Η 28η Οκτωβρίου του 1940 έμεινε στη μνήμη μας σαν η μέρα της μεγάλης άρνησης, η μέρα του μεγαλύτερου ΟΧΙ της ιστορίας. Άρνηση ως αντίσταση σ τα ολοκληρωτικά τυραννικά καθεστώτα του Ιταλικού φασισμού και του Γερμανικού Ναζισμού που κυριαρχούσαν στην Ευρώπη. Αντίσταση στη βία και στην προσβολή πανανθρώπινων αξιών και αρχών του Ευρωπαϊκού πολιτισμού.
Το ΟΧΙ του Μεταξά, αν και ο ίδιος είχε επιβάλλει με τη βία το δικτατορικό του καθεστώς , εξέφρασε την οργή του Ελληνικού λαού που κινδύνευε να χάσει εκτός από την πολιτική και την εθνική ελευθερία του.
Αν θεωρήσουμε ότι η άλλη όψη της άρνησης σε μια κατάσταση είναι η συναίνεση στην αντίθετή της, τότε :
η κινητήρια δύναμη του ΟΧΙ ήταν ακριβώς αυτή η πάλη της αντίθεσης ανάμεσα στο μεγάλο ΟΧΙ στον φασισμό και στο μεγάλο ΝΑΙ στην ελευθερία, τη δημοκρατία και τον ανθρωπισμό.
Ο Ελληνικός Λαός όπως ο ήρωας του Μπρεχτικού έργου στο «Αυτός που λέει το Ναι και αυτός που λέει το Όχι» αρνείται να υπακούσει στις αυθαίρετες επιταγές των ισχυρών και συναινεί στην εθελούσια θυσία για την υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας μας, τη δημοκρατία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Με το ΟΧΙ ως την ριζοσπαστική πράξη της αντίστασης, με το ΝΑΙ ως την κοινωνική επιταγή της αυτοθυσίας για χάρη της ελευθερίας, ο ελληνικός μετέβαλε τον ρου της ιστορίας, συντόμευσε την πορεία προς την απελευθέρωση γιατί «όπως η μεταβολή της φύσης, έτσι και η μεταβολή της κοινωνίας είναι απελευθερωτική πράξη…» (Μπρεχτ).
Η νέα γενιά, σε ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ ιστορικού παρελθόντος και παρόντος και με γνώση της ιστορίας, ας έχει νου και καρδιά καθαρά, ας είναι έτοιμη να ερμηνεύει και να κατανοεί τις κοινωνικές καταστάσεις και να μεταβάλλει τα δεδομένα όταν αυτό επιτάσσουν οι καιροί για το συλλογικό καλό.
Ελένη Αναστασοπούλου
