Πρέπει να εγκαταλείψουμε την ιδέα ότι η εκπαίδευση αφορά μόνο τους νέους. Πώς είναι δυνατό, αφού τα μισά πράγματα που ξέρει κάποιος στα 20 του δεν ισχύουν πια στα 40 του και τα μισά πράγματα που ξέρει στα 40 του δεν είχαν ανακαλυφθεί όταν ήταν 20;
ArthurClarke, 1917-2008, Βρετανός συγγραφέας
Σύμφωνα με το πρώτο επίσημο κείμενο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορά στην διά βίου εκπαίδευση «Όλοι όσοι ζουν στην Ευρώπη, χωρίς εξαίρεση, θα πρέπει να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες να προσαρμόζονται στις απαιτήσεις των κοινωνικών και οικονομικών αλλαγών και να συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Ευρώπης».
Η ενίσχυση της κριτικής σκέψης, η καλλιέργεια της δημιουργικής και συνθετικής ικανότητας του μαθητή, η ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και θετικών στάσεων απέναντι σε κάθε είδους αξίες, αποτελούν, μεταξύ άλλων, κυρίαρχους στόχους για την εκπαίδευση του μέλλοντος- όπως την περιέγραψε η «Επιτροπή της (UNESCO) για της Εκπαίδευση στον 21ο αιώνα»-, που θεμελιώνεται σε «τέσσερις πυλώνες»:
- Μαθαίνω πώς να μαθαίνω
- Μαθαίνω πώς να ενεργώ
- Μαθαίνω πώς να υπάρχω
- Μαθαίνω πώς να ζω μαζί με τους άλλους
Κι όμως, σε αυτήν ακριβώς την εποχή της περίφημης «δια βίου μάθησης» υπάρχουν ακόμη άνθρωποι οι οποίοι για τους δικούς τους λόγους ο καθένας δεν ολοκλήρωσαν την υποχρεωτική εκπαίδευση και βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό τόσο στις διαπροσωπικές όσο και στις επαγγελματικές τους σχέσεις. Σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που βασίζεται κυρίως στην αποστήθιση και την αναπαραγωγή, υπάρχει άραγε μία δεύτερη ευκαιρία για πρόσβαση στη γνώση; Την απάντηση δίνουν τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, μέσα από τα οποία δίνεται η δυνατότητα σε όσους δεν έχουν τη βασική μόρφωση, παρά τα πιθανά αισθήματα απόρριψης και αυτό-υποτίμησης που βιώνουν, λόγω της αποτυχίας στο «κανονικό» σχολείο ή της εγκατάλειψής του, να δώσουν μία δεύτερη ευκαιρία στον εαυτό τους και να διεκδικήσουν ευνοϊκότερες εργασιακές συνθήκες.
Τι είναι το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας ;
Το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας δεν είναι ένα Γυμνάσιο όπως το τυπικό, που απλώς επαναλαμβάνεται με καθυστέρηση μερικών ετών. Είναι ένα σχολείο με διαφορετικό χαρακτήρα και διαφορετική φιλοσοφία. Είναι ένα σχολείο η δομή και η λειτουργία του οποίου υπαγορεύονται από τις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα, τις δυνατότητες και τα κίνητρα των εκπαιδευομένων. Ένα σχολείο απαλλαγμένο από την τυπικότητα του Προγράμματος Σπουδών και την αγωνία για την κάλυψη συγκεκριμένης διδακτέας ύλης.
Το ΣΔΕ είναι ο μοναδικός θεσμός στην Ελλάδα ο οποίος, στο πλαίσιο της Διά Βίου Μάθησης, υλοποιεί στην πράξη προγράμματα Εκπαίδευσης Ενηλίκων που οδηγούν τους συμμετέχοντες, πέραν από την κατάκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων, στην απόκτηση τίτλου σπουδών ισότιμου με το απολυτήριο του Γυμνασίου.
Το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας στηρίζεται σε τρεις βασικές αρχές:
- ευέλικτο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που προσαρμόζεται στις ικανότητες και στις ανάγκες των εκπαιδευομένων εξασφαλίζοντας έτσι την ενεργό συμμετοχή τους,
- υποστήριξή τους σε όλους τους τομείς όπου αντιμετωπίζουν δυσκολίες,
- εκπαιδευτικό προσωπικό και συμβουλευτικές υπηρεσίες που είναι σε θέση να ανταποκρίνονται στην πολυπλοκότητα των καθηκόντων τα οποία αναλαμβάνουν.
Σε τι μοιάζει ένα ΣΔΕ με το Γυμνάσιο;
ü Λειτουργεί με ωρολόγιο πρόγραμμα
ü Οι εκπαιδευτικοί προέρχονται κυρίως από τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
ü Η επίδοση των εκπαιδευομένων αξιολογείται
ü Υπάρχει απουσιολόγιο
ü Στεγάζεται σε σχολικά κτίρια
ü Ο τίτλος σπουδών είναι ισότιμος με το απολυτήριο του Γυμνασίου
Σε τι διαφέρει;
ü Η διάρκεια της φοίτησης είναι 18 μήνες (δύο διδακτικά έτη)
ü Οι εκπαιδευόμενοι είναι ενήλικες
ü Οι εκπαιδευτικοί επιμορφώνονται ειδικά για το πρόγραμμα των ΣΔΕ
ü Τα μαθήματα είναι ευέλικτα
ü Η διδασκαλία στηρίζεται στη δυναμική της ομάδας
ü Τα ενδιαφέροντα και οι εμπειρίες των εκπαιδευομένων αποτελούν σημείο αναφοράς του μαθήματος
ü Κάποια μαθήματα γίνονται έξω από το σχολείο
ü Η αξιολόγηση των εκπαιδευομένων είναι περισσότερο ποιοτική
ΤοΣχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας προσφέρει μόρφωση χωρίς όριο ηλικίας και προϋποθέσεις. Άνθρωποι που διέκοψαν απότομα το Γυμνάσιογίνονται ξανά μαθητές, αποδεικνύοντας ότι: «Ποτέ δεν είναι αργά για γνώση». Με δωρεάν φοίτηση και εντελώς πρωτοποριακή λειτουργία, τα ΣΔΕ βοηθούν ενήλικες να πάρουν το απολυτήριο δίπλα στο σπίτι τους, σε ένα εκπαιδευτικό πλαίσιο ευέλικτο και προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις τους.
Από το 2000 μέχρι σήμερα ιδρύθηκαν 64 ΣΔΕ σε όλη τη χώρα όπως και αρκετά παραρτήματα (τμήματα εκτός έδρας). Το 1ο ΣΔΕ Λάρισας λειτουργεί από το 2003 με 500 περίπου αποφοίτους μέχρι σήμερα. Ένα μεγάλο ποσοστό των αποφοίτων συνεχίζει στην επόμενη βαθμίδα εκπαίδευσης (ΕΠΑΛ, Γενικό Λύκειο) και μερικοί έχουν προχωρήσει στο Πανεπιστήμιο. Η εμπειρία τους από τη συνέχιση των σπουδών τους στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα καθώς και οι επιδόσεις τους μαρτυρούν ότι αυτό που κέρδισαν στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας είναι ότι έχουν μάθει πώς να μαθαίνουν.
Εγγραφές στο 1ο ΣΔΕ Λάρισας
Υπενθυμίζεται ότι συνεχίζονται οι εγγραφές νέων εκπαιδευομένων για τη νέα σχολική χρονιά 2014 -2015. Οι εγγραφές γίνονται το απόγευμα από τις 17.00 μέχρι τις 20.00 στο διδακτήριο του 5ου Λυκείου Λάρισας (Ιουστινιανού και Κομνηνών), όπου στεγάζεται το 1ο ΣΔΕ Λάρισας. Το τηλέφωνο του σχολείου είναι: 2410/670950.
Μαργαρίτης Ντούμος
Διευθυντής 1ου ΣΔΕ Λάρισας
