Την άνοιξη του 2011 η Κεντρική Δημόσια Βιβλιοθήκη Λάρισας, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα ανοίξει επιτέλους τις πύλες της, στη νέα της στέγη, επί της 28ης Οκτωβρίου.
Η είδηση ακούγεται απίστευτη σήμερα, καθώς το έργο άρχισε να κατασκευάζεται από το 1999 και η πορεία του μέχρι και την τελευταία εργολαβία, χαρακτηρίζεται από συνεχείς καθυστερήσεις και αναβολές.
Πρόκειται για ένα έργο από αυτά που όλο κοντεύουν να τελειώσουν και ποτέ δεν γίνονται, αφού πάντα κάτι προκύπτει και διακόπτονται οι εργασίες κατασκευής του.
Αυτό όμως μέχρι και φέτος, αφού όλα δείχνουν ότι πλησιάζει το τέλος και συγκεκριμένα το κτίσμα έχει ολοκληρωθεί, όπως και η εγκατάσταση του απαραίτητου ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού, μέχρι που έχει διαμορφωθεί ακόμη και ο περιβάλλοντας χώρος.
Ουσιαστικά αυτό που μένει να γίνει για να ξεκινήσει η μεταφορά των βιβλίων στη νέα τους στέγη, σύμφωνα με τον διευθυντή της Βιβλιοθήκης κ. Γιώργο Λιακόπουλο, είναι «…η κατάθεση του προβλεπόμενου χρηματικού ποσού από το Υπουργείο Παιδείας στον εργολάβο του έργου, για την πληρωμή των τελών σύνδεσης με τη ΔΕΗ, με τη ΔΕΥΑΛ (για παροχές ύδρευσης – αποχέτευσης) και το φυσικό αέριο, αφού οι εγκαταστάσεις έχουν γίνει».
«Την άνοιξη θα είμαστε μέσα στο κτίριο…» δηλώνει αισιόδοξος ο κ. Λιακόπουλος, που έχει ζήσει τόσα χρόνια αρκετές απογοητεύσεις για την πορεία δημιουργίας του νέου κτιρίου. Αν κάποιος λοιπόν θα έπρεπε να είναι επιφυλακτικός με την είδηση την ολοκλήρωσης του έργου σίγουρα θα ήταν αυτός.
Χωρίς να πιστεύει όμως ότι αυτή τη φορά θα σταματήσει κάτι το δρόμο προς την ολοκλήρωσή του, υποστηρίζει ότι άμεσα αναμένεται να κατατεθεί το προβλεπόμενο χρηματικό ποσό για να προχωρήσουν οι διαδικασίες σύνδεσης του κτιρίου με τις ΔΕΚΟ και ο ίδιος σύντομα θα ξεκινήσει τη μεταφορά των πρώτων βιβλίων στους χώρους της νέας βιβλιοθήκης.
Παράλληλα ο ίδιος δηλώνει ότι πριν τρεις μήνες έχει αποστείλει έγγραφο προς την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας, ζητώντας να καλυφθούν οικονομικά οι ανάγκες σε προμήθεια γραφείων, ραφιών… κ.ά. του κτιρίου και επίσης αναμένει το ανάλογο ποσό για να ξεκινήσει τις απαραίτητες διαδικασίες.
ΚΛΕΙΣΤΟΣ
Ο Β’ ΟΡΟΦΟΣ
Όμως για ένα τόσο πολυβασανισμένο έργο θα φαινόταν παράξενο ξαφνικά να γίνουν όλα τόσο ευνοϊκά. Έτσι το «μαύρο σημείο» της ιστορίας αυτής είναι ότι τελικά μπορεί η Βιβλιοθήκη να ανοίξει την άνοιξη, αλλά με κλειστό το χώρο του δευτέρου ορόφου της.
Συγκεκριμένα, σε παλαιότερη επιστολή της διεύθυνσης της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Λάρισας, προς την υπουργό Παιδείας κ. Άννα Διαμαντοπούλου, είχαν επισημανθεί μεταξύ άλλων τα ακόλουθα: «Με δεδομένο ότι η βιβλιοθήκη θα μεταστεγαστεί μέσα στο 2010 στους χώρους που ολοκληρώνονται σύμφωνα με την εργολαβία, θεωρούμε ότι θα δημιουργηθούν μεγάλα προβλήματα όταν ενώ η βιβλιοθήκη θα λειτουργεί, θα κατασκευάζεται παράλληλα και ο δεύτερος όροφος. Όπως μας ενημέρωσε προφορικά η ΔΙ.Ε.Φ.Ε.Σ. η οποία έχει και την επίβλεψη του έργου για την ολοκλήρωση των εργασιών του 2ου ορόφου απαιτούνται επιπλέον 400.000 ευρώ περίπου. Ως εκ τούτου παρακαλούμε για την επιπλέον χρηματοδότηση του έργου με το παραπάνω ποσό για την ολοκλήρωσή του».
Το επιπλέον ποσό δεν δόθηκε και ο δεύτερος όροφος θα είναι κλειστός, μέχρι να ολοκληρωθεί.
ΠΟΙΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ
ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ
ΤΟ ΚΤΙΡΙΟ
Σύμφωνα με τη μελέτη στο νέο κτίριο θα λειτουργούν:
Βιβλιοθήκη ενηλίκων, με τα εξής τμήματα:
-Μυθιστόρημα και άλλες κατηγορίες γενικού ενδιαφέροντος
-Συλλογή για εφήβους
-Εφημερίδες και περιοδικά ποικίλης ύλης
-Οπτικοακουστικό υλικό κασέτες ΟΟ, βιντεοκασέτες
-Πληροφοριακή βιβλιοθήκη και αναγνωστήρια.
-Βιβλία γενικών κατηγοριών και πληροφοριακή συλλογή
– Πληροφορίες για δουλειές μαθήματα κ.λπ.
-Αναγνωστήριο
-Συλλογή τοπικής ιστορίας
-Συλλογές ειδικές
-Απλά περιοδικά
Παιδική βιβλιοθήκη με τα εξής τμήματα:
-Μυθιστόρημα και βιβλίο γενικών κατηγοριών
-Πληροφοριακό υλικό
-Συλλογή για νήπια (εικονογρ. βιβλία, παιχνίδια κ.λπ.)
-Περιοχή δραστηριοτήτων
-Περιοχή διαβάσματος
Χώρος πολλαπλών χρήσεων (εκθέσεις, συναντήσεις κ.α.)
Θα υπάρχει δυνατότητα για μικρές εκθέσεις σ’ όλους τους χώρους της βιβλιοθήκης. Ειδικά διαμορφωμένος εκθεσιακός χώρος θα υπάρχει στην περιοχή της εισόδου.
Επίσης υπάρχει αίθουσα πολλαπλών χρήσεων για διαλέξεις, σεμινάρια, μικρές θεατρικές παραστάσεις κ.λπ. χωρητικότητας 120 θέσεων. Διαθέτει σκηνή, θάλαμο μεταφραστών, θάλαμο για μηχανές προβολών και ήχου, καμαρίνια, χώρους υγιεινής για ηθοποιούς και χώρο δοκιμών-αποθήκη σκηνικών.
Η αίθουσα πολλαπλών χρήσεων σχεδιάστηκε και χωροθετήθηκε έτσι ώστε να λειτουργεί σε ώρες που η υπόλοιπη βιβλιοθήκη είναι κλειστή ώστε να είναι δυνατή η διάθεσή της σε διαφόρους φορείς της πόλης για εκδηλώσεις.
Χώρος φύλαξης παλαιών και σπανίων βιβλίων:
Περιλαμβάνει: Χώρο αποθήκευσης – φύλαξης βιβλίων, χώρο έρευνας και αναγνωστήριο
Επιπλέον η βιβλιοθήκη διαθέτει κατάλληλα εργαστήρια γραφεία διοίκησης και χώρους αποθήκευσης.
Περιβάλλων χώρος:
Ειδική μέριμνα κατά τον σχεδιασμό δόθηκε ώστε όλο το κτίριο και ο περιβάλλων χώρος να είναι προσιτός και προσπελάσιμος από άτομα με ειδικές ανάγκες. Ειδικά στον περιβάλλοντα χώρο υπάρχει θεατράκι για την πραγματοποίηση υπαίθριων εκδηλώσεων.
Άλλοι χώροι: Επίσης άλλοι χώροι της βιβλιοθήκης είναι οι εξής:
χώρος στάθμευσης για τα βιβλιοαυτοκίνητα, χώρος αποθήκευσης υλικού,
χώρος ανάγνωσης εφημερίδων, αίθουσα ηλεκτρονικών υπολογιστών, χώρος συνεδριάσεων, βιβλιοστάσιο, ιματιοθήκη, βεστιάριο, εργαστήριο συντήρησης βιβλίων, χώρος αναπαραγωγής έντυπου υλικού, αποθήκη- αρχείο, θάλαμος μεταφραστών, καταφύγιο φύλαξης πολύτιμου υλικού κ.ά.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Κάνοντας μια αναδρομή στο παρελθόν της βιβλιοθήκης ο κ. Λιακόπουλος μας αναφέρει ορισμένα λιγότερο γνωστά στοιχεία της:
«Οι πρώτες προσπάθειες για τη δημιουργία Βιβλιοθήκης στη Λάρισα ξεκινούν από το 1891, δέκα χρόνια μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας, από τους Τούρκους, το 1881. Συγκεκριμένα στο δημοτικό συμβούλιο της 16-8-1891 διαβάζουμε:
«Δι’ αποφάσεώς του προέβη εις την αγοράν 500 τόμων της Βιβλιοθήκης Αχιλλέως Περραιβού περιλαμβανούσης διάφορα αξίας ιστορικά και φιλοσοφικά βιβλία αντί 5.000 δρχ. και κατόπιν μεσολαβήσεως της Βασιλικής Νομαρχίας Λαρίσης, προκειμένου να δωρήση ο Δήμος ταύτην εις το ενταύθα Γυμνάσιον ή Διδασκαλείον».
Εκείνη η βιβλιοθήκη απετέλεσε τον πρωταρχικό πυρήνα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Λαρίσης, οι ρίζες δημιουργίας της οποίας ανάγονται στα πρώτα «Κιτάπια» – Δευτέρια και Κώδικες της Χριστιανικής Κοινότητος Λαρίσης, επί Τουρκοκρατίας.
Έκτοτε συναντάμε στα πρακτικά των δημοτικών συμβουλίων και άλλες τέτοιες αποφάσεις αγοράς βιβλίων για τη δημιουργία Βιβλιοθήκης.
Οι προσπάθειες όμως αυτές παραμένουν ημιτελείς. Και ερχόμαστε στα τέλη του 1939 οπότε με την απόφαση 435 του δημοτικού συμβουλίου αποφασίζεται η ίδρυση Δημοτικής Βιβλιοθήκης στη Λάρισα. Η απόφαση αυτή επικυρώθηκε με το από 26/4/1940 Βασιλικό Διάταγμα «περί συστάσεως ιδίου νομικού προσώπου βιβλιοθήκης του Δήμου Λαρίσης» που δημοσιεύτηκε στο αρ. 140 τεύχος ΦΕΚ της 6ης Μαΐου. Η πρώτη διοικητική επιτροπή της δημοτικής βιβλιοθήκης Λαρίσης αποτελούνταν από τους: Δήμαρχο Λαρίσης Στυλιανό Αστεριάδην ως Πρόεδρο, Δημ. Χατζηγιάννη, Αγαμ. Αστεριάδη, Κων. Μακρή και Π. Παπαβασιλείου.
Πρώτος έφορος της δημοτικής βιβλιοθήκης ορίστηκε το μέλος της διοικητικής επιτροπής Κωνσταντίνος Ι. Μακρής, πτυχιούχος της Φυσικομαθηματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, καταγόμενος από τον Τύρναβο Λάρισας. Μετεκπαιδεύτηκε στο Αστεροσκοπείο του Παρισιού (1947-1949). Στη συνέχεια έγινε διδάκτορας και υφηγητής της αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εργάστηκε ως αστρονόμος στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (1943-1971) και ακολούθως διετέλεσε γενικός διευθυντής του Κέντρου Ερευνών Αστρονομίας και Εφαρμοσμένων Μαθηματικών της Ακαδημίας Αθηνών (1971-1979). Από το 1983 και μέχρι τη συνταξιοδότησή του διετέλεσε διευθυντής του Αστρονομικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Με την ίδρυσή της η βιβλιοθήκη στεγάστηκε στο παλιό τουρκικό τζαμί της πλατείας Ανακτόρων τότε, Αγίου Βησσαρίωνος μετά και πλατεία Λαού μετέπειτα και σημερινή πλατεία Αγαμέμνονα Μπλάνα.
Τη βάση αποτέλεσαν τρεις δωρεές:
«Δωρεά Πιπινόπουλου», «Δωρεά Λογιωτάτου», «Δωρεά Ομίλου Διανοουμένων», με σύνολο βιβλίων 1800
Το χαρακτηριστικό των δύο πρώτων δωρεών είναι ότι αποτελούνταν από εκδόσεις αναγόμενες στις αρχές του 16ου αι. μέχρι και τα τέλη του 19ου. Επίσης η τότε δημοτική βιβλιοθήκη είχε στην κατοχή της συλλογή αρχαίων νομισμάτων και αγαλματιδίων. Δυστυχώς κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής χάθηκαν οι αρχαιολογικές συλλογές και αρκετά παλαιά βιβλία.
Μετά την απελευθέρωσή της η βιβλιοθήκη μεταστεγάστηκε σε άλλο δημοτικό κτίριο επί της Σκαρλάτου Σούτσου πίσω από την Κεντρική πλατεία Λάρισας.
Το 1972 με απόφαση του τότε δημοτικού συμβουλίου η Βιβλιοθήκη παραχωρείται στο νεοσύστατο τότε Υπουργείο Πολιτισμού και γίνεται Δημόσια με την απόφαση 13989/21-3-1973 που δημοσιεύτηκε στο 378/τεύχος Β/ΦΕΚ/30-3-1973, με την δε απόφαση Β/Φ12/5741/ΦΕΚ811/τεύχοςΒ/19-6-76 χαρακτηρίζεται ως Κεντρική. Ο Δήμος αποσύρει τον υπάλληλο και η βιβλιοθήκη κλείνει.
Το καλοκαίρι του 1976 η βιβλιοθήκη μεταφέρεται σε ενοικιαζόμενο κτίριο επί της οδού Παπακυριαζή 47 και στο τέλος του ιδίου έτους διορίζονται οι πρώτοι υπάλληλοι, ένας βιβλιοφύλακας διευθυντής, μια ταξινόμος και ένας κλητήρας. Το 1979 διορίστηκαν δύο ακόμα ταξινόμοι και δύο οδηγοί. Σήμερα στην βιβλιοθήκη υπηρετούν έξι μόνιμοι υπάλληλοι ενώ στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΠΕΑΕΚ απασχολούνται με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου δύο βιβλιοθηκονόμοι ΤΕ και ένας οδηγός.
Σήμερα η βιβλιοθήκη διαθέτει συλλογή 60.000 τόμων βιβλίων από τα οποία τα 20.000 έχουν μηχανογραφηθεί. Επίσης υπάρχει αρχείο τοπικών εφημερίδων και 500 τίτλοι περιοδικών εκδόσεων».
