Σε εξέλιξη βρίσκεται το Πρόγραμμα Κωνωποκτονίας της Περιφέρειας Θεσσαλίας, στην Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας. Το πρόγραμμα καταπολέμησης κουνουπιών στην Π.Ε. Λάρισας για το 2020 εκτελείται στην ευρύτερη περιοχή του Δέλτα του Πηνειού και στην Παρακάρλια περιοχή στα διοικητικά όρια των Δήμων Τεμπών, Αγιάς, Κιλελέρ καθώς και στους Δήμους Τυρνάβου και Ελασσόνας. Επιπλέον στις περιοχές εφαρμογής του περιλαμβάνονται και οι δομές φιλοξενίας προσφύγων που λειτουργούν στα όρια της Π.Ε.Λάρισας.
Το Πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται κατά κύριο λόγο από την Περιφέρεια Θεσσαλίας και τους Δήμους Αγιάς, Ελασσόνας, Κιλελέρ, Τεμπών και Τυρνάβου.
Ανάδοχος των εργασιών αναδείχτηκε, ύστερα από ανοιχτό ηλεκτρονικό διαγωνισμό η εταιρία ¨ΟΙΚΟΑΝΑΠΤΥΞΗ Α.Ε.¨, με έδρα την Θεσσαλονίκη.
Η σύμβαση της Περιφέρειας με την ανάδοχο εταιρία υπογράφηκε στις 23-4-2020.
Στο πλαίσιο υλοποίησης του προγράμματος και πριν την έναρξη εφαρμογής ψεκασμών , προηγήθηκαν:
-ο εντοπισμός και η αξιολόγηση των εν δυνάμει εστιών αναπαραγωγής κουνουπιών,
– ο προσδιορισμός των θέσεων ελέγχου (δειγματοληπτικών σταθμών),
-η αποτύπωση των σταθμών ελέγχου σε ψηφιακά χαρτογραφικά υπόβαθρα,
-η δημιουργία επιχειρησιακών χαρτών, και
-η επικαιροποίηση της οικολογικής χαρτογράφηση των φυσικών συστημάτων.
Οι παραπάνω εργασίες πραγματοποιήθηκαν από το επιστημονικό προσωπικό της αναδόχου εταιρίας «Οικοανάπτυξη Α.Ε.» και βασίστηκαν στην εμπειρία και στα δεδομένα που είχαν συλλεχθεί κατά την εκτέλεση του έργου τα τελευταία χρόνια.
Για την ακριβή απεικόνιση των εστιών αναπαραγωγής κουνουπιών χρησιμοποιήθηκαν ψηφιακoί γεωαναφερόμενοι επιχειρησιακοί χάρτες. Στους χάρτες απεικονίσθηκαν όλες οι θέσεις ελέγχου και παρέμβασης και πραγματοποιήθηκε επικαιροποίηση της οικολογικής χαρτογράφησης των περιοχών παρέμβασης.
Από την οικολογική χαρτογράφηση προέκυψαν χάρτες επικινδυνότητας ανά περιοχή που αποτύπωσαν την πιθανότητα εκτεταμένης η περιορισμένης εκκόλαψης για κάθε γένος κουνουπιού.
Στο πλαίσιο εκτέλεσης του έργου, πέραν των φυσικών υγροτοπικών συστημάτων, στα οποία υλοποιήθηκε η οικολογική χαρτογράφηση εντοπίστηκε, καταγράφηκε, οριοθετήθηκε και τοποθετήθηκε επί χάρτου το σύνολο των εστιών αναπαραγωγής της περιοχής παρέμβασης του έργου. Για το περιαστικό σύστημα ως βασικές εστίες αναπαραγωγής κουνουπιών χαρτογραφήθηκαν, σε απόσταση 2 – 3 χιλιομέτρων από οικισμούς :
- Ρέματα, κανάλια, αυλάκια
- Αποστραγγιστικό δίκτυο, ταμιευτήρες, δίκτυο άρδευσης
- Πλημμυρισμένες εκτάσεις δενδροκαλλιέργειας , πλημμυρισμένα χωράφια
- Χώροι απόθεσης λυμάτων
- Εκτάσεις κτηνοτροφικής γης, απόβλητα εγκαταστάσεων σταβλισμού
- Αποχετευτικό σύστημα αστικού (ανοιχτά αποχετευτικά αυλάκια, σχάρες όμβριων υδάτων)
- Πλημμυρισμένες χέρσες εκτάσεις (συνήθως από διαρροές)
- Διάφορες μικροεστίες (λακκούβες, διαρροές νερού στους αγροτικούς δρόμους κ.λ.π.)
Η κατασκευή επιχειρησιακών χαρτών έχει ως στόχο, τόσο την διευκόλυνση της παρακολούθησης της των πληθυσμών προνυμφών κουνουπιών στο πεδίο, όσο και την ακριβή υπόδειξη των επιφανειών ψεκασμού. Στους χάρτες αυτούς σχεδιάστηκαν το οδικό δίκτυο, οι υδάτινοι αποδέκτες, διάφορα χαρακτηριστικά τοπογραφικά στοιχεία και καθορίσθηκαν οι σταθμοί δειγματοληψίας προνυμφών, αφού είχε προηγηθεί η σήμανσή τους στο πεδίο. Κατά την διαδικασία αυτή χρησιμοποιήθηκαν τόσο οι επιτόπιες παρατηρήσεις, όσο και οι σχετικές φωτογραφίες και χάρτες της περιοχής. Τέλος αυτοί οι χάρτες πλαστικοποιήθηκαν, για την ευκολότερη χρήση τους σε συνθήκες πεδίου, και για την δυνατότητα αναγραφής των αποτελεσμάτων της παρατήρησης.
Οι εν δυνάμει εστίες αναπαραγωγής κουνουπιών παρακολουθούνται καθημερινά από συνεργεία τεχνικών, υπό τον έλεγχο των υπευθύνων της “ΟΙΚΟΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Α.Ε.” Γενικά ακολουθείται εβδομαδιαίο πρόγραμμα περιφοράς, δηλαδή η κάθε εστία ελέγχεται μία φορά την εβδομάδα για τον εντοπισμό προνυμφών κουνουπιών. Ψεκασμοί πραγματοποιούνται σε επιφάνειες στις οποίες προηγουμένως είχε πιστοποιηθεί η παρουσία προνυμφών.
Εάν κριθεί απαραίτητο κατά την διάρκεια εκτέλεσης του έργου, θα πραγματοποιηθεί και αεροψεκασμός (με ελικόπτερο χαμηλής πτήσης ή drones) .
Η παρακολούθηση της εκτέλεσης του έργου γίνεται από υπαλλήλους της Περιφέρειας Θεσσαλίας και των εμπλεκόμενων Δήμων με την επιτόπου παρουσία τους αλλά και με την on line ηλεκτρονική παρακολούθηση της κίνησης των συνεργείων ψεκασμών της αναδόχου εταιρίας.
Εάν κριθεί απαραίτητο κατά την διάρκεια εκτέλεσης του έργου, θα πραγματοποιηθεί και αεροψεκασμός (με ελικόπτερο χαμηλής πτήσης ή drones) .
Η παρακολούθηση της εκτέλεσης του έργου γίνεται από υπαλλήλους της Περιφέρειας Θεσσαλίας και των εμπλεκόμενων Δήμων με την επιτόπου παρουσία τους αλλά και με την on line ηλεκτρονική παρακολούθηση της κίνησης των συνεργείων ψεκασμών της αναδόχου εταιρίας.
Τα αποτελέσματα των εργασιών κρίνονται ιδιαίτερα ικανοποιητικά, όπως προκύπτει από επαφές με τους κατοίκους των οικισμών παρέμβασης και τους τοπικούς φορείς που πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο εφαρμογής του έργου.
Οι εργασίες θα συνεχιστούν μέχρι 15-10-2020, ημερομηνία λήξης της σύμβασης. Εάν κριθεί απαραίτητο λόγω των κλιματικών συνθηκών, οι οποίες ευνοούν την ανάπτυξη των προνυμφών των κουνουπιών, της πρόσθετης χρηματοδότησης του έργου από άλλους φορείς ή για άλλους λόγους αποκλειστικής ευθύνης της αναδόχου εταιρίας ή γενικότερων προβλημάτων Δημόσιας Υγείας, με τη σύμφωνη γνώμη των αντισυμβαλλομένων το χρονοδιάγραμμα του συμβατικού αντικειμένου, δύναται να παραταθεί κατά τρεις μήνες το έργο με τις ίδιες προδιαγραφές.
