούτε και νομικά, παρά μόνο να δημαγωγούν. Δια των επιχειρημάτων αυτών εκφράζουν δημαγωγίες.
Διότι, κυρία Πρόεδρε, το ΙΚΑ απασχολεί σήμερα 7.000 γιατρούς. Εάν εξαιρέσετε λίγες εκατοντάδες εξ αυτών, οι υπόλοιποι παρέχουν εξαρτημένη εργασία, μία ιδιότυπη εξαρτημένη εργασία παροχής ιατρικών υπηρεσιών. Αυτούς δεν μπορείς να τους κάνεις εργαζομένους γιατρούς με τον τύπο του ΟΑΕΕ. Κάθε τέτοια απόπειρα νομοθετική θα ήταν σίγουρο ότι θα είχε προβλήματα στο δικαστικό της έλεγχο. Άρα, αυτό που λένε οι γιατροί του ΙΚΑ, ότι θα τους κάνω μεροκαματιάρηδες με 500 ευρώ το μήνα -άρα πόσο πέφτει την ημέρα;- είναι αναλήθεια, για να μην πω τίποτε άλλο. Σας διαβεβαιώ, κυρία Πρόεδρε, ότι αυτό και να ήθελε κάποιος να το κάνει, δεν μπορεί να το κάνει.
Ζητούν οι γιατροί του ΙΚΑ να πληρώνονται κατά πράξη και κατά περίπτωση. Εγώ αναρωτιέμαι εδώ στην Εθνική Αντιπροσωπεία, επειδή υπάρχουν και συνάδελφοι που τους στηρίζουν: Πότε αμείφθηκαν έτσι στο παρελθόν; Πότε είχαν αυτόν τον τρόπο αμοιβής; Ποτέ. Με διαβεβαιώνουν οι διοικητές του ΙΚΑ πίσω-πίσω.
Ο κ. Σπυρόπουλος κάνει δημόσιο διάλογο. Ο γιατρός του ΙΚΑ, που λέει ότι θέλει να πληρώνεται κατά πράξη και περίπτωση πρέπει να μας πει πότε πληρωνόταν έτσι. Ποτέ, κυρία Πρόεδρε. Εγώ έχω ρωτήσει πέντε-έξι διοικητές του ΙΚΑ που καλύπτουν τα τελευταία είκοσι χρόνια. Μου λένε «όχι, ποτέ».
Τρίτο επιχείρημα. Το λέω για να άρουμε τα ψεύδη τελικά. Υπάρχουν γιατροί στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών που δουλεύουν με έναν τρόπο και αυτός ο τρόπος αποτελεί έναν τύπο και για μας, για το μέλλον, για όσους ο Οργανισμός ΕΟΠΥΥ απασχολήσει με συμβάσεις.
Ποιος σας είπε ότι είναι κακό πρότυπο; Ποιος σας το είπε αυτό; Ποιος είπε ότι ο ΟΑΕΕ έχει έναν τύπο μεσαιωνικής συμβάσεως εξακοσίων ή τετρακοσίων ευρώ; Ποιος λέει τέτοια ψέματα; Υπάρχουν και τέτοιες σχέσεις εργασίας, υπάρχουν και άλλες με οκτακόσια ευρώ, με χίλια ευρώ, με χίλια διακόσια ευρώ, γιατί έχει μία ιδιαιτερότητα ο Οργανισμός -ο αρμόδιος Υπουργός και ειδήμων επί του θέματος θα τα αναλύσει αυτά- που τον κάνει ελκυστικό για τους γιατρούς. Πόσοι συνάδελφοι από εδώ πήρατε τηλέφωνο από τα δυο μεγάλα κόμματα, να πείτε ότι πρέπει να αυξήσουμε τον αριθμό; Όλο το 2010 που ήμασταν στο Υπουργείο Εργασίας είκοσι, τριάντα συνάδελφοι για τις περιφέρειές τους, έχουν πει ότι χρειάζονται παραπάνω γιατρούς του ΟΑΕΕ. Τι σήμαινε αυτό; Δεν έκαναν πελατειακή σχέση, έλεγαν ότι θέλουν παραπάνω. Τι σημαίνει αυτό; Ότι υπήρχε πίεση γι’ αυτού του είδους την εργασιακή σχέση. Και θέλετε να την καταγγείλουμε; Ποιος θέλει να την καταγγείλουμε αυτήν την εργασιακή σχέση;
Κλείνοντας, για να μη στερώ χρόνο από τους συναδέλφους θα πω το εξής: Όχι άλλα ψέματα, όχι άλλη ταλαιπωρία του κόσμου. Πεντακόσιες, εξακόσιες χιλιάδες ραντεβού ακυρώθηκαν με αυτά τα ψέματα. Όχι άλλο έτσι. Να πάμε με τους όρους που επιβάλλει η δημοκρατική σύνθεση της Εθνικής Αντιπροσωπείας, να πάμε σοβαρά, να βρούμε τη λύση. Να καταλάβετε πώς σκεπτόμαστε και να καταλάβουν επιτέλους οι διεκδικούντες γιατροί, ότι από την επομένη της ιδρύσεως αυτού του Οργανισμού έρχονται τα θέματα του προσωπικού, ιατρικού και λοιπού.
Κυρία Πρόεδρε, αυτά για την αποκατάσταση της αλήθειας.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Ροδούλα Ζήση): Ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ.
