Συνάντηση με τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Ιωάννη Τσιρώνη είχε ο πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος και περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός και οι περιφερειάρχες Πελοποννήσου κ. Πέτρος Τατούλης, Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, Βορείου Αιγαίου Χριστιάνα Καλογήρου, τον αντιπεριφερειάρχη Ανατολικής Μακεδονίας κ. Θόδωρο Μαρκόπουλο και εκπροσώπους των υπολοίπων Περιφερειών, όπου πραγματοποιήθηκε συζήτηση για θέματα Κλιματικής Αλλαγής.
Έγινε διεξοδική ενημέρωση και εποικοδομητικός διάλογος κυρίως για τα θέματα της Εθνικής Στρατηγικής για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠΚΑ), καθώς και για τα θέματα του τρόπου και των διαδικασιών εκπόνησης των Περιφερειακών Σχεδίων για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ), ενώ παράλληλα έγινε ενημέρωση και για την συμφωνία που επετεύχθη στην 21η Διάσκεψη των Μερών της Σύμβασης Πλαίσιο των ΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (COP21) στο Παρίσι.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός κος Τσιρώνης ανέφερε, ότι η συμφωνία αποτελεί ίσως την τελευταία ευκαιρία για να παραδοθεί στις επόμενες γενιές ένας κόσμος που θα είναι πιο σταθερός, σε ένα υγιέστερο πλανήτη, με δικαιότερες κοινωνίες και πιο ευημερούσες οικονομίες, συμβατές με το πλαίσιο της Ατζέντας 2030 του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Για αυτό το λόγο η Ελλάδα θα πρέπει να ανήκει στις χώρες «υψηλής φιλοδοξίας» όσον αφορά στην υλοποίησή της συμφωνίας, που θα έχει ως αποτέλεσμα και την αναπτυξιακή πορεία της χώρας μέσω της δημιουργίας νέων «πράσινων» θέσεων εργασίας. Η επίτευξη των στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης προϋποθέτει ένα ριζικά διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης, που θα εστιάζει στην ουσιαστική ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής και κοινωνικής διάστασης σε όλες τις τομεακές πολιτικές.
Από την πλευρά του ο κ. Κώστας Αγοραστός σημείωσε τα εξής: «Το περιβάλλον είναι το κοινό μας σπίτι. Ως αιρετές Περιφέρειες δίνουμε με αποφασιστικότητα καθημερινή μάχη με έμφαση στο στόχο για την προστασία του περιβάλλοντος, με έργα και δράσεις προς την κατεύθυνση αυτή. Συνεργαζόμαστε με το Υπουργείο για την ολοκλήρωση του σχεδιασμού της Εθνικής Στρατηγικής για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή. Πρέπει όλοι μας να έχουμε την αίσθηση του περιβαλλοντικού καθήκοντος ώστε να το προφυλάξουμε, διαφυλάσσοντας τη ζωή του πλανήτη μας. Η λύση στην – υπαρκτή – οικονομική κρίση δεν μπορεί να προέλθει μέσα από την καταστροφή του περιβάλλοντος αλλά μέσα από την διάσωσή του, την προστασία του, την ανάδειξή του και την ενθάρρυνση καινοτομικών δράσεων που συνδυάζουν την προστασία του περιβάλλοντος με την αειφόρο οικονομική ανάπτυξη».
Η συμφωνία των Παρισίων, θέτει την παγκόσμια οικονομία σε μια τροχιά απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, καθώς αποφασίστηκε ρητά να περιοριστούν οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου σε επίπεδα τέτοια ώστε να παραμείνει η μέση αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από 2ο C με απώτερο σκοπό τον περιορισμό στον 1,5ο C.
Η κλιματική αλλαγή που παρατηρείται ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια έχει δυσμενείς επιπτώσεις στους ανθρώπους και στο περιβάλλον, οι οποίες είναι αισθητές τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως. Σύμφωνα με τις έως τώρα επιστημονικές μελέτες, οι κίνδυνοι από την κλιματική αλλαγή θα αυξηθούν τις επόμενες δεκαετίες λόγω της ευρύτητας του φαινομένου και της συσσώρευσης στην ατμόσφαιρα αερίων του θερμοκηπίου, ανεξάρτητα από τα σενάρια που διατυπώνονται για την πλανητική υπερθέρμανση και των προσπαθειών μετριασμού.
Συνεπώς είναι επιτακτική η ανάγκη για το σχεδιασμό και τη λήψη κατάλληλων μέτρων προσαρμογής για την αντιμετώπιση των αρνητικών αναπόφευκτων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Tο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) με την επιστημονική στήριξη ομάδας της Ακαδημίας Αθηνών και της Επιτροπής Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής της Τράπεζας της Ελλάδος έχει ολοκληρώσει την Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠΚΑ), που είναι ανηρτημένη στην ηλεκτρονική διεύθυνση:
https://www.ypeka.gr/LinkClick.aspx?fileticket=crbjkiIcLlA%3d&tabid=303&language=el-GR
Η ΕΣΠΚΑ παρουσιάστηκε αναλυτικά κατά τη διάρκεια της συνάντησης από τα υπηρεσιακά στελέχη του Υπουργείου.
Η ΕΣΠΚΑ είναι κείμενο στρατηγικού χαρακτήρα με στόχο τη χάραξη κατευθυντήριων γραμμών. Ως τέτοιο κείμενο, δεν αναλύει σε βάθος τις αναγκαίες τομεακές πολιτικές, ούτε τα επιμέρους μέτρα και δράσεις προσαρμογής σε τοπικό/περιφερειακό επίπεδο και δεν επιχειρεί την ιεράρχηση των ενδεικτικά προτεινόμενων μέτρων και δράσεων. Τα θέματα αυτά θα αποτελέσουν την ουσία των ΠεΣΠΚΑ τα οποία και θα εξειδικεύσουν τις κατευθύνσεις της ΕΣΠΚΑ καθορίζοντας τις άμεσες προτεραιότητες προσαρμογής σε τοπικό επίπεδο.
Η ΕΣΠΚΑ προβλέπει έναν αρχικό ορίζοντα πενταετίας για την ανάπτυξη ικανότητας προσαρμογής και για την ιεράρχηση και υλοποίηση ενός πρώτου συνόλου δράσεων. Η σημαντική αβεβαιότητα που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της, ο καταιγισμός με νέες πληροφορίες και εξελίξεις και οι συνεχώς αναθεωρούμενες απόψεις για τον κατάλληλο τρόπο προώθησης της προσαρμογής επιβάλλουν συνεχή αξιολόγηση, εξειδίκευση και επικαιροποίηση.
Η ΕΣΠΚΑ είναι ευκαιρία να διαμορφωθεί στη χώρα μας μια στρατηγική προσέγγιση για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, θέτοντας τους άξονες για μια συνεχή διαδικασία διαβούλευσης, επανεξέτασης και επικαιροποίησης της στρατηγικής.
Η ΕΣΠΚΑ θέτει τους γενικούς στόχους, τις κατευθυντήριες αρχές και τα μέσα υλοποίησης μιας σύγχρονής αποτελεσματικής και αναπτυξιακής στρατηγικής προσαρμογής στο πλαίσιο που ορίζεται από την σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες και τη διεθνή εμπειρία.
Οι κυριότεροι στόχοι της ΕΣΠΚΑ είναι:
• Η συστηματοποίηση και βελτίωση της διαδικασίας λήψης (βραχυχρόνιων και μακροχρόνιων) αποφάσεων σχετικών με την προσαρμογή
• Η σύνδεση της προσαρμογής με την προώθηση ενός βιώσιμου αναπτυξιακού προτύπου μέσα από περιφερειακά/τοπικά σχέδια δράσης
• Η προώθηση δράσεων και πολιτικών προσαρμογής σε όλους τους τομείς της ελληνικής οικονομίας με έμφαση στους πλέον ευάλωτους
• Η δημιουργία μηχανισμού παρακολούθησης, αξιολόγησης και επικαιροποίησης των δράσεων και πολιτικών προσαρμογής
• Η ενδυνάμωση της προσαρμοστικής ικανότητας της ελληνικής κοινωνίας μέσα από δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης
Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή απαιτεί μια ολοκληρωμένη, διεπιστημονικού χαρακτήρα προσέγγιση με διατομεακά μέτρα, τα οποία θα βασίζονται σε συγκεκριμένους θεσμούς εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας, από τους οποίους και θα υλοποιούνται. Η προσαρμογή είναι μια μακρόχρονη και συνεχής διαδικασία η οποία θα αναπτύσσεται σε όλα τα επίπεδα της οικονομίας και της κοινωνίας και απαιτεί στενή συνεργασία και συντονισμό μεταξύ των διαφόρων εμπλεκόμενων φορέων. Η αποδοτική λήψη μέτρων προσαρμογής προϋποθέτει έγκαιρο προγραμματισμό και στρατηγική προσέγγιση. Τέλος πολύ σημαντικό και ουσιαστικό στοιχείο για την υλοποίησης της ΕΣΠΚΑ είναι η εξασφάλιση των απαιτούμενων οικονομικών/χρηματοδοτικών εργαλείων και μέσων.
Στην ΕΣΠΚΑ έχει γίνει επιλογή 15 σημαντικών τομεακών πολιτικών (Γεωργία-Κτηνοτροφία, Δασικά Οικοσυστήματα, Βιοποικιλότητα-Οικοσυστήματα, Υδατοκαλλιέργειες, Αλιεία, Υδάτινοι πόροι, Παράκτιες Ζώνες, Τουρισμός, Ενέργεια, Υποδομές-Μεταφορές, Υγεία, Δομημένο Περιβάλλον, Εξορυκτική Βιομηχανία, Πολιτιστική Κληρονομιά, Ασφαλιστικός Τομέας) και για κάθε τομεακή πολιτική αναφέρονται δράσεις και μέτρα για την προσαρμογή. Οι δράσεις και τα μέτρα που αναφέρονται/καταγράφονται δεν είναι ιεραρχημένες, αλλά εναπόκειται στα ΠεΣΠΚΑ να τις αξιολογήσουν περαιτέρω για ένταξη ή μη σε αυτά.
Ο τρόπος εκπόνησης και έγκρισης των ΠεΣΠΚΑ, οι σχετικές διαδικασίες καθώς και οι πιθανές δυσκολίες συζητήθηκαν διεξοδικά κατά τη διάρκεια της συνάντησης.
Οι εκπρόσωποι του Υπουργείου ανέφεραν σχετικές προτάσεις καθώς και τις αναγκαίες νομοθετικές πρωτοβουλίες μέσω των οποίων θα καθοριστούν όλα τα παραπάνω. Συμφωνήθηκε δε, εκπρόσωπος της ΕΝΠΕ να συνεργαστεί περαιτέρω μα την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου για περαιτέρω καθορισμό των σχετικών διαδικασιών εκπόνησης των ΠεΣΠΚΑ και ειδικότερα για τον καθορισμό των σχετικών προδιαγραφών τους.
Στη συνάντηση επίσης παρευρέθηκε εκπρόσωπος της Επιτροπής Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής της Τράπεζας της Ελλάδος καθώς και ο συντονιστής του υποβληθέντος στην ΕΕ για έγκριση προγράμματος παρακολούθησης και υποστήριξης των Περιφερειών στην εκπόνηση και υλοποίηση των ΠεσΠΚΑ.
