«Κύριε Πρόεδρε, η συζήτηση στο πλαίσιο του εθνικού διαλόγου για την παιδεία γίνεται στη σκιά δυσμενών εξελίξεων για την Ευρώπη και την Ελλάδα. Η Ευρώπη πλέον πρέπει να αντιμετωπίσει κατάματα τον κίνδυνο της ισλαμικής τρομοκρατίας, αλλά και στο εσωτερικό δυστυχώς δεν υπάρχει ένα μέτωπο από τα προβλήματα που μας ταλανίζουν στο οποίο η κατάσταση να δείχνει βελτιούμενη. Οι διαπραγματεύσεις με το κουαρτέτο τραβάνε σε βάθος, από το Πάσχα των καθολικών στο Πάσχα των ορθοδόξων και βλέπουμε. Η κοινωνία είναι απογοητευμένη και απαισιόδοξη. Όλοι περιμένουν τα χειρότερα, που ο κ. Αλεξιάδης αποκάλυψε σε μια στιγμή ειλικρίνειας, «τα άσχημα πέρασαν, τα χειρότερα έρχονται».
Όσο για το προσφυγικό-μεταναστευτικό, ο ένας διπλωματικός κόλαφος εναλλάσσεται με τον άλλο και οι μόνοι που δεν το καταλαβαίνουν είναι οι κύριοι Τσίπρας και Καμμένος, που νομίζουν ότι καταγάγουν τη μια περιφανή νίκη μετά την άλλη, ενώ η χώρα στριμώχνεται όλο και περισσότερο στη γωνία. Φοβούμαι, κ. Πρόεδρε, ότι τα πρόσφατα τρομοκρατικά χτυπήματα στην καρδιά της Ευρώπης, στις Βρυξέλλες, θα οδηγήσουν σε μια Ευρώπη-φρούριο με την Ελλάδα εκτός των τειχών.
Πριν μπω στις παρατηρήσεις επί του σχεδίου διαπιστώσεων που μας στείλατε, θα ήθελα να αναφερθώ στην απάντηση που έλαβα σήμερα από τον Υπουργό Παιδείας στην ερώτηση που είχαμε καταθέσει με συναδέλφους για τα κενά στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Στις 8 Φεβρουαρίου, βασιζόμενοι σε καταγγελίες της ΔΟΕ και της ΟΛΜΕ για κενά 1.000 και πλέον εκπαιδευτικών στη δευτεροβάθμια και 2.500 στην πρωτοβάθμια, καταθέσαμε μια ερώτηση. Την ίδια ημέρα ο κ. Υπουργός μας απήντησε λέγοντας ότι «η άκριτη υιοθέτηση μη έγκυρων αριθμών οδηγεί σε λάθος συμπεράσματα και συνεπώς σε αβάσιμη κριτική. Συνιστώ υπομονή ολίγων ημερών και τότε στη Βουλή θα υπάρξει μια ολοκληρωμένη συζήτηση επί πραγματικών αριθμών και καταστάσεων με πολλές εκπλήξεις». Μας προδιαθέτει για εκπλήξεις ο κ. Υπουργός. Την επομένη ο κ. Υπουργός έρχεται στη Βουλή και μεταξύ άλλων -είχαμε συνεδρίαση της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων με ακρόαση των προεδρείων της ΟΛΜΕ, της ΔΟΕ και άλλων εκπροσώπων- αναφερόμενος στο θέμα μίλησε για «επιβίωση πελατειακού κράτους και στο χώρο της εκπαίδευσης».
Και έρχεται η απάντηση του Υπουργού σήμερα, και περιμένουμε να δούμε στοιχεία για το πελατειακό κράτος, περιμένουμε να δούμε τις εκπλήξεις που μας προανήγγειλε, περιμένουμε να δούμε στοιχεία και αριθμούς. Και τι μας λέει ο κ. Υπουργός; Μας λέει ότι όποιες καθυστερήσεις στα κενά που ομολογεί ότι υπάρχουν οφείλονται σε δικαστικές εμπλοκές λόγω προσφυγής αναπληρωτών στο ΣτΕ και επικαλείται βεβαίως και τη διανυόμενη τότε προεκλογική περίοδο που είχε ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση κατάρτισης των προσωρινών πινάκων. Για μεν τη δικαστική απόφαση και τη δικαστική εμπλοκή, κ. Πρόεδρε, κατανοούμε όλοι ότι υπάρχει ένα ζήτημα. Η επίκληση, όμως, της προεκλογικής περιόδου πραγματικά μας αφήνει άναυδους. Η διοίκηση κατεβάζει τα μολύβια, παύει να εργάζεται, παύει να δουλεύει από την ημέρα προκήρυξης των εκλογών; Είναι λόγος που μπορεί να επικαλείται ο Υπουργός;
Να έρθω και στα στοιχεία. Μας λέει λοιπόν ο Υπουργός: Τα λειτουργικά κενά στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι συνολικά 2.556. Στην ερώτησή μας λέγαμε για 2.500 κενά και μας έλεγε ότι είναι λιγότερα. Στη δε δευτεροβάθμια εκπαίδευση, για την οποία εμείς λέγαμε ότι είναι άνω των 1.000 και ο Υπουργός μας έλεγε ότι δεν ισχύουν οι αριθμοί -τότε μίλαγε για «άκριτη υιοθέτηση μη έγκυρων αριθμών»- τώρα με υπογραφή και βούλα του κ. Φίλη, τα κενά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, μουσικά σχολεία και ειδική αγωγή είναι 1.207.
Κλείνω αυτή τη παρένθεση και έρχομαι στο ζήτημα της σημερινής συνεδρίασης. Θα θέσω εξαρχής δύο προαπαιτούμενα, μιας και είναι του συρμού, κ. Πρόεδρε, για την επιτυχία της μεταρρύθμισης. Το πρώτο προαπαιτούμενο είναι η σύγκλιση της ελληνικής εκπαίδευσης με την ευρωπαϊκή και όχι η απόκλισή της. Αν δεν θέλουμε βεβαίως να χάσουμε το τρένο της εξέλιξης θα πρέπει να ακολουθήσουμε τις καλές πρακτικές που προωθούνται στον ευρωπαϊκό χώρο με αποδεδειγμένη την αποτελεσματικότητά τους. Δυστυχώς, η παρούσα κυβέρνηση, ενώ διατείνεται συνεχώς για την ευρωπαϊκή της ιδεολογία στην πράξη έχει αποδείξει ότι κάνει το αντίθετο. Συντάσσεται με ό,τι αναχρονιστικό, οπισθοδρομικό, λαϊκιστικό και ανορθολογικό μας έχουν κληρονομήσει οι προηγούμενες δεκαετίες.
Κύριε Πρόεδρε,
από τις πλέον ενδιαφέρουσες συνεδριάσεις της Επιτροπής μας στο πλαίσιο του διαλόγου ήταν η συνεδρίαση στην οποία καλέσατε τους μορφωτικούς ακόλουθους των χωρών της ευρωζώνης. Όσα είπαν οι ακόλουθοι των έξι χωρών της ευρωζώνης που έλαβαν το λόγο νομίζω ότι βρίσκονται στον αντίποδα όσων πρεσβεύει η κυβέρνηση και θα παρακαλούσα, κύριε Πρόεδρε, να είχαμε τις θέσεις και των υπολοίπων ακόλουθων των χωρών μελών της ευρωζώνης, οι οποίοι επιφυλάχθηκαν να απαντήσουν γραπτώς στα ζητήματα που θέσαμε.
Το δεύτερο προαπαιτούμενο είναι ο κανόνας της αξιοκρατίας. Άνευ τούτου τίποτα δεν πρόκειται να προχωρήσει. Το εκπαιδευτικό σύστημα θα βουλιάζει στη μετριότητα. Η αξιοκρατία πρέπει να επικρατήσει σε όλες τις βαθμίδες και σε όλη την εκπαιδευτική ιεραρχία. Κριτήρια αξιολόγησης υπάρχουν σε κάθε σοβαρή χώρα, πρέπει και εδώ να ενεργοποιηθούν. Κάθε αναβολή σημαίνει αυτομάτως ότι δεν υπάρχει επιθυμία για ουσιαστική μεταρρύθμιση.
Στο κείμενο κοινών διαπιστώσεων που μας θέσατε το ζητούμενο νομίζω είναι το δια ταύτα, πού θα οδηγήσουν αυτές οι διαπιστώσεις. Επιτρέψτε μου να σταχυολογήσω παρατηρήσεις σε ορισμένα σημεία.
«Να αξιοποιηθεί δημιουργικά η εμπειρία των διαλόγων που είχαν διεξαχθεί τα προηγούμενα χρόνια». Προφανώς συμφωνούμε και συνυπογράφουμε, άλλα υπενθυμίζω ότι ο μόνος οργανωμένος διάλογος έγινε το 2009 στο ΕΣΥΠ και ειδικότερα στο Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με Πρόεδρο τότε τον τότε Πρύτανη του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου τον κ. Μπαμπινιώτη.
Κράτησε 8 μήνες, κατέληξε σε συγκεκριμένα πορίσματα, παραδόθηκαν στην τότε Υπουργό κυρία Διαμαντοπούλου και αποτέλεσαν τη βάση των νομοθετικών ρυθμίσεων που ψηφίστηκαν την περίοδο 2010-2014.
Τα περισσότερα από εκείνα που τότε ψηφίστηκαν με βάση τον διάλογο, κύριε Πρόεδρε, είτε έχουν ακυρωθεί ήδη με νομοθετικές πράξεις είτε προαναγγέλλεται η κατάργησή τους με νομοθετικές πρωτοβουλίες, που πάνε και έρχονται.
Καθώς τα θέματα της παιδείας είναι διαχρονικά, δεν έχει κανείς παρά να αποδελτιώσει τα πρακτικά του Συμβουλίου Παιδείας εκείνης της εποχής για να εντοπίσει τα προβλήματα και τις προτεινόμενες λύσεις.
«Να αξιοποιηθεί δημιουργικά η εμπειρία των ευρωπαϊκών χωρών», μας λέτε, βεβαίως και προσυπογράφω, αναφέρθηκα και νωρίτερα στα ζητήματα που έθεσαν οι Μορφωτικοί Ακόλουθοι.
«Να επιτευχθούν ευρείες συναινέσεις ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα για το περιεχόμενο των ρυθμίσεων και τη διαδικασία εφαρμογής τους». Ευχής έργο, αλλά οι μέχρι τώρα εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης δεν σεβάστηκαν τίποτα απ’ όσα, περισσότερα του ενός κόμματος, αποφάσισαν. Θυμίζω την αυξημένη πλειοψηφία στην ψήφιση του νόμου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Όλοι θέλουμε τη «γενίκευση του ολοήμερου σχολείου», αλλά θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι ο στόχος αυτός για να ικανοποιηθεί, να υλοποιηθεί, χρειάζονται πόροι, τεράστιες πιστώσεις. Τι θα γίνει όταν τελειώσουν τα ΕΣΠΑ, των οποίων τα διατιθέμενα ποσά από ΕΣΠΑ σε ΕΣΠΑ μειώνονται για την Ελλάδα; Θα επιβληθεί αύξηση του υποχρεωτικού ωραρίου διδασκαλίας;
Το τελικό μου σχόλιο, κύριε Πρόεδρε, είναι ότι τίποτα νέο, τίποτα μη δεδομένο, τίποτα μη συζητούμενο. Σε πολλές από τις διαπιστώσεις, προφανώς, συμφωνούμε. Σε κάθε περίπτωση, πίσω από την όποια εκπαιδευτική μεταρρύθμιση πρέπει να διαφαίνεται ένα όραμα, όραμα ρεαλιστικό αλλά και ρηξικέλευθο, όραμα που θα κινητοποιήσει τις πιο υγιείς δυνάμεις της κοινωνίας για να απαλλάξει την παιδεία μας από παθογένειες του παρελθόντος, όραμα που θα δώσει ελπίδα και πίστη σε όσους έχουν συμμετοχή στην εκπαιδευτική δομή.
Υπάρχει αυτό στην παρούσα κυβέρνηση; Δυστυχώς, η εμμονή και η ιδεοληψία της κυβέρνησης δε μου επιτρέπουν να διατηρώ την παραμικρή ελπίδα ότι υπάρχει, παρά τις καλές προθέσεις του Προεδρείου.
Σας ευχαριστώ».
