«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για μια απαράδεκτη, προκλητική ενέργεια, ανοσιούργημα θα έλεγα, ύβρις όχι μόνον προς την ορθόδοξη πίστη, τους χριστιανούς όλου του κόσμου, αλλά προς ένα μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Δυστυχώς, ακούμε ορολογίες του μεσαίωνα από πλευράς των Τούρκων για “δικαίωμα κατάκτησης”. Εμφανίζονται ως ιδιοκτήτες. Δεν συνειδητοποιούν ότι είναι θεματοφύλακες ενός μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς! Τι σημαίνει ιδιοκτήτες; Αν αύριο θέλουν να ρίξουν έναν τοίχο της Αγιάς Σοφιάς θα τον ρίξουν;». Τα παραπάνω τόνισε ο επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διακοινοβουλευτική Συνέλευση Ορθοδοξίας (ΔΣΟ), βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος σε συνεντεύξεις που έδωσε στον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος (κα Αικατερίνη Χουζούρη), στο Radio trt (κα Βάσω Οικονόμου) και στο Δημοτικό Ραδιόφωνο Λάρισας (κ. Νίκος Καϊμακάμης).
Αμφισβήτηση κεμαλικής παρακαταθήκης
«Ο Ερντογάν από τη στιγμή που έγινε δήμαρχος Κωνσταντινούπολης και μετέπειτα που αναδείχθηκε σε διάδοχο ηγέτη του ισλαμιστικού κόμματος “Ευημερίας” του Ερμπακάν κινείται με μια συγκεκριμένη στρατηγική. Το 2023 συμπληρώνονται 100 χρόνια, ένας αιώνας από τη δημιουργία της σύγχρονης Τουρκίας , της μετάβασης από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη συνθήκη της Λωζάνης στη σύγχρονη τουρκική δημοκρατία. Αμφισβητείται ουσιαστικά η κεμαλική παρακαταθήκη, αμφισβητείται το κεμαλικό κράτος. Ο κεμαλισμός τι ήταν; Η καθιέρωση του κοσμικού κράτους, η κατάργηση του χαλιφάτου, η κατάργηση του φεσιού, η απαγόρευση της μαντίλας στις δημόσιες υπηρεσίες, στα πανεπιστήμια. Είχαμε την καθιέρωση του αστικού δικαίου απέναντι στη σαρία. Και βεβαίως πιο εμβληματικά όλων αυτών ήταν η μετατροπή της Αγίας Σοφίας από τζαμί σε μουσείο το 1934. Τι έχουμε σήμερα; Απέναντι στον κεμαλισμό έχουμε έναν νέο-οθωμανικό αναθεωρητισμό. Αμφισβητείται το κοσμικό κράτος. Επιχειρεί τώρα ο Ερντογάν να γίνει ηγέτης του σουνιτικού Ισλάμ. Όπως χαρακτηριστικά είπε ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος, κλείνει το παράθυρο του Κεμάλ στον κόσμο με την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί από μουσείο. Έχουμε επαναφορά της μαντίλας. Όσοι ταξίδευαν τη δεκαετία του ’80 στην Τουρκία θα θυμούνται ότι ήταν πολύ λίγες οι γυναίκες και τα κορίτσια που φόραγαν μαντίλα. Πλέον η πλειοψηφία φοράει μαντήλα. Επιτράπηκε να φορούνε μαντήλα στα πανεπιστήμια, στις δημόσιες υπηρεσίες και υπάρχει πια μια αλλαγή στη φυσιογνωμία της ίδιας της Τουρκίας
Πάρκο Γκεζί…
Και βλέπουμε συγκεκριμένα βήματα αυτήν την σχεδόν 20ετία που κυριαρχεί ο Ερντογάν στην τουρκική πολιτική σκηνή. Είχαμε ανέγερση τζαμιού στο πάρκο του Γκεζί, στο Ταξίμ, στη συνοικία του Πέρα, όπου μέχρι τα Σεπτεμβριανά του ‘55 και τις απελάσεις του ‘64 η πλειοψηφία ήταν Ρωμιοί και Αρμένηδες. Εκεί, που ήταν όλες οι διπλωματικές προξενικές αρχές τον προηγούμενο αιώνας, δέσποζε μετά τις μεταρρύθμισες του τανζιμάτ του 1856, η ρωμαίικη εκκλησία της Αγίας Τριάδος με τους τρούλους. Στην πλατεία Ταξίμ ανεγείρεται τώρα τζαμί για να δείξει αυτή την κατάκτηση, το φατίχ που λένε, και του Πέρα και του Ταξίμ και των συνοικιών που είχαν ευρωπαϊκό αέρα στην Πόλη.
Σύνορα της καρδιάς…
Αλλά έχουμε ουσιαστικά και αμφισβήτηση της συνθήκης της Λωζάνης που είναι ο θεμέλιος λίθος των ελληνο-τουρκικών σχέσεων εδώ και έναν αιώνα. Όταν μιλάνε για τα “σύνορα της καρδιάς”, όταν μιλάνε για “γαλάζια πατρίδα”, προσπαθούν να εργαλειοποιήσουν θρησκευτικές μειονότητες στην βαλκανική».
Ειδική σχέση
Ο Θεσσαλός πολιτικός ανέφερε ότι δυστυχώς «το ευρωπαϊκό όραμα στην Τουρκία έχει ξεφτίσει. Αντιλαμβάνονται και αυτοί ότι δεν μπορούν να γίνουν πλήρες μέλος της ΕΕ. Οι αντιδράσεις σε Γαλλία, Αυστρία, Γερμανία και αλλού είναι γνωστές εδώ και χρόνια. Μιλούν για ειδική σχέση. Αυτό δεν λειτουργεί θελκτικά γι’ αυτούς και εργαλειοποιούν τους μετανάστες, ως μοχλό πίεσης, για να εισπράττουν όσο δυνατόν περισσότερα κονδύλια από την ΕΕ. Έχουν μια συνολική αναθεώρηση της θέση τους στον κόσμο. Εκεί που έβλεπαν προς τη Δύση έχουμε πλέον ενδοσκόπηση και μια ματιά προς την Ανατολή, όπου θέλουν να έχουν έναν ηγετικό ρόλο».
Πεφωτισμένη μειοψηφία…
Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος σημείωσε ότι «όσοι αντιδρούν στην Τουρκία είναι μια μειοψηφία. Ακούω των βραβευμένο συγγραφέα, τον Ορχάν Παμούκ, τον έχουμε διαβάσει και στην Ελλάδα. Ακούω τον δημοφιλή συνθέτη, ποιητή, τον Ζουλφί Λιβανελί, ότι η Αγιά Σοφιά δημιουργήθηκε 100 χρόνια πριν εμφανιστεί το Ισλάμ και έγινε για άλλο σκοπό. Όμως, δυστυχώς, αυτή τη στιγμή ο όχλος παρασύρεται από τη δημαγωγία του θρησκευτικού φανατισμού του Ερντογάν και του εταίρου του του Μπαχτσελί των γκρίζων λύκων».
Εκκωφαντική σιωπή…
Σχετικά με τις διεθνείς αντιδράσεις για την απόφαση του Ερντογάν υπογράμμισε ότι «είναι εκκωφαντική η σιωπή και από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, με τον οποίο φαίνεται έχει έναν ιδιαίτερο δίαυλο επικοινωνίας ο Ερντογάν, και από την καγκελάριο της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ. Εγώ κατανοώ ότι υπάρχει μια πολυάριθμη τουρκική κοινότητα στην Γερμανία. Καταλαβαίνω ότι έχουν ιδιαίτερες οικονομικές σχέσεις. Αλλά αυτό το έλλειμα κοινής εξωτερικής πολιτικής, κοινής αμυντικής πολιτικής σε επίπεδο .. είναι πια εκκωφαντικό! Προκαλεί τη διεθνή κοινή γνώμη η αναποτελεσματικότητα διεθνών οργανισμών, όπως ο ΟΗΕ και η UNESCO. Δηλαδή από την μια είναι μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO και από την άλλη βλέπουμε αυτές τις χλιαρές και άνευρες αντιδράσεις».
Στα δικά μας πόδια…
Ο επικεφαλής της ΔΣΟ κατέληξε λέγοντας ότι «η ιστορία και η γεωγραφία μάς έταξαν σε αυτήν την δύσκολη γειτονιά, σε αυτό το σταυροδρόμι. Εμείς είμαστε οι κυματοθραύστες των όποιων επιθέσεων, της όποιας επιβουλής ευρωπαϊκών αξιών, του ευρωπαϊκού κεκτημένου, του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής, του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Από τους περσικούς πολέμους, από την εποχή του Δαρείου και του Ξέρξη, μας έταξε η γεωγραφία και η ιστορία να αντιμετωπίζουμε πρώτοι την όποια επιβουλή προς τη Δύση. Άρα, λοιπόν, διεθνείς συμμαχίες, ανάδειξη του προβλήματος σε όλα τα όργανα και στις συμμαχίες όπου μετέχουμε, ΝΑΤΟ, ΟΗΕ, ΕΕ. Αλλά στο τέλος της ημέρας να ξέρουμε ότι πρέπει να στηριχθούμε πρωτίστως στα δικά μας πόδια και στις δικές μας δυνάμεις».
