Στο τελευταίο διάγγελμά του ο πρωθυπουργός και στις μετέπειτα ανακοινώσεις τους οι αρμόδιοι υπουργοί αγνόησαν, αρχικά, εντελώς τον τομέα του πολιτισμού. Βέβαια, στη συνέχεια και μετά τις αντιδράσεις των άλλων πολιτικών αρχηγών, αλλά και των ίδιων των καλλιτεχνών, ο πρωθυπουργός προσπάθησε να επανορθώσει, αναφερόμενος στην τριτολογία του στη Βουλή την περασμένη Πέμπτη σε μέτρα που θα παρθούν και για τον πολιτισμό.
Όμως, στις αρχικές ανακοινώσεις ο πολιτισμός έμεινε για άλλη μία φορά μόνο στα λόγια ως η «βαριά βιομηχανία της χώρας». Ασχολήθηκαν με όλους τους άλλους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας εκτός από τον πολιτισμό. Αρκέστηκαν μόνο σε ανακοινώσεις περί αναστολής της λειτουργίας και ματαίωσης φεστιβάλ και συναυλιών.
Έτσι απλά, λες και πίσω από τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις δεν υπάρχουν χιλιάδες εργαζόμενοι. Αυτό το γεγονός, εκτός του ότι καταδικάζει ολόκληρους κλάδους εργαζομένων σε πραγματική ένδεια, είναι και βαθιά προσβλητικό. Είναι η αντίληψη του «έλα μωρέ, κάτι ψώνια, κάτι χαραμοφάηδες είναι αυτοί». Είναι η παρωχημένη αντίληψη ότι οι ηθοποιοί, οι τραγουδιστές, οι σκηνοθέτες και γενικά όσοι εργάζονται για την τέχνη, είναι είτε πάμπλουτοι, που δεν έχουν ανάγκη στήριξης είτε κάτι ανυπόληπτοι μποέμ τύποι, που ζούνε καταπίνοντας αέρα. Είναι η αντίληψη που αγνοεί τη σκληρή δουλειά, τον κόπο, τη μεθοδικότητα, το μυαλό και το ταλέντο, που υπάρχουν πίσω από κάθε καλλιτεχνική δημιουργία. Είναι η αντίληψη, που κυριαρχούσε μέχρι και πριν από λίγα χρόνια, ότι οι καλλιτέχνες είναι μέχρι και αμφιβόλου ηθικής.
Λυπάμαι που θα το πω, αλλά και μέσα στη Βουλή πολλές φορές δέχτηκα, εγώ προσωπικά από συναδέλφους βουλευτές, προσβολές του τύπου «μη μιλάς εσύ, άντε πήγαινε στο θέατρο» ή «εδώ δεν είναι θέατρο». Λες και το θέατρο είναι κάτι ευτελές.
Όχι, κύριοι, το θέατρο και η τέχνη στον τόπο μας και σε όλο τον κόσμο είναι πράγματα ιερά και πολύτιμα. Οι καλλιτέχνες, οι ηθοποιοί, οι σκηνοθέτες, οι μουσικοί και εν γένει οι δημιουργοί δεν είναι καλοί μόνο όταν φέρνουν διακρίσεις και βραβεία στη χώρα (Μ. Θεοδωράκης, Μ. Χατζηδάκης, Μ. Κακογιάννης, Ε. Παππά, Θ. Αγγελόπουλος, Π. Βούλγαρης και τόσοι άλλοι στο παρελθόν, Δ. Παπαϊωάννου, Γ. Λάνθιμος και τόσοι άλλοι νεώτεροι). Είναι καλοί και σημαντικοί και όταν εργάζονται σκληρά και αθόρυβα σε μικρά και μεγάλα θέατρα, σε μικρές και μεγάλες μουσικές σκηνές, σε τηλεοπτικά στούντιο, σε κινηματογραφικά γυρίσματα, σε περιοδείες, παντού.
Βεβαίως, δεν παραγνωρίζω τα 15 εκατομμύρια ευρώ, που εξασφάλισε το Υπουργείο Πολιτισμού για την τόνωση του χώρου, λόγω των επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης. Δυστυχώς, όμως, νομίζω ότι δεν θα είναι αρκετά, γιατί λόγω της φύσης της δουλειάς των καλλιτεχνών, που συχνά πρόκειται για εποχιακή και μαύρη εργασία, αλλά και λόγω του ότι τα θεάματα είναι ευάλωτα σε υγειονομικούς, κοινωνικούς, ψυχολογικούς και οικονομικούς παράγοντες, οι εργαζόμενοι σε αυτά θα υποστούν ολοκληρωτικό πλήγμα.
Θα ήθελα, λοιπόν, την επόμενη φορά που θα γίνουν κυβερνητικές ανακοινώσεις, στο πάνελ των υπουργών να έχει «πρωταγωνιστικό ρόλο» η Υπουργός Πολιτισμού. Γιατί ο πολιτισμός στη χώρα μας πρέπει να είναι πρωταγωνιστής και όχι κομπάρσος και, μαζί με τον τουρισμό, τεράστιος μοχλός οικονομικής ανάπτυξης.
