Οι χθεσινοί φονικοί σεισμοί στην γειτονική Τουρκία, όπως και ο καταστροφικός σεισμός 6,3 ρίχτερ στις 3/3/2021 που έγινε στην περιοχή ανάμεσα στους δήμους Ελασσόνας, Τυρνάβου, Λάρισας και Φαρκαδόνας και άλλοι σε όλη τη χώρα μας, ανέδειξαν πιο έντονα την ανάγκη της αντισεισμικής θωράκισης της Θεσσαλίας και όλης της χώρας μας.
Η έξαρση του φαινομένου των σεισμών τα τελευταία χρόνια και οι καταστροφικές συνέπειές τους, αναδείχνουν τις μεγάλες ευθύνες των κυβερνήσεων Ν.Δ, προηγούμενα των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και του ΠΑΣΟΚ, για την ανεπαρκέστατη πολιτική και σ’ αυτόν τον τομέα.
Ενώ η επιστήμη και η τεχνική έχουν προχωρήσει πολύ και μπορούν να συμβάλουν στην αντισεισμική προστασία και θωράκιση, δεν αξιοποιούνται συνειδητά, γιατί αυτό δεν φέρνει κέρδη για το κεφάλαιο και θεωρείται κόστος.
Η πλειοψηφία των δημοσίων κτιρίων στη Θεσσαλία και πανελλαδικά, δεν έχει ελεγχτεί, με τον λεγόμενο ταχύ οπτικό έλεγχο, παρά μόνο τις ημέρες του σεισμού ένας αριθμός σχολείων στις πληγείσες περιοχές! Προσεισμικός έλεγχος των σχολείων κατά κανόνα δεν γίνεται. Πολλά νοσοκομεία και Κ.Υ στη Θεσσαλία και πανελλαδικά, χρειάζονται λεπτομερέστερο αντισεισμικό έλεγχο και παρεμβάσεις. Σοβαρό πρόβλημα υπάρχει με αρκετούς μεγάλους χώρους εργασίας, αφού συνήθως εκεί δεν γίνονται έλεγχοι. Τέλος ένα μεγάλο ποσοστό ιδιωτικών κτιρίων της Θεσσαλίας και της χώρας που έγιναν πριν το 1990, χρειάζονται έλεγχο και ενισχύσεις.
Αναδείχνουν επίσης, πέρα από τις ευθύνες των αστικών κυβερνήσεων και τις ευθύνες της Περιφερειακής Αρχής Θεσσαλίας και των Δημοτικών Αρχών, για τις μεγάλες ελλείψεις στον σχεδιασμό, την στελέχωση, τον εξοπλισμό και την χρηματοδότηση, άμεσων μέτρων ανακούφισης του λαού από τις συνέπειες ενός σεισμού, αλλά και ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού για την αντισεισμική θωράκιση της περιοχής μας.
Οι κομμουνιστές εκλεγμένοι περιφερειακοί σύμβουλοι Θεσσαλίας με την Λαική Συσπείρωση, κατ’ επανάληψη, έθεσαν μια ολοκληρωμένη πρόταση για συζήτηση και υλοποίηση στο περιφερειακό συμβούλιο Θεσσαλίας, για την αντισεισμική θωράκιση της Θεσσαλίας και την κατάρτιση ενός σχεδίου αντιμετώπισης των συνεπειών ενός σεισμού, από την πλευρά της κυβέρνησης, της περιφέρειας και των δήμων, με την ανάλογη κρατική χρηματοδότηση, στελέχωση και εξοπλισμό των σχετικών υπηρεσιών. Όμως αυτές δεν βρήκαν ανταπόκριση, γιατί οι αστικές κυβερνήσεις και πολιτικές δυνάμεις, τα στελέχη τους στην Περιφερειακή και Τοπική Διοίκηση, έχουν άλλες προτεραιότητες, όπως την στήριξη των σχεδιασμών του κεφαλαίου, για την αύξηση των κερδών τους, βάζοντας στην άκρη την προστασία των ανθρώπινων ζωών και των λαικών περιουσιών από σεισμούς, πλημύρες, πυρκαγιές και άλλα φυσικά φαινόμενα ή κινδύνους.
Η αντισεισμική θωράκιση της Θεσσαλίας και όλης της χώρας όμως, είναι ζωτικής σημασίας μεγάλο έργο υποδομής, που δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με τη λογική του κόστους. Άλλωστε το κόστος των συνεπειών των σεισμών είναι πολύ μεγαλύτερο, ιδίως όταν χάνονται και άνθρωποι.
Χρήματα υπάρχουν. Για παράδειγμα οι πόροι από τόσα ΚΠΣ και το ΕΣΠΑ, τους οποίους έχει πληρώσει πολλαπλά ο λαός, θα έπρεπε σε ένα μεγάλο ποσοστό να πηγαίνουν σ’ αυτόν τον τομέα. Αντίστοιχα από τα 4 δις. ευρώ ετησίως, που πρέπει να σταματήσει να πληρώνει η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση στο ΝΑΤΟ, για τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και σχεδιασμούς, ένα μέρος τους θα μπορούσε να καλύψει αυτές τις ανάγκες.
Η προστασία των κατοίκων, της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, είναι τεράστιο ανταποδοτικό έργο και με την οικονομική έννοια, πέρα από το κοινωνικό περιεχόμενό του.
Αλλά μια οργανωμένη πολιτική πρόληψης και θωράκισης, με την επένδυση μεγάλων ποσών, δεν προσφέρεται για μεγάλα κέρδη από τους καπιταλιστές, ούτε για ψηφοθηρία από την εκάστοτε αστική κυβέρνηση και συνολικά από τα κόμματα του ευρωενωσιακού μονόδρομου, γι’ αυτό δεν πραγματοποιείται.
Αντίθετα σε μια σοσιαλιστική-κομμουνιστική οργάνωση της κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, που στο επίκεντρό της θα έχει τις ανθρώπινες ανάγκες και με δεδομένο το επίπεδο ανάπτυξης της επιστήμης και της τεχνολογίας, η αντισεισμική θωράκιση και προστασία, θα αποτελούν προτεραιότητα γιατί θα καλύπτει λαϊκές ανάγκες και γιατί μπορεί να δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας κι αυτός ο τομέας.
Αυτό δεν σημαίνει πως το ΚΚΕ και οι εκλεγμένοι του στην Περιφέρεια και στους Δήμους της Θεσσαλίας, όπως και πανελλαδικά, δεν διεκδικούν και σήμερα μια σειρά μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση, καλώντας την εργατική τάξη, τους μικρούς αγρότες και επαγγελματίες, να τα διεκδικήσουν μέσα από τους αγώνες, για:
- Ουσιαστική κρατική στήριξη και γενναία χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό για την αντισεισμική προστασία και την ενίσχυση των φορέων που είναι αρμόδιοι.
- Καταγραφή και παραπέρα έρευνα και μελέτη της σεισμικής επικινδυνότητας της Θεσσαλίας και κάθε περιοχής. Η μικροζωνική έρευνα και μελέτη των επικίνδυνων περιοχών που απαιτούν ειδικούς όρους πολεοδόμησης και κατασκευής των κτιρίων ή απαγόρευση δόμησής τους. Μια τέτοια μελέτη, είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση μετεγκατάστασης πληγέντων ή και ολόκληρων περιοχών.
- Αποφασιστική οικονομική ενίσχυση από τον κρατικό προϋπολογισμό και ανάπτυξη του ερευνητικού έργου και του επιστημονικού δυναμικού, που απασχολείται μ’ αυτό (Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, Πανεπιστημιακά Σεισμολογικά εργαστήρια και εργαστήρια αντισεισμικής τεχνολογίας, ΟΑΣΠ, Γ.Γ.Π.Π, ΥΠΕΧΩΔΕ, Πολεοδομίες, Περιφέρεια, Δήμους, ΕΜΑΚ), καθώς και του συντονισμού τους.
- Μεγιστοποίηση της αντοχής κτιρίων. Με συνεχή επικαιροποίηση των αντισεισμικών κανονισμών, σύμφωνα με την αντισεισμική έρευνα και εξειδίκευση ανά περιοχή. Με έλεγχο της ποιότητας των υλικών που ενσωματώνονται στην κατασκευή τους. Απαιτείται να ξεκαθαρισθούν οι ρόλοι και οι ευθύνες του μελετητή, του επιβλέποντος, του κατασκευαστή και του επιχειρηματία. Απαιτείται η ανάπτυξη και ο εκσυγχρονισμός του δημόσιου τομέα, που θα αναλάβει τον έλεγχο εφαρμογής των θεσπισμένων ειδικών όρων και προδιαγραφών κατασκευής, της ποιότητας των υλικών, που πρέπει να ανταποκρίνονται στην οξύτητα του φαινομένου στη χώρα μας, αλλά και η απόδοση ευθυνών όπου κι αν ανήκουν. Απαιτείται πλαίσιο περιοδικού ελέγχου και συντήρησης των οικοδομών. Ειδική αντιμετώπιση των αυθαιρέτων.
- Λήψη μέτρων προστασίας για τα δημόσια κτίρια και χώρους συγκέντρωσης πολλών ατόμων (σχολεία, παιδικοί σταθμοί, νοσοκομεία, Κ.Υ, δημόσιες υπηρεσίες), κλειστοί χώροι άθλησης, θρησκευτικής συνάθροισης, πολιτισμού αλλά και χώροι εστίασης-διασκέδασης.
- Μέτρα ελέγχου και αποτελεσματική αντιμετώπιση κατασκευαστικών ή άλλων επικίνδυνων αυθαιρεσιών, όπως διαφημιστικές πινακίδες, κεραίες, κατασκευαστικές παρεμβάσεις, προσθήκες αιθουσών ή γκρέμισμα μεσοτοιχιών σε σχολεία και αλλού, εργασιακοί χώροι και χώροι διασκέδασης χωρίς εξόδους κινδύνου, βενζινάδικα δίπλα σε σχολεία κ.α.
- Όχι στο σεισμόσημο και στην ιδιωτική ασφάλιση των κτιρίων και σε κάθε μορφή σύμπραξης του Δημοσίου με το κεφάλαιο, γιατί δημιουργείται ένα ακόμα πεδίο κερδοσκοπίας, αλλά και γιατί κάθε σχεδιασμός τους θα έχει σαν γνώμονα τη μεγιστοποίηση των κερδών τους.
- Για την ασφάλεια των εργαζόμενων στις βιομηχανικές μονάδες και περιοχές απαιτείται ουσιαστική και συνδυασμένη εφαρμογή του αντισεισμικού κανονισμού, της νομοθεσίας προστασίας από τον επαγγελματικό κίνδυνο και της Οδηγίας Σεβέζο, που προβλέπει σχέδιο αντιμετώπισης μεγάλων ατυχημάτων.
- Ανακούφιση των αστικών κέντρων, με ελεύθερους χώρους, δρόμους και πολεοδομικού χαρακτήρα μέτρα. Συγκρότηση και υλοποίηση συγκεκριμένων μέτρων άμεσης αντίδρασης, γρήγορης εκκένωσης και διαφυγής σε περίπτωση σεισμού, με προτεραιότητα (παιδικοί σταθμοί, σχολεία, ΑΕΙ, νοσοκομεία, δημόσια, δημοτικά και ιδιωτικά κτίρια, μεγάλοι εργασιακοί χώροι, χώροι διασκέδασης, άθλησης, κλπ).
- Συνεχής ενημέρωση του κόσμου για την σεισμικότητα της περιοχής όπου ζει και για τον τρόπο αντιμετώπισης του φαινομένου, τόσο ατομικά, όσο και σε επίπεδο γειτονιάς ή δήμου. Εκπαίδευση από την παιδική ηλικία.
- Θεσμοθέτηση ολοκληρωμένου, αξιόπιστου και εφαρμόσιμου σχεδίου αντιμετώπισης του φαινομένου σε όλη τη χώρα, αλλά και σε επίπεδο Περιφέρειας Θεσσαλίας.
- Εκσυγχρονισμός και ενίσχυση του μηχανισμού επέμβασης, που θα λειτουργεί με τη συμμετοχή της Περιφέρειας και Δήμων και των φορέων των εργαζομένων και θα παίρνει τα απαραίτητα μέτρα για την άμεση ανακούφιση των πληγέντων.
- Να ενισχυθούν υλικά, επιστημονικά και ηθικά με την αναγκαία υλικοτεχνική υποδομή και σε προσωπικό, η Πυροσβεστική και οι ειδικές δυνάμεις της.
Σήμερα απαιτείται:
- Μια άλλη πολιτική γης. Επανακαθορισμός των χρήσεων της και ειδικότερα της χωροθέτησης εγκαταστάσεων που είναι ιδιαίτερα ευπαθείς σε τυχόν βλάβες από σεισμό.
- Απομάκρυνση των στρατιωτικών εγκαταστάσεων μέσα από τις πόλεις και ταυτόχρονη απαγόρευση οικοδόμησής αυτών των περιοχών η παραχώρησης σε ιδιώτες.
- Εξεύρεση και απόκτηση νέων ελεύθερων χώρων, ιδιαίτερα στο κέντρο της Λάρισας, του Βόλου, των Τρικάλων και της Καρδίτσας.
- Δραστική μείωση συντελεστών δόμησης, ιδιαίτερα σε επιβαρημένες οικιστικά περιοχές.
- Συγκοινωνιακός και κυκλοφοριακός σχεδιασμός και ρυθμίσεις για αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών. Εδικό σχέδιο για την πρόσβαση από και προς τα Νοσοκομεία και άλλους φορείς (ΕΚΑΒ, ΕΜΑΚ, Πυροσβεστική, Περιφέρεια, Δήμοι).
Του Τάσου Τσιαπλέ, επικεφαλής της Λαικής Συσπείρωσης Θεσσαλίας