Στις 21 Φεβρουαρίου έχει καθιερωθεί και γιορτάζεται η Παγκόσμια Hμέρα Μητρικής Γλώσσας με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της UNESCO τον Νοέμβριο του 1999 και τιμάται κάθε χρόνο από το Φεβρουάριο του 2000.
Στόχος είναι η προώθηση της γλωσσικής πολυμορφίας και η διάσωση των γλωσσών που τείνουν να εξαφανιστούν. Αφορμή γι’ αυτή την απόφαση στάθηκε η σφαγή της Ντάκα το 1952, όταν φοιτητές του ανατολικού Πακιστάν (σημερινού Μπαγκλαντές) ξεσηκώθηκαν για να εμποδίσουν την κατάργηση της γλώσσας τους μπενγκάλι και την αντικατάστασή της από την επίσημη Ουρντού του Πακιστάν. Η Αστυνομία έπνιξε τη διαμαρτυρία τους στο αίμα.
Η UNESCO τονίζει, ότι σχεδόν οι μισές από τις περίπου 6.000 ομιλούμενες σήμερα γλώσσες κινδυνεύουν να περιοριστούν ή ακόμη και να εξαφανιστούν σε πολλά σημεία του πλανήτη. Για τον λόγο αυτό, η προστασία τους έχει αναχθεί σε βασικό της στόχο. Άλλωστε, όπως έχει συχνά ειπωθεί, η γλώσσα είναι το πιο δυνατό εργαλείο για τη διατήρηση και την ανάπτυξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε εθνότητας.
Με αφορμή τον φετινό εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Μητρικής Γλώσσας πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη Παρασκευή17/2/2017 σε χώρο του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο Βόλο, ημερίδα με θέμα «Προσφυγικές ροές και διδασκαλία της Μητρικής Γλώσσας. Καλές πρακτικές και προβλήματα».
Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Παγκόσμιου Σωματείου Αποδήμων Μαγνήτων «Το Κοινόν των Μαγνήτων» και του Εργαστηρίου Λόγου και Πολιτισμού του ΠΤΠΕ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Υπεύθυνη κα Παπαδοπούλου Μαρία). Συνδιοργανωτές το Γραφείο της Γενικής Διεύθυνσης Μετάφρασης στην Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, το Δίκτυο των Τ4Ε Αθμιας Εκπ/σης Μαγνησίας και Βθμιας Εκπ/σης Θεσσαλίας, το Γραφείο Σχολικής Πρακτικής του ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Υπεύθυνος κ. Χανιωτάκης), η ΑΡΣΙΣ, η Ύπατη Αρμοστεία, το Γραφείο Σχολικών Δραστηριοτήτων της Δ/νσης Α/θμιας Εκπ/σης Μαγνησίας, τα 16ο – 30ό Δημοτικά Σχολεία Βόλου και το 9ο Γυμνάσιο Βόλου και το Europe Direct Περιφέρειας Θεσσαλίας, Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Περιφέρειας Θεσσαλίας και η Περιφέρεια Θεσσαλίας.
Με τη φετινή εκδήλωση συμπληρώνονται 8 χρόνια συνεχούς ενασχόλησης του Κοινού με το κρίσιμο θέμα της Μητρικής Γλώσσας. Μέλη του Κοινού ανά τον κόσμο Σουηδία, Βέλγιο Λουξεμβούργο, Ελβετία, Γαλλία, Γερμανία και Η.Π.Α. με συνδετικό κρίκο και ψυχή του εγχειρήματος τον Βολιώτη εκπαιδευτικό κ. Πασχάλη Δήμου μελέτησαν τις διαστάσεις του θέματος , προβάλλοντας την ανάγκη βελτίωσης του θεσμικού πλαισίου για τη διδασκαλία των Ελληνικών ως δεύτερης ή ως ξένης γλώσσας . Σε αυτά τα πλαίσια το 2010, με την επίβλεψη του Πασχάλη Δήμου, φιλοτεχνήθηκε και εκδόθηκε το ετήσιο Ημερολόγιο, με τη βοήθεια 50 και πλέον Ελληνοπαίδων της Στοκχόλμης, με θέμα τους Μεσογειακούς Αγώνες. Παρατήρησαν επίσης την επίδραση διδασκαλίας της μητρικής γλώσσας μέσα σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία αλλά και το πλαίσιο διδασκαλίας της μητρικής στην ελλαδική επικράτεια.
Αρωγός στην προσπάθεια είναι το δίκτυο Teachers4Europe,το οποίο έδωσε δυναμικά το παρόν, με Βασιλική Βούλγαρη, Ευτυχία Πλακαρού, Ζησούλα Γκουτσιουκώστα, Αναστασία Γκαινταρτζή, Μαγδαληνή Βίτσου, Δήμητρα Πελεκάνου, Ελένη Μπαρμπουδάκη, Γιάννη Κοινάκη, Αριάδνη Φωτεινή Στέλλου και Σωκράτη Χρυσόμαλλο. Στη μαζική αυτή παρουσία συνετέλεσε η ευαισθησία των μελών του σε θέματα που αφορούν τη συμβολή στη δημιουργία ενός σχολείου ανοιχτού στην κοινωνία , που διαμορφώνει πολίτες ευαισθητοποιημένους στα σύγχρονα ζητήματα. Ενός σχολείου που προσφέρει ένα υγιές, ισότιμο, ασφαλές περιβάλλον στη σχολική κοινότητα. Ενός σχολείου που σέβεται την πολιτισμική ταυτότητα όλων και όπου ο καθένας μπορεί να αναπτύξει και να καλλιεργήσει την αυτοεικόνα του, τις ικανότητές του και την πολλαπλή του ταυτότητα.
Το Κοινόν των Μαγνήτων, είτε ως οργανωτικός φορέας είτε ως συνδιοργανωτής με θεσμικούς επιστημονικούς παράγοντες, αξιοποιώντας το αξιόλογο γνωστικό φορτίο των μελών του προχώρησε από το 2009 τόσο στο Βόλο όσο και στις χώρες διαμονής των μελών του στην πραγματοποίηση ημερίδων αλλά και ομάδων μελέτης και προαγωγής της Ελληνικής Γλώσσας.
Το Φεβρουάριο του 2009 πραγματοποιήθηκε Ημερίδα-Συζήτηση με θέμα «Το παρόν και το μέλλον της διδασκαλίας της Ελληνικής Γλώσσας στη Σουηδία» στο χώρο της Ελληνικής Κοινότητας Solna στη Στοκχόλμη , με επιστημονικό υπεύθυνο τον κ. Πασχάλη Δήμου μέλος του δ.σ. του Κοινού και ομιλίες Ελλήνων και Σουηδών πανεπιστημιακών αλλά και πλήθους ομογενειακών φορέων.
Ακολούθησε το Φεβρουάριο 2010 διημερίδα που πραγματοποιήθηκε σε χώρους του Δήμου Solna με θέμα «Η Διδασκαλία της Μητρικής Γλώσσας σε μια Πολυπολιτισμική Κοινωνία» με εισηγήσεις μελών του Κοινού αλλά και τη συμμετοχή επιστημόνων από ελληνικά και αμερικανικά πανεπιστήμια. Στη συγκεκριμένη εκδήλωση παρουσιάστηκαν στοιχεία από τη φοίτηση Βολιωτών μαθητών σε ελληνόγλωσσα προγράμματα στο εξωτερικό αλλά και για το ρόλο των γονέων τους σε αυτήν την επιλογή.
Από το Φεβρουάριο του 2012 μέχρι και πέρσι πραγματοποιούνται σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας τρεις ημερίδες , οι οποίες κινούνται στην ανάδειξη της ελληνικής πραγματικότητας στο θέμα της Μητρικής Γλώσσας , το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία ενός τέτοιου προγράμματος με τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης αλλά και την παρουσίαση καλών πρακτικών τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό. Υπήρχε η δυνατότητα να παρουσιαστεί η γλωσσική εκπαίδευση σε σχέση με τη μητρική γλώσσα των παιδιών με μεταναστευτικό υπόβαθρο που ζουν στη χώρα μας. Υπογραμμίστηκε, ότι στην Ελλάδα δεν αντιμετωπίζονται ισότιμα οι μητρικές γλώσσες των αλλοδαπών μαθητών. Εμφανίζονται στερεότυπα και αντιλήψεις πως η εκμάθηση της μητρικής γλώσσας επιβραδύνει την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, μια λάθος αντίληψη επιστημονικά. Ενώ επισημάνθηκε ότι στο ελληνικό σχολείο υπάρχει χώρος για συνύπαρξη τόσο της ελληνικής, όσο και της μητρικής γλώσσας των αλλοδαπών μαθητών. Γιατί η εκμάθηση της μητρικής γλώσσας συμβάλλει στη γλωσσική, όσο και στη συναισθηματική ανάπτυξη.
Το ίδιο διάστημα, μια ομάδα ομογενών της περιοχής της Ουάσιγκτον των ΗΠΑ, σκέφτηκαν, προς το τέλος του 2012,να πάρουν την πρωτοβουλία να δημιουργήσουν τον «Κύκλο της Ελληνικής Γλώσσας» (ο Κύκλος) με κύριο σκοπό να δημιουργούν και να δίνουν την ευκαιρία στους ενδιαφερομένους να μιλούν, και να βελτιώνουν τη χρήση της ελληνικής γλώσσας με συζητήσεις πάνω σε διάφορα θέματα, με αποκλειστική χρήση της ελληνικής, δηλαδή χωρίς τις προσμίξεις αγγλικών λέξεων και φράσεων φαινόμενο, δυστυχώς, πολύ συνηθισμένο στις μέρες μας (Αδαμαντιάδης 2015) . Κεντρικό ρόλο στην ομάδα , ο αειθαλής Βολιώτης , διεθνούς φήμης, Ομότιμος Καθηγητής , κ. Αχ. Αδαμαντιάδης. Κορύφωση του συγκεκριμένου πλαισίου δράσης υπήρξε η περσινή Ημερίδα, όπου παρουσιάστηκαν σχετικές. καλές πρακτικές των Ελλήνων της Διασποράς , στη διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης ή ως ξένης Γλώσσας. Δόθηκε η δυνατότητα σε καταξιωμένους επιστήμονες να παρουσιάσουν το πλαίσιο διδασκαλίας της μητρικής γλώσσας σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, τη διδασκαλία της μητρικής γλώσσας των μεταναστών που διαβιούν στην ελλαδική επικράτεια και τέλος τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στη Διασπορά.
