Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα έχει εισέλθει σε μια νέα ανησυχητική περίοδο, στην οποία οι βεβαιότητες που ίσχυαν έως πρόσφατα, φαίνεται ότι, πλέον εκλείπουν. Η παρατεταμένη οικονομική κρίση με την αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων συνδυάζεται με την διευρυνόμενη αμφισβήτηση του τρόπου λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το αποτέλεσμα του πρόσφατου δημοψηφίσματος στην Μ. Βρετανία αντανακλά αυτήν την πραγματικότητα.
Κοντά, όμως, σ’ αυτά, η ευρωπαϊκή συνοχή πλήττεται σοβαρά από την μεταναστευτική και προσφυγική κρίση. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι αυτή ήταν και η σημαντικότερη αιτία της επικράτησης του BREXIT. Αλλά και σε άλλα κράτη το μεταναστευτικό προκαλεί σοβαρές αναταράξεις καθώς ακραίες πολιτικές δυνάμεις με ξενοφοβική ρητορική ενισχύονται επικίνδυνα. Στη Γαλλία το «Εθνικό Μέτωπο» της Λεπέν καταγράφει υψηλά ποσοστά. Στην Αυστρία ο ακροδεξιός υποψήφιος πρόεδρος θα έχει μια δεύτερη ευκαιρία να διεκδικήσει το χρίσμα στις εκλογές του Οκτωβρίου, μετά την ακύρωση της πρόσφατης αναμέτρησης στην οποία έχασε για μόλις 30 χιλ ψήφους. Σε παραδοσιακά ανεκτικές και δημοκρατικές χώρες, όπως η Ολλανδία ή οι σκανδιναβικές, η άκρα δεξιά έχει αποκτήσει ένα τεράστιο κοινό. Ακόμη και στην Γερμανία η AfD πήρε πολύ υψηλά ποσοστά στις πρόσφατες εκλογές σε διάφορα γερμανικά κρατίδια. Στην κεντρική και νοτιοανατολική Ευρώπη η αντιμεταναστευτική πολιτική είναι σχεδόν επίσημη, όπως φάνηκε και με την ύψωση των συνοριακών φραχτών –μάλιστα στις 2 Οκτωβρίου ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας έχει εξαγγείλει σχετικό δημοψήφισμα για τη μη μετεγκατάσταση μεταναστών από την Ελλάδα και την Ιταλία. Όσο για την χώρα μας, οι δεκάδες χιλιάδες εγκλωβισμένοι πρόσφυγες και μετανάστες στα hotspots δημιουργούν μια εκρηκτική κατάσταση, ενώ και η συμφωνία της Ε.Ε. με την Τουρκία κρέμεται κυριολεκτικά από μια τρίχα…
Η νέα οξυμένη περίοδος που εισήλθε το μεταναστευτικό έχει την αφετηρία της στην «αραβική άνοιξη», η οποία άνοιξε και το κουτί της Πανδώρας. Ο πόλεμος στη Συρία, και στη Λιβύη προκάλεσε τη μαζική έξοδο των προσφύγων που ενώθηκαν με τα καραβάνια των μεταναστών, από περιοχές με δημογραφική έξαρση και μεγάλη φτώχεια.
Όπως μου δόθηκε η δυνατότητα να πω και στη Διακοινοβουλευτική Συνέλευση της Ορθοδοξίας που έγινε στη Θεσσαλονίκη την προηγούμενη εβδομάδα, η Ευρώπη ανακάλυψε ξαφνικά πόσο κοντά βρίσκεται στις εστίες των συγκρούσεων. Το γεγονός αυτό προκάλεσε ένα βαθύ διχασμό και τη δημιουργία δύο στρατοπέδων. Το ένα βλέπει στους μετανάστες το νέο αίμα που θα αναζωογονήσει την γερασμένη Ευρώπη, ενώ το άλλο αντικρίζει με τρόμο τις στρατιές των νεοφερμένων, που τους συνδέει με την αύξηση της ανεργίας, της εγκληματικότητας και της τρομοκρατίας.
Ποια λοιπόν, πρέπει να είναι η δική μας η στάση, η εδρασμένη στην Ορθόδοξη πίστη μας και στις παραδόσεις μας; Θεωρώ ότι ως Ορθόδοξοι, ως άνθρωποι που αναγνωρίζουμε στην Αγάπη τον στύλο της πίστεώς μας, και μάλιστα την Αγάπη που δεν διαχωρίζει-όπως είπε και ο Απόστολος των Εθνών «οὐκ ἔνι ᾿Ιουδαῖος οὐδὲ ῞Ελλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ· πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ». (Προς Γαλάτ. 3,28)-οφείλουμε να αρθούμε υπεράνω των συγκυριών και να προσεγγίσουμε το πρόβλημα στην ανθρώπινη διάστασή του.
Ταυτόχρονα, όμως, πρέπει να επιλύσουμε το πρόβλημα κι όχι απλώς να το διαχειριστούμε έως ότου γίνει ανεξέλεγκτο. Αυτό προϋποθέτει ότι πρέπει να ιάσουμε τις αιτίες του προβλήματος στην πηγή του. Δηλαδή, να συμβάλλουμε στην επίτευξη της ειρήνης στα πολεμικά μέτωπα στη Συρία, στο Ιράκ, στη Λιβύη και στο Αφγανιστάν. Αλλά και για την επόμενη ημέρα, απαιτείται η γρήγορη ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων χωρών που θα επιτρέψει όχι μόνον την ανακοπή των μεταναστευτικών εκροών αλλά και την επιστροφή των προσφύγων που έχουν εκπατρισθεί. Δι’ αυτού του τρόπου, θα γίνει δυνατή και η παραμονή των εναπομεινάντων χριστιανών στο λίκνο της χριστιανοσύνης, στην Μέση Ανατολή, όπου βρίσκονται υπό την δαμόκλειο σπάθη της φυσικής τους εξόντωσης.
Είναι εύλογο ότι η επίτευξη αυτών των στόχων προϋποθέτει μια παγκόσμια κινητοποίηση και έναν καθολικό συντονισμό. Σε αυτή την προσπάθεια οι Ορθόδοξοι λαοί είναι βέβαιο ότι μπορούν να προσφέρουν ουσιαστικές υπηρεσίες, εφόσον κινητοποιηθούν από κοινού. Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος, που έλαβε πρόσφατα χώρα στην Κρήτη, παρά τα όποια προβλήματα αντιμετώπισε, δείχνει την οδό της ενότητας που χρειαζόμαστε ώστε να απαντήσουμε στις προκλήσεις των καιρών, και μεταξύ αυτών και στο μεταναστευτικό ζήτημα.
1 Ο κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι Υπεύθυνος του Τομέα Παιδείας και Θρησκευμάτων της Νέας Δημοκρατίας, βουλευτής Λαρίσης.
