“Η προάσπιση του κράτους πρόνοιας, της δημόσιας και δωρεάν υγείας και εκπαίδευσης, των κοινωνικών και ατομικών δικαιωμάτων και της κοινωνικής δικαιοσύνης αποτελούν εντέλει την ουσία και τους στόχους κάθε συλλογικότητας, καθώς “καμία σωτηρία δεν είναι δυνατόν να προέλθει από ένα πολιτικό κράτος που αρνείται να γίνει και κοινωνικό κράτος”
Τα παραπάνω λόγια από το βιβλίο του Χαράλαμπου Πουλόπουλου, με τίτλο «Κρίση, φόβος και διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής», συμπυκνώνουν τα όσα ενδιαφέροντα ειπώθηκαν στην εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Πέμπτης στο Χατζηγιάννειο Πνευματικό Κέντρο, με αφορμή την έκδοση του βιβλίου. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Αντιδημαρχία Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Λαρισαίων, το τοπικό τμήμα Λάρισας του Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος (ΣΚΛΕ ), τις Εκδόσεις «ΤΟΠΟΣ» και τον Ραδιοφωνικό Σταθμό «ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ».
Μιλώντας στην εκδήλωση ο συγγραφέας του βιβλίου κ. Πουλόπουλος, σημείωσε πως «η στροφή στη συλλογικότητα, στη δημιουργία κινημάτων και κοινοτήτων αλληλεγγύης μπορεί να μειώσει το αίσθημα απομόνωσης και το φόβο, μέσα απο εναλλακτικές μορφές κοινωνικής οργάνωσης, μοντέλα οργάνωσης από κάτω για τη διεκδίκηση της ισότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αλλαγής. Έτσι μπορούν να αντιμετωπίσει τις συνέπειες που ακολουθούν τη διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής.
Είναι η λύση; Συχνά μικρές περιθωριακές πρωτοβουλίες είναι η αφετηρία για μεγάλα κοινωνικά κινήματα, για μεγάλες αλλαγές. Την ίδια στιγμή αυτές οι πρωτοβουλίες δεν μπορούν και δεν πρέπει να υποκαταστήσουν τον ρόλο του κράτους. Δεν λειτουργούν ως υποκατάστατο παροχής κοινωνικής φροντίδας μεταφέροντας την ευθύνη στον πολίτη, απαλλάσσοντας το κράτος από τις υποχρεώσεις του.
Ωστόσο, Η συμμετοχή και η δράση δεν στοχεύουν μόνο στη βελτίωση των συνθηκών ζωής, αλλά και στην κριτική αναζήτηση των αιτίων που οδήγησαν στην κρίση και στη διαμόρφωση Για την νέων αντιλήψεων, στάσεων και συλλογικών αιτημάτων »
Σε ένα ζοφερό περιβάλλον δεν μπορούμε να περιμένουμε τις λύσεις από τους άλλους, τόνισε ο συγγραφέας. Η συλλογικότητα είναι το όπλο μιας κοινωνίας που συντρίβεται μέσα στη μέγγενη των αγορών. Ως παράγοντας άμυνας για την επιβίωση. Ως μέσο για την αντιμετώπιση της μοναξιάς και του φόβου. Για την αποτροπή κανιβαλλισμού απέναντι σε ανθρώπους με προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας. Για την αποτροπή κατασκευής αποδιοπομπέων τράγων και ενόχων για τα δεινά μιας κοινωνίας. Απέναντι στη στοχοποίηση ατόμων και ολόκληρων κοινωνικών ομάδων.
Κείμενο στην εκδήλωση απέστειλε και ο καθηγητής Ποινικού Δικαίου Α.Π.Θ. κ. Νίκος Παρασκευόπουλος, ο οποίος λόγω πρόσκαιρου προβλήματος υγείας δεν μπόρεσε να βρεθεί στη Λάρισα.
Ο κ. Παρασκευόπουλος στο σημείωμα του ανέφερε τα εξής:
«Από την τελευταία δεκαετία του 20ου αιώνα είχε επισημανθεί το φαινόμενο της συρρίκνωσης του κράτους πρόνοιας και της ταυτόχρονης παραπληρωματικής ενίσχυσης του κατασταλτικού ελέγχου. Τώρα μόλις, μάλιστα, έχει αρχίσει να γίνεται αισθητό κι ένα ακόμη προϊόν της παγκοσμιοποίησης: η ιδιωτικοποίηση κερδίζει διαρκώς έδαφος, όχι μόνο σε βάρος του δημοσίου συστήματος περίθαλψης, αλλά ακόμη και σε βάρος του δημοσίου- κρατικού κατασταλτικού έλεγχου (ιδιωτικές εταιρίες αστυνόμευσης, ιδιωτική παραγωγή και διακίνηση τεχνικού εξοπλισμού αστυνομικού ελέγχου κλπ).
Πέρα όμως από το γενικό αυτό θέμα η σημερινή εκδήλωση, χάρη στο ντοκιμαντέρ Ερείπια της κ. Ζωής Μαυρουδή ,προσηλώνει την προσοχή μας στο δραματικό θέμα των οροθετικών γυναικών. Το ντοκιμαντέρ, από την πρώτη εικόνα των σπασμωδικά και με αγωνία σφαγμένων χεριών, μέχρι το τελευταίο λεπτό με τη σπαρακτική γυναικεία κραυγή ενώ πέφτουν οι τίτλοι, θυμίζει ότι η πληγή είναι πολύ βαθειά. Προϋπήρχε βέβαια, αλλά και θα διαρκεί πολύ ακόμη και μετά το χρόνο της εμφάνισης της, ακόμη και μετά τη σχετικά πρόσφατη αυτοκτονία της Κατερίνας.
Αρχικά η βαρύτητα του θέματος φαίνεται να συνδέεται με το γεγονός, ότι το γνωστό περιστατικό με το κυνήγι και τον στιγματισμό των οροθετικών ανέδειξε με ασυνήθιστη πυκνότητα ένα ετερόκλιτο σύνολο προβλημάτων: τον ρατσισμό, την ξενοφοβία, τον σεξισμό, τις εξαρτήσεις από ναρκωτικά, την καταφρόνηση της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, την κατάχρηση της εξουσίας, τον φόβο, τον αποκλεισμό και την αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων για τη διαχείριση των κοινωνικών στρεβλώσεων ( όλα αυτά που αναλύει στο βιβλίο του «Κρίση, φόβος και κοινωνική συνοχή» ο Χ. Πουλόπουλος).
Μια λίγο προσεκτικότερη ματιά μας επιτρέπει να συγκεντρώσουμε όλα αυτά τα ετερόκλιτα προβλήματα γύρω από δυο άξονες.
-Από τη μια, παρακολουθούμε μια απάνθρωπη διαδικασία στιγματισμού των πιο δυστυχισμένων και περιθωριοποιημένων θυμάτων της εξελισσόμενης διαδικασίας κοινωνικής απορύθμισης. «Για τη φτώχεια, για την αρρώστια, για τους κινδύνους, ιδού οι ενοχές, εμείς είμαστε οι καλοντυμένοι σωτήρες- πατερούληδες».
-Από την άλλη, εξίσου κεντρική θέση έχει η ενοχοποίηση του έρωτα: η πορνεία, η ομοφυλοφιλία, η έκλυτη ζωή, ακολουθούνται από τη θεια δίκη του HIV. Έτσι συνέβαινε άλλωστε και στην προϊστορία της δεισιδαιμονίας, των μάγων (μόνο των κακών) και της ιεράς εξέτασης, αλλά αυτά δεν συμφέρουν και δεν τα θυμίζουμε. Κτυπώντας τώρα τις οροθετικές κτυπάς την πορνεία, την εξάρτηση, την ομοφυλοφιλία, τη λαθρομετανάστευση! Επομένως, όλα επιτρέπονται: η καταπάτηση της δικαιοσύνης (η σκοπούμενη βαριά σωματική βλάβη είχε ανακαλυφθεί!), του ανθρωπισμού, της αναλογικότητας των ευθυνών, των προσωπικών δεδομένων, καθαγιάζονται. Ξέπλυμα βρώμικου ΚΡΙματος, ατιμώρητο και επαινούμενο από τις μικρές οθόνες.
Πιο δύσκολη είναι μια έσχατη αφαίρεση, μια προσπάθεια ανίχνευσης ενός και μόνο θηρίου στην αδυσώπητη απάνθρωπη διαδρομή του. Προσωπικά, πιστεύω ότι το θηρίο είναι η ολιγαρχία ; η ολιγαρχία που μεθοδεύει τη φτώχεια, τη δυστυχία και την ανισότητα, που με τη σειρά τους αντανακλώνται σε στατιστικές του τύπου «το πλουσιότερο 1% κατέχει όσα και το υπόλοιπο 99% του πληθυσμού όλο μαζί». Η ίδια ακριβώς ολιγαρχία μεθοδεύει τον έλεγχο του έρωτα – ακόμη και των ερωτικών εκείνων σχέσεων που κανένα από τους συμμετέχοντες δεν προσβάλλουν –, ώστε το χρήμα και η εξουσία να μπορούν να παραμένουν εσαεί κτήματα των ίδιων ομοαίματων φυλών και οικογενειών.
Εύχομαι οι ιδέες που ανέπνευσαν τη σημερινή εκδήλωση και το ντοκιμαντέρ Ερείπια να διαδοθούν όσο γίνεται περισσότερο στον ελληνικό και στον διεθνή χώρο»
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ το της Ζωής Μαυρουδή “Ruins (Ερείπια) – Οροθετικές γυναίκες. Το χρονικό μιας διαπόμπευσης” για τη συγκλονιστική υπόθεση ποινικοποίησης του HIV στην Ελλάδα.
Για το βιβλίο μίλησαν επίσης ο αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Λαρισαίων κ. Δημήτρης Δεληγιάννης και ο δημοσιογράφος, διευθυντής του Ραδιοφωνικού Σταθμού «Στο Κοκκινο» κ. Κων. Αρβανίτης.
