Πλήθος κόσμου παρακολούθησε την άκρως ενδιαφέρουσα και εποικοδομητική ημερίδα με θέμα «Προοπτικές ανάπτυξης της δενδροκομίας στη Θεσσαλία», που διοργάνωσε το Σάββατο 2 Μαρτίου 2013 ο Γεωπονικός Σύλλογος Ν. Λάρισας και Δήμος Λαρισαίων στα πλαίσια της 9ης Πανελλήνιας Γεωργικής, Κτηνοτροφικής & Περιβαλλοντικής Έκθεσης στον σκεπαστό εκθεσιακό χώρο της Νεάπολης.
Στην πρώτη εισήγηση με θέμα: «Η Δενδροκομία στην Ελλάδα – Οικονομικά Στοιχεία Εξαγωγών – Νέες Ποικιλίες – Καλλιεργητικά Σχήματα» ο Γεωπόνος – Υπεύθυνος του Δενδροκομικού Τμήματος
της εταιρείας ΒΙΤΡΟ ΕΛΛΑΣ Α.Ε κ. Κωνσταντινίδης Άρης μίλησε για τις νέες τάσεις στη δενδροκομία. Η επιλογή νέων ποικιλιών, νέων τεχνικών καλλιέργειας με σκοπό τη μείωση του κόστους παραγωγής και η αλλαγή νοοτροπίας όλων, όσων εμπλέκονται με τη Γεωργία, έχει ένα και μοναδικό στόχο, την ανάταση της Ελληνικής Οικονομίας. Σύμφωνα με τον εισηγητή η σύγχρονη δενδροκομία στα χρόνια της κρίσης, που περνά η χώρα μας, μπορεί ν’ αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης, αρκεί να γίνει με σωστό τρόπο. Ο κ. Κωνσταντινίδης παρουσίασε νέες ποικιλίες, νέα συστήματα διαμόρφωσης των καλλιεργειών, και πρότεινε δενδροκομικές «λύσεις» ανάλογα με την προσαρμοστικότητα και τα μικροκλίματα της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλίας.
Στην δεύτερη εισήγηση ο κ. Νάνος Γιώργος, Αναπληρωτής Καθηγητής Δενδροκομίας του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας, παρουσίασε μία εξίσου ενδιαφέρουσα εισήγηση με τίτλο: «Καινοτομία & Γνωστά “Παρεξηγημένα” Οπωροφόρα».
Παρουσιάστηκε μια σειρά δενδροκομικών ειδών, που πρόσφατα επεκτείνονται λόγω της υψηλής διατροφικής αξίας των καρπών και προϊόντων τους και σειρά γνωστών δενδροκομικών ειδών, τα οποία με καινοτομίες και ορθές πρακτικές μπορούν να καλλιεργηθούν με θετικό οικονομικό αποτέλεσμα.
Η κρανιά είναι θάμνος, που καλλιεργείται εύκολα στα βουνά της χώρας. Υπάρχει διαθέσιμο πολλαπλασιαστικό υλικό για συμβολαιακή και μη γεωργία, υπάρχουν γλυκές ποικιλίες Ελληνικές και εισαγόμενες και καλές προοπτικές για περιορισμένη επέκταση με καινοτόμα προϊόντα.
Τα σμέουρα και τα βατόμουρα συγκομίζονται δύσκολα, απαιτούν τέλειο δίκτυο διακίνησης λόγω φθαρτότητας των καρπών, υπάρχει φυτωριακό υλικό στην Ελλάδα αλλά οι προοπτικές ανάπτυξης της κύριας καλλιέργειας δεν είναι καλές.
Οι απαιτήσεις της καλλιέργειας του μύρτιλλου είναι ιδιαίτερες, καθώς απαιτεί όξινο εδαφικό pH και πολύ υψηλή οργανική ουσία, ενώ το ευαίσθητο ριζικό σύστημα, η δύσκολη χειρωνακτική συγκομιδή, οι φθαρτοί καρποί και οι ζημιές από τα πουλιά πρέπει να προσεχθούν πολύ. Δεν προβλέπεται η ανάπτυξη ή επιτυχή καλλιέργεια του μύρτιλλου πλην ελαχίστων περιοχών και προσεκτικών παραγωγών.
Η ροδιά επεκτάθηκε στην Ελλάδα τα τελευταία έτη. Όπου έγινε οργανωμένα και οι καιρικές συνθήκες δεν κατέστρεψαν την καλλιέργεια, αποδίδει ένα μέτριο εισόδημα. Υπάρχουν γλυκές ποικιλίες και ξινές ποικιλίες για χυμό. Το φυτό παγώνει εύκολα σε κρύες περιοχές της Κεντρικής Ελλάδας και βορειότερα και οι καρποί “σχίζουν”, όταν βρέξει κατά την περίοδο συγκομιδής, που γίνεται το Φθινόπωρο. Η καλλιέργεια της είναι εύκολη και η παραγωγικότητα καρπών μέτρια. Μπορεί να επεκταθεί περαιτέρω στη Θεσσαλία από οργανωμένες μονάδες παραγωγών ή σε συνεργασία με μεταποιητικές μονάδες, αλλά το κέρδος δεν θα είναι τόσο υψηλό, όσο διαδίδεται.
Τα φρούτα Goji είναι υψηλής διαιτητικής αξίας. Το φυτό είναι πολυετής πόα, μπορεί να καλλιεργηθεί σαν μια τοματιά και το εύκολα διαθέσιμο υλικό εμφανίστηκε σε όλη την Ελλάδα την Άνοιξη του 2012. Υπάρχουν κάποιες προοπτικές για περιορισμένη ανάπτυξη, καθώς η συγκομιδή του είναι πολύ αντιοικονομική.
Η αρώνια παράγει πιθανότατα τους υψηλότερης αντιοξειδωτικής ικανότητας καρπούς στον κόσμο. Η καλλιέργεια είναι εύκολη, απομένει να δούμε πώς θα το αποδεχθεί ο καταναλωτής.
Το ιπποφαές επεκτείνεται, επίσης, στην Ελλάδα, καθώς φυτεύεται ανεξέλεγκτα, ενώ η προώθηση και ζήτηση είναι καλή. Θεωρείται από τα ευκολότερα φυτά για καλλιέργεια. Προσοχή πρέπει να δοθεί στο ποιες είναι οι κατάλληλες για την Ελλάδα ποικιλίες -χωρίς αγκάθια, αν είναι δυνατόν- και στις ιδιαίτερες απαιτήσεις για την συγκομιδή του καρπού.
Συνοπτικά αρκετές από τις ανωτέρω καινοτόμες για την Ελλάδα καλλιέργειες επεκτείνονται και αλλού στον κόσμο. Στην Ελλάδα είναι βέβαιο ότι οι φυτωριούχοι θα κερδίσουν αρκετά χρήματα από την πώληση των φυτών και ότι πολλοί παραγωγοί θα χάσουν πολλά χρήματα. Μια οργανωμένη ανάπτυξη ομάδων παραγωγών με καθετοποίηση της παραγωγής σε τελικά προϊόντα ή και την σύμπραξη με κατάλληλα δίκτυα διακίνησης είναι απαραίτητη για την οικονομικά επιτυχή καλλιέργεια των περισσότερων από τις καλλιέργειες, που παρουσιάζονται αλλά και όλων των δυναμικών καλλιεργειών, που καλλιεργούνται σήμερα στη χώρα μας.
Όσον αφορά στις γνωστές “παρεξηγημένες” δενδροκομικές καλλιέργειες αναφέρονται τα ακόλουθα.
Η υπέρπυκνη φύτευση ελιάς για παραγωγή ελαιολάδου μπορεί να επεκταθεί στα θερμότερα μέρη της Θεσσαλίας και αναμένεται να δώσει ένα βασικό εισόδημα στον παραγωγό.
Οι ξηροί καρποί και τ’ αποξηραμένα φρούτα δίνουν πολλές δυνατότητες για παραγωγή υγιεινών εξαγώγιμων προϊόντων ή και κάλυψη των αναγκών της χώρας. Πυκνές φυτεύσεις και μηχανική συγκομιδή της αμυγδαλιάς με ορθότερη εμπορική διάθεση θα μπορούσαν να παράγουν υψηλής αξίας αμύγδαλα και καινοτόμα προϊόντα τους. Κίνδυνο αποτελεί μόνο ο ανοιξιάτικος παγετός για την ανθοφορία. Η ελλειμματική μας παραγωγή σε καρύδια, η υψηλή τους τιμή και η τοπική γνώση για την καλλιέργεια μας επιτρέπουν να προτείνουμε την επέκταση της καλλιέργειας της καρυδιάς σε επίπεδα αρδευόμενα εδάφη. Καλή συμπεριφορά στη Θεσσαλία έχει δώσει και το είδος πεκάν, ένα νόστιμο με πολλές χρήσεις “καρύδι”, αλλά έχουμε περιορισμένη επιστημονική γνώση. Η φιστικιά έχει αναπτυχθεί στη Φθιώτιδα ικανοποιητικά και λιγότερο στη Θεσσαλία. Επομένως μπορεί να καλλιεργηθεί επιτυχώς στην περιοχή με τις διαθέσιμες επιστημονικές γνώσεις, αλλά παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα φυτοπροστασίας και ευαισθησίας στην υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία της Άνοιξης.
Τα κυδώνια είναι ένα φρούτο, που η χώρα μας είναι κύρια παραγωγός. Παραγωγή καινοτόμων τροφίμων από κυδώνι με σκοπό τις εξαγωγές είναι δυνατή και θα μπορούσε να υποστηριχθεί από οργανωμένη ανάπτυξη της καλλιέργειας της κυδωνιάς, που είναι πολύ καλά εγκλιματισμένη έως και την Κεντρική Ελλάδα.
Στην αχλαδιά πολλές καινοτομίες στην καλλιέργεια δίνουν δυνατότητες περαιτέρω επέκτασης, αλλά απαιτούνται λεπτομερείς εξειδικευμένες καλλιεργητικές γνώσεις.
Τέλος, ο λωτός είναι ένα παρεξηγημένο φρούτο, που με τις άστυφες ποικιλίες του, μπορεί να επεκταθεί περιορισμένα και να δώσει ένα καλό οικονομικό αποτέλεσμα.
Συνοπτικά αρκετές δενδροκομικές καλλιέργειες έχουν “παρεξηγηθεί” αλλά έχουν δυνατότητες καλού οικονομικού αποτελέσματος, αν γίνουν με επιστημονικά ορθό τρόπο και οργανωμένα. Εξάλλου είναι καρποί και προϊόντα, που καταναλώνονται παραδοσιακά στη χώρα μας, και υπάρχει ή θα μπορούσε να δημιουργηθεί σημαντική ζήτηση στην Ευρώπη.
Η τρίτη εισήγηση παρουσιάστηκε από τον κ. Χατζή Αστέριο, Διευθυντή του Α.Σ.Ε.Π.Ο.Π. Τυρνάβου με θέμα: «Η Δυναμική Του Α.Σ.Ε.Π.Ο.Π. ΤΥΡΝΑΒΟΥ, Η Παρέμβαση Στην Τοπική Κοινωνία, Η Εξωστρέφεια Ως Αντίδοτο Στην Οικονομική Κρίση & Η Συμβολή Της Δενδροκομίας Στην Επίτευξη Στόχων Της Οργάνωσης»
Σύμφωνα με τον εισηγητή κ. Χατζή ο Α.Σ.Ε.Π.Ο.Π. ΤΥΡΝΑΒΟΥ ακολουθώντας μια διαφορετική πρακτική, ξένη προς την λογική των επιδοτήσεων και με ισχυρό χαρτί τους καρπούς ως αποτέλεσμα της φροντίδας των δυναμικών καλλιεργειών των αμπελιών και των οπωροφόρων δένδρων, προσπαθεί να σταθεί ανταγωνιστικά στο περιβάλλον της παγκοσμιοποιημένης γεωργίας κατακτώντας σε πρώτο στάδιο τις αγορές της κεντροανατολικής Ευρώπης αναχαιτίζοντας την απαξίωση του Συνεταιριστικού Κινήματος . Παρ’ όλες τις αναζητήσεις στην αλλοδαπή ο κύριος όγκος διάθεσης και διακίνησης των προϊόντων κατακλύζει την Ελληνική επικράτεια με την προοπτική και πρόθεση να αναστραφεί το κλίμα με ουσιαστική αύξηση των εξαγωγών. Αποδέκτες των προϊόντων παραγωγής των οπωροφόρων δένδρων στην εσωτερική αγορά εμφανίζονται οι λαχαναγορές, οι αλυσίδες Super Market, οι Βιομηχανίες Κονσερβοποίησης, οι Φρουτέμποροι με τις αλυσίδες Super Market να λαμβάνουν την μερίδα του λέοντος. Για την επίτευξη των στόχων του Συνεταιρισμού, την προσφορά αναγνωρισμένης ποιότητας & προστιθέμενης αξίας στα προϊόντα καθοριστικό ρόλο έπαιξε το επενδυτικό εγχείρημα που έλαβε την τελική του μορφή τον Μάϊο του 2010 με τον Αναπτυξιακό Νόμο 3299/2004 κάνοντας έδρα του Α.Σ.Ε.Π.Ο.Π. τα νεόκτιστα σύγχρονα διαλογητήρια-ψυγεία στο 1ο χλμ Τυρνάβου-Λάρισας, με τις εγκαταστάσεις να είναι πιστοποιημένες κατά ISO22000, την σύνθεση των μελών να ανέρχεται στα 165 και την τυποποίηση & συσκευασία να καλύπτουν τις απαιτήσεις και προδιαγραφές ενός διάσπαρτου πελατολογίου απορροφώντας επιτραπέζια ροδάκινα 1.000 τόνους (70 % της παραγόμενης ποσότητας της πόλης), νεκταρίνια 1.000 τόνους (70 %), αχλάδια 1.500 τόνους (30 % ) συμπύρηνα ροδάκινα 1.000 τόνους (100 % της παραγόμενης ποσότητας ) και άλλα σε μικρότερες ποσότητες (π.χ. κεράσια, μήλα). Διαβατήριο για την επιτυχημένη προώθηση των προϊόντων αποτελούν οι πιστοποιήσεις & τα πρότυπα με προεξέχοντα τα AGRO 2.1 & 2.2 (ολοκληρωμένη διαχείριση σε ροδάκινα, νεκταρίνια & αχλάδια), η πιστοποίηση εμπορίας βιολογικών προϊόντων και για το τρέχον έτος 2013 ακολουθείται & αναμένεται πιστοποίηση για το Γαλλογερμανικό πρότυπο I.F.S. Τέλος ο κος Χατζής αναφέρθηκε στην ανάγκη αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών μέσα από μια προσεγμένη επιστημονική τεκμηρίωση των γεωπόνων-στελεχών, των τάσεων της αγοράς και των προωθούμενων δυναμικών ποικιλιών. Για την περιοχή μας παρατηρείται φύτευση ροδακινιών & νεκταρινιών μεσοπρώιμων & όψιμων ποικιλιών, καθώς και κτημάτων κερασιών πρώϊμων ποικιλιών.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο βουλευτής κ. Γελαλής και ο εντεταλμένος για θέματα Αγροτικής Οικονομίας & Περιφερειακός σύμβουλος κ.Σιδερόπουλος, οι οποίοι και χαιρέτισαν την εκδήλωση. Ακόμη στην ημερίδα παρέστη ο δημοτικός σύμβουλος κ.Μπεκύρης, ο Διευθυντής Αγροτικής Οικονομίας της Περιφέρειας Θεσσαλίας κ.Σπανός και ο Διευθυντής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Π.Ε Λάρισας κ. Καλφούντζος .
