Να δοθεί αμέσως η δυνατότητα στις Περιφέρειες να προκηρύξουν οριζόντια το Υπομέτρο4.2 «Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση, εμπορία ή και ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων με αποτέλεσμα μη γεωργικό προϊόν» του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, ζητεί η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Παράλληλα, ζητεί να αυξηθεί το ποσό που εκχωρείται στις Περιφέρειες για το συγκεκριμένο Υπομέτρο, ενώ εκφράζει την αντίθεσή της στο να προχωρήσουν οι δράσεις της μεταποίησης μέσω του LEADER.
Η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας καταθέτει συγκεκριμένες προτάσεις για τους όρους προκήρυξης και τα κριτήρια βαθμολόγησης στην κατεύθυνση βελτίωσης και επιτυχούς ολοκλήρωσης της πρόσκλησης, ενώ ζητεί αύξηση του προϋπολογισμού και συμπληρωματικά κριτήρια για τις νησιωτικές Περιφέρειες και τις κηρυχθείσες σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας περιοχές.
Αναλυτικά, η επιστολή που απέστειλε ο Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, Περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Ε. Αποστόλου και τον Γενικό Γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων κ. Χ. Κασίμησε υλοποίηση απόφασης του ΔΣ της ΕΝΠΕ μετά από εισηγήσεις της Περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου κ. Χ. Καλογήρου και του Μέλους του ΔΣ κ. Ν. Στουπή, έχει ως εξής:
Απόψεις και προτάσεις για το Υπομέτρο 4.2 «Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση, εμπορία ή και ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων με αποτέλεσμα μη γεωργικό προϊόν» του ΠΑΑ 2014-2020
- Θεωρούμε ιδιαίτερα κρίσιμο για την περιφερειακή ανάπτυξη και την στόχευση για παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, την ανάπτυξη της αγροτοβιομηχανίας, την ίδρυση και τον εκσυγχρονισμό μεταποιητικών μονάδων επεξεργασίας προϊόντων του πρωτογενή τομέα που οδηγούν είτε σε νέο γεωργικό ή σε μη γεωργικό προϊόν. Για τούτο αναγνωρίζουμε ως ιδιαίτερης σημασίας το συγκεκριμένο μέτρο του ΠΑΑ, και σημειώνουμε πως οι πόροι του πρέπει κυρίως να στραφούν στην ενίσχυση των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που μπορεί να αποτελέσουν το κορμό και τη ραχοκοκαλιά μιας σταθερής και βιώσιμης ανάπτυξης. Για αυτό και κρίνουμε ως ιδιαίτερα ελάχιστο το διατιθέμενο στις Περιφέρειες ποσό και επιτακτικά αναγκαία την ενίσχυση του εκχωρούμενου προϋπολογισμού στις Περιφέρειες για το συγκεκριμένο μέτρο, είτε με ανακατανομή του προϋπολογισμού που διαχειρίζεται το Υπουργείο, είτε με πρόσθετους πόρους.
- Εκφράζουμε την ετοιμότητα των υπηρεσιών μας και κρίνουμε επιβεβλημένο να δοθεί άμεσα η δυνατότητα στις Περιφέρειες να προκηρύξουν οριζόντια το αντίστοιχο μέτρου ώστε οι προκηρύξεις να τρέχουν παράλληλα, να διευκολύνονται οι ίδιοι οι επενδυτές να κάνουν ορθές επιχειρηματικές επιλογές αλλά και ταυτόχρονα να έχουμε οικονομίες κλίμακας χρόνου και κόστους στην προβολή και διαχείριση του ίδιου του Προγράμματος. Η σκέψη να προχωρήσουν οι δράσεις της μεταποίησης μέσω του LEADER μας βρίσκει αντίθετους γιατί οδηγεί σε σοβαρές καθυστερήσεις, μπερδέματα, θα υποχρεώσει να τρέχουν έτσι ή αλλιώς παράλληλοι μηχανισμοί υλοποίησης για τις περιοχές που δεν καλύπτουν τα ολοκληρωμένα προγράμματα.
- Για λόγους διαφάνειας και διασφάλισης δικαιοσύνης και ισονομίας στην αντιμετώπιση και ορθή κρίση των υποβαλλόμενων προτάσεων, κρίνουμε απαραίτητη την ύπαρξη συγκροτημένης γνωμοδοτικής επιτροπής από υπηρεσιακούς παράγοντες με την συμμετοχή κοινωνικών φορέων, με δύο εισηγήσεις, για την αξιολόγηση και βαθμολογική κατάταξη των προτάσεων.
- Σε σχέση δε με τα κριτήρια βαθμολόγησης θα θέλαμε να τονίσουμε:
- Ενισχύεται και μοριοδοτείται η απόδειξη της ίδιας συμμετοχής κατά 25% στο σύνολο της επενδυτικής πρότασης, όταν είναι πασιφανές πως είναι αδύνατον μια μικρή επιχείρηση σε συνθήκες κρίσης να έχει τη δυνατότητα αυτού του μεγέθους της ρευστότητας.Να προσδιορισθεί τουλάχιστον μειωμένη βαρύτητα του κριτηρίου της ίδιας συμμετοχής λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες κρίσης και την ανάγκη ενίσχυσης των αδυνάμων να αποκτήσουν πρόσβαση στη δυνατότητα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και όχι των ισχυρών να γίνουν ισχυρότεροι.
- Ενισχύεται και μοριοδοτείται η ήδη υπάρχουσα εξαγωγική δραστηριότητα των «μεγάλων» όταν αυτό είναι ζητούμενο και πρέπει να είναι ο στόχος μιας επιχείρησης στο εξεταζόμενο επιχειρηματικό της πλάνο. Να προσδιορισθεί τουλάχιστον εξ ίσου μοριοδότηση για τις επιχειρήσεις που μέσω της επενδυτικής δραστηριότητας θα εμφανίσουν εξωστρέφεια.
III. Επιβραβεύεται η επαναφορά καταθέσεων για όσους είχαν την ‘’πρόβλεψη’’ και την ‘’πρόθεση ‘’ για άνοιγμα λογαριασμών στο εξωτερικό, ενώ οι αντίστοιχοι μικροί που στήριζαν όλα αυτά τα χρόνια το εγχώριο τραπεζικό σύστημα τιμωρούνται. Να απαλειφτεί το κριτήριο εισαγωγής επενδυτικών κεφαλαίων από το εξωτερικό για την ανάγκη της επένδυσης για ευνόητους λόγους.
- Η μεγέθυνση της απορρόφησης της τοπικής παραγωγής, η αύξηση του κύκλου των εργασιών, η κερδοφορία σε συνθήκες κρίσης, η αύξηση των θέσεων εργασίας, η αυξητική τάση των εξαγωγών, η παραγωγή νέων καινοτόμων προϊόντων, ο ελάχιστος ή μηδενικός τραπεζικός δανεισμός, είναι κριτήρια που χρειάζεται να ενισχυθούν. Ταυτόχρονα με αυτά απαιτείται η πριμοδότηση συγκεκριμένων κλάδων της μεταποίησης γύρω από εθνικά δυναμικά προϊόντα π.χ. λάδι και ελιές, γαλακτοκομικά προϊόντα, αλλά και προϊόντα ή εγκαταστάσεις π.χ. ζωοτροφές, σφαγεία, αρωματικά, μαζί με την επιλεξιμότητα των δαπανών τους, ταυτόχρονα με την πριμοδότηση γεωγραφικά των περιοχών που δέχονται την πίεση των μεταναστευτικών ροών.
- Επί πλέον θα θέλαμε να σημειώσουμε συγκεκριμένες παρατηρήσεις βελτίωσης της πρόσκλησης και επιτυχούς ολοκλήρωσής της:
- Να διασαφηνιστούν εντελώς συγκεκριμένα οι παρερμηνείες που αφήνονται ανοιχτές όσον αφορά στον Καθορισμό Λεπτομερειών στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ παράγραφος 6, περί τριών γραπτών προσφορών σε συνδυασμό με το αν « ο δικαιούχος δεν επιλέξει την οικονομικότερη προσφορά, το επί πλέον ποσό θα βαρύνει αποκλειστικά τον ίδιο ». Για παράδειγμα είναι προφανές ότι αν προσκομίσουμε προσφορές για ντεκάντερ ελαιοτριβείου από διαφορετικούς κατασκευαστές Γερμανίας, Ιταλίας και Τουρκίας με ακριβώς τα ίδια τεχνικά χαρακτηριστικά οι διαφορές τιμών είναι τεράστιες, οι προσφορές θα θεωρηθούν απολύτως συγκρίσιμες, η σαφώς διαφοροποιημένη ποιότητα δεν θα κριθεί, και θα κληθεί ο επενδυτής να πληρώσει την διαφορά. Αυτό με τη σειρά του δημιουργεί αδυναμία υπολογισμού του ύψους ιδίων κεφαλαίων για την υλοποίηση της επενδυτικής πρότασης, και έμμεσα πριμοδοτεί συγκεκριμένη επιλογή.
- Στην παράγραφο 1.1 σελίδα 5 της πρόσκλησης του Μέτρου 4.2.1 αναγράφονται τα εξής: ε) Ως εκσυγχρονισμός μονάδας νοείται η αντικατάσταση ή/και η συμπλήρωση μηχανολογικού εξοπλισμού όπως η επέκταση δυναμικότητας (εφόσον καλύπτεται από τις απαραίτητες κάθε φορά αδειοδοτήσεις) ενεργών και ανενεργών μονάδων. Κατ’ εξαίρεση όσον αφορά στην περίπτωση μονάδων ελαιοτριβείων που έχουν παύσει τη λειτουργία τους, αυτές μπορούν να προβούν σε εκσυγχρονισμό στο πλαίσιο της παρούσας δράσης και να επαναλειτουργήσουν με την ίδια δραστηριότητα και δυναμικότητα. Το ερώτημα είναι αν το ελαιοτριβείο που έχει παύση την λειτουργία του για αρκετά χρόνια θέλει να επαναλειτουργήσει σε νέα διεύθυνση είναι εφικτή η μετεγκατάσταση και επαναλειτουργία του σε νέα θέση μέσα στην ίδια περιφέρεια, διατηρώντας την ίδια δυναμικότητα και αποκτώντας όποιες αδειοδοτήσεις είναι απαραίτητες για την νέα του θέση;
III. Στο άρθρο 6 στις επιλέξιμες δαπάνες: 1.δεν καθορίζονται ως επιλέξιμες οι αμοιβές του προσωπικού που προσελήφθη αποκλειστικά για την υλοποίηση της επένδυσης ενώ αντίθετα οι δαπάνες αυτές κρίνονται εμμέσως ως επιλέξιμες από την κατηγορία των μη επιλέξιμων δαπανών. 2.στο ίδιο άρθρο (επιλέξιμες δαπάνες) δεν αναφέρει ποιές δαπάνες καλύπτονται στη μετεγκατάσταση μιας επιχείρησης , όπως και αν στα πιστοποιητικά ασφάλειας και ποιότητας καλύπτονται και περιβαλλοντικά πιστοποιητικά (πχ EMAS).
- Στο άρθρο 9 θεωρούμε πως πρέπει να δοθεί η δυνατότητα κάθε αίτηση στήριξης να περιλαμβάνει διαφορετικούς κλάδους που υλοποιούνται σε διαφορετικές περιοχές, αρκεί το ποσοστό της ενίσχυσης να είναι το ίδιο.
- Επίσης στη περίπτωση που ο δυνητικός δικαιούχος επιθυμεί να υποβάλλει μία αίτηση στήριξης για δύο υποκαταστήματα σε διαφορετικές Περιφερειακές Ενότητες όπου υπάρχει σαφής χωροταξικός διαχωρισμός των φυσικών αντικειμένων και το ποσοστό ενίσχυσης και στις δύο Περιφερειακές Ενότητες είναι το ίδιο, να προβλεφθεί η επιλεξιμότητα.
- Να προβλεφθεί η δυνατότητα τροποποιήσεων και διορθώσεων του προϋπολογισμού στην ηλεκτρονική αίτησης στήριξης ακόμα και μετά την οριστική υποβολή της εφόσον δεν έχει παρέλθει η καταληκτική ημερομηνία που προβλέπεται στην τελική πρόσκληση (δηλαδή η 18/8/17). Σε αυτήν τη φάση για τους περισσότερους δυνητικούς δικαιούχους η ακριβής εκτίμηση του κόστους των δαπανών είναι αρκετά δύσκολη αν δεν προηγηθεί η αναλυτική τεχνικοοικονομική ανάλυση και η σύνταξη του σχετικού φακέλου.
VII. Το κριτήριο 5 που αφορά την ελλειμματικότητα στη μεταποιητική υποδομή δεν μπορεί να βασίζεται απλά σε σχετική βεβαίωση που εκδίδεται από την Περιφέρεια την στιγμή της αίτησης, αλλά θα πρέπει να έχουν προεκδοθεί σχετικοί αντίστοιχοι πίνακες ελλειμματικότητας ανά κλάδο από κάθε Περιφέρεια.
Ειδικές παρατηρήσεις για νησιωτικές Περιφέρειες και κηρυχθείσες σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας περιοχές.
- Θεωρούμε απαραίτητη την εισαγωγή πρόσθετων συμπληρωματικών κριτηρίων επιλογής πράξεων για τις νησιωτικές περιοχές που έχουν πληγεί από το προσφυγικό – μεταναστευτικό ζήτημα, στο υπομέτρο 4.2 «Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση/εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020».
- Μετά από την κήρυξη σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας όλων των Δημοτικών Ενοτήτων του Δήμου Λέσβου της ΠΕ Λέσβου της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου με την υπ αρ. Απόφαση 4249/13-06-2017 του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας κ. Ιωάννη Καπάκη, παρακαλούμε για την προσθήκη, στα Μέτρα: Μ19 «Στήριξη για τοπική ανάπτυξη μέσω του LEADER» και 4.2 «Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση/εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020», πρόσθετων συμπληρωματικών κριτηρίων επιλογής πράξεων ευνοϊκών για τις νησιωτικές περιοχές που έχουν πληγεί, καθώς και για την αύξηση του προϋπολογισμού των Μέτρων αυτών.
