«Με τις νέες ρυθμίσεις καθίσταται σαφές ότι τα μοναχικά άτομα ή τα άτομα που δεν έχουν την «τύχη» να διαθέτουν στον οικογενειακό τους περίγυρο πρόσωπα που να είναι άνεργοι, θα πεταχτούν έξω από το «Βοήθεια στο σπίτι» τονίζει ο Γραμματέας Πολιτικού Σχεδιασμού της Νέας Δημοκρατίας, βουλευτής Λαρίσης Μάξιμος Χαρακόπουλος σχολιάζοντας την απάντηση της υπουργού Εργασίας Λούκας Κατσέλη σε σχετική ερώτησή του. Ο Θεσσαλός πολιτικός θεωρεί «παράλογο σε περίοδο δεινής οικονομικής κρίσης να μένουν αβοήθητοι, με ευθύνη της πολιτείας, ηλικιωμένοι και ΑΜΕΑ, ενώ κινδυνεύουν να χαθούν θέσεις εργασίας ή ακόμη και να καταργηθεί το πρόγραμμα εξ ολοκλήρου».
Στην απάντησή της η κα Κατσέλη επιβεβαιώνει ότι το πρόγραμμα χάνει τον αρχικό του προσανατολισμό, καθώς, ως προς το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος, χρηματοδοτείται πλέον ως υποστηρικτικό μέτρο σε ανέργους ή επαπειλούμενους από ανεργία «προκειμένου με την κατ’ οίκον παροχή βοήθειας στους μη αυτοεξυπηρετούμενους οικείους τους να αποδεσμευτούν από τη φροντίδα τους και να μπορέσουν να επωφεληθούν από άλλα ενεργητικά μέτρα απασχόλησης». Για τη σημαντική αυτή συρρίκνωση του προγράμματος η αρμόδια υπουργός επικαλείται κοινοτικούς περιορισμούς, βάσει των οποίων το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο χρηματοδοτεί δράσεις που αποσκοπούν αποκλειστικά στην προώθηση της απασχόλησης και όχι προνοιακές δράσεις.
Υποστηρίζει όμως ότι σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, έχει εξασφαλιστεί η κάλυψη από εθνικούς πόρους του κόστους παροχής υπηρεσιών σε εξυπηρετούμενους που τυχόν δεν θα καλυφθούν από το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος για το 2011, καθώς και η κάλυψη των ίδιων των δομών για τους πρώτους μήνες του 2012.
Την ίδια ώρα, η αρμόδια υπουργός καλεί τους φορείς υλοποίησης (κυρίως επιχειρήσεις της Αυτοδιοίκησης) «να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να εξεύρουν τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό εξυπηρετούμενων οι οποίοι να ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές που θεσπίζει το θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο της συγχρηματοδότησης», κρούοντας ουσιαστικά τον κώδωνα του κινδύνου για μη χρηματοδότηση του μισθοδοτικού κόστους των εργαζομένων στο πρόγραμμα για το 2011 όσο και για μη εξοικονόμηση εθνικών πόρων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, σε περίπτωση χαμηλής απορροφητικότητας λόγω έλλειψης «εξυπηρετουμένων».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της απάντησης της Υπουργού Εργασίας:
«Κατόπιν διαπραγματεύσεων σε επίπεδο αφενός Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και αφετέρου αρμόδιου Επιτρόπου καθώς και μετά από αλλεπάλληλες τεχνικές συναντήσεις με στελέχη της Γενικής Διεύθυνσης Απασχόλησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επιτεύχθηκε μετά από δύο έτη διακοπής και ως εκ τούτου επιβάρυνσης των εθνικών πόρων, η εκ νέου συγχρηματοδότηση των δράσεων κατ’ οίκον βοήθειας (Βοήθεια στο Σπίτι, Μονάδες Κοινωνικής Μέριμνας) από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, βασισμένη στην τεκμηρίωση της ενίσχυσης της απασχολησιμότητας των εμμέσως ωφελουμένων ατόμων. Η συγχρηματοδότηση αυτή επιτεύχθηκε και διασφαλίστηκε για το τρέχον έτος 2011 και υπό τον όρο της διαμόρφωσης ενός νέου βιώσιμου συστήματος για το έτος 2012. Με βάση τα παραπάνω, εκπονήθηκαν αποκλειστικά και μόνο για το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του προγράμματος, που εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση με το Υπουργείο Εσωτερικών Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, αλλά και η προκήρυξη που δημοσιοποιήθηκε στις 21 Μαρτίου 2011. Οι ωφελούμενοι του προγράμματος-άνεργοι ή επαπειλούμενοι οικείοι θα λάβουν τίτλο δικαιώματος (voucher) ύψους 2.000 ευρώ. Με βάση τους ισχύοντες κανονισμούς προβλέπεται ότι η προκαταβολή προς τις δομές, έναντι του αριθμού επιλέξιμων εξυπηρετούμενων, θα καταβληθεί εντός του τελευταίου τριμήνου του τρέχοντος έτους. Παράλληλα, κατόπιν σχετικής συνεργασίας με το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, έχει εξασφαλιστεί η κάλυψη για το 2011 από εθνικούς πόρους του κόστους παροχής υπηρεσιών σε εξυπηρετούμενους που τυχόν δεν θα καλυφθούν από το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος, καθώς και η κάλυψη των ίδιων των δομών για τους πρώτους μήνες του 2012.
Στο σημείο αυτό παρέχουμε διασαφηνίσεις για την κάλυψη από το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος: Η αποκλειστική ενίσχυση της απασχόλησης αποτελεί υποχρεωτικό όρο από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την έγκριση της συγχρηματοδότησης των Προγραμμάτων από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, δεδομένου ότι το εν λόγω διαρθρωτικό Ταμείο, βάσει των σχετικών ευρωπαϊκών Κανονισμών, χορηγεί τις ενισχύσεις του μόνο σε δράσεις, οι οποίες αποσκοπούν στην προώθηση της απασχόλησης και δεν χρηματοδοτεί προνοιακές δράσεις.
Το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι» χρηματοδοτείται λοιπόν ως υποστηρικτικό μέτρο σε ανέργους ή επαπειλούμενους από ανεργία προκειμένου με την κατ’ οίκον παροχή βοήθειας στους μη αυτοεξυπηρετούμενους οικείους τους να αποδεσμευτούν από την φροντίδα τους και να μπορέσουν να επωφεληθούν από άλλα ενεργητικά μέτρα απασχόλησης (συμβουλευτική, κατάρτιση, προώθηση στην απασχόληση). Λόγω των συγκεκριμένων κοινοτικών περιορισμών δεν προβλέπονται ως «επιλέξιμες» για πληρωμή από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο οι περιπτώσεις παροχής των υπηρεσιών φροντίδας σε άτομα (εξυπηρετούμενους) που δεν πληρούν την προαναφερθείσα βασική προϋπόθεση (π.χ. τα μοναχικά άτομα ή τα άτομα που στον οικογενειακό τους περίγυρο δεν υπάρχουν πρόσωπα-ωφελούμενοι που να είναι άνεργοι ή επαπειλούμενοι από ανεργία και να συμμετέχουν σε ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης). Στο πλαίσιο αυτό και προς την κατεύθυνση της εξασφάλισης της βιωσιμότητας των Μονάδων κρίνεται απαραίτητο, οι φορείς υλοποίησης (δομές), οι οποίοι στην πλειονότητα τους είναι επιχειρήσεις της Αυτοδιοίκησης α) να υποβάλουν αίτηση συμμετοχής στο πρόγραμμα βάση της προκήρυξης, (β) να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να εξεύρουν τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό εξυπηρετουμένων οι οποίοι να ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές που θεσπίζει το θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο της συγχρηματοδότησης και γ) οι ωφελούμενοι οικείοι τους θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση στη σχετική πρόσκληση, που έχει ήδη αναρτήσει η ΕΕΤΑΑ ως δικαιούχος έργου. Η ένταξη του μεγαλύτερου δυνατού αριθμού εξυπηρετουμένων στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος της πράξης αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση τόσο για την κάλυψη του μισθοδοτικού κόστους των εργαζομένων για το 2011 όσο και για την εξοικονόμηση εθνικών πόρων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Τέλος επισημαίνουμε, ότι η εκπόνηση ενός βιώσιμου συστήματος για τα Προγράμματα αυτά από το έτος 2012 και μετά αποτελεί βασικό όρο συγχρηματοδότησης, στα πλαίσια της συμφωνίας με την Ε.Ε. Για το σκοπό αυτό εκπονείται από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης μελέτη προσδιορισμού εναλλακτικών μορφών χρηματοδότησης/βιωσιμότητας του προγράμματος, τα συμπεράσματα της οποίας θα κοινοποιηθούν πολύ σύντομα για διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς».
