Έπειτα από πρόσκληση της Διεύθυνσης Νεώτερου Πολιτιστικού Αποθέματος και Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠ.ΠΟ.Α., στο πλαίσιο της προόδου της διαδικασίας αναγνώρισης Μουσείων, στην ενημερωτική συνάντηση για την Αναγνώριση Μουσείων παραβρέθηκε η Αντιπρόεδρος της Δημοτικής Πινακοθήκης Λάρισας-Μουσείου Γ.Ι. Κατσίγρα, κ. Άννυ Ψάρρα-Περίφανου. Από την εφαρμογή της Υπουργικής Απόφασης σχετικά με την «Ίδρυση και αναγνώριση μουσείου κατ’ εξουσιοδότηση» (αρ. 45, Ν. 3028/2002), η πρώτη ημερίδα για τα μουσεία όλης της χώρας πραγματοποιήθηκε την άνοιξη του 2016. Έκτοτε, 23 μουσεία για πρώτη φορά υπέβαλαν αίτημα Προελέγχου και 18 αξιολογήθηκαν επιτυχώς από την αρμόδια Ομάδα Εργασίας του Υπουργείου. Μεταξύ αυτών είναι η Πινακοθήκη της Λάρισας, ένα από τα τρία μοναδικά δημοτικά μουσεία μέχρι τώρα μαζί με το Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείο Λ. & Ν. Σακελλαρίου Καρδίτσας και το Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος που προελέγχτηκαν με επιτυχία.
Η δεύτερη συνάντηση με τίτλο «Αναγνώριση Μουσείων: Ο λόγος στα Μουσεία για τα Μουσεία», που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα πριν λίγες μέρες στο χώρο του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, είχε ως σκοπό την πρώτη αποτίμηση και αξιολόγηση της πρακτικής της αναγνώρισης στο ελληνικό μουσειακό πεδίο και στην ανάδειξη και διάχυση των καλών πρακτικών στο σύγχρονο μουσειακό περιβάλλον. Στη συνάντηση ομιλίες και τοποθετήσεις σε στρογγυλές τράπεζες παρουσίασαν εκπρόσωποι μουσείων και φορέων από όλη την Ελλάδα, όπως από την Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, την επιτροπή βραβείων Živa και Ηeritage in Motion, την Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών, την Υπηρεσία Μουσείων Δικτύου του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης κ.ά. καθώς και στελέχη του Υπουργείου.
Με την εισήγηση «Αναγνώριση και δικτύωση μουσείων: Καλές πρακτικές» η κ. Ψάρρα αναφέρθηκε τις συμπράξεις που έχει πραγματοποιήσει το Μουσείο Κατσίγρα στο πλαίσιο της δικτύωσης με άλλα μουσεία και πολιτιστικούς οργανισμούς. Η Αντιπρόεδρος παρουσίασε την μέχρι τώρα συγκομιδή της πολιτιστικής στρατηγικής της Πινακοθήκης, τα θετικά βήματα και τις περαιτέρω προοπτικές, καθώς και προτάσεις σχετικά με την υπέρβαση των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν τα σύγχρονα ελληνικά μουσεία και την αναγκαία συμπαράσταση από την κεντρική διοίκηση και την τοπική αυτοδιοίκηση. «Σε περιόδους κρίσης, ο πολιτισμός, τα μουσεία και η πολιτιστική μας κληρονομιά, είναι κεφάλαιο βιώσιμης ανάπτυξης και αειφορίας για τις τοπικές κοινωνίες. Οι δραστικές περικοπές στον χώρο της μουσειακής πολιτικής δημιουργούν την αναγκαιότητα της συνέργιας των πολιτιστικών ιδρυμάτων, δημόσιων και ιδιωτικών φορέων για μουσεία πλούσια σε δράση, διατηρώντας ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με την κοινωνία, ανταποκρινόμενα στις απαιτήσεις των καιρών. Σε μια εποχή παγκόσμιων ανακατατάξεων και κοινωνικών αλλαγών τα μουσεία οφείλουν να συμβάλλουν στην κοινωνική συνοχή και ανάπτυξη, να παράγουν γνώση και εκπαίδευση, αλλά και να συνδεθούν με το διεθνές περιβάλλον», ανάφερε χαρακτηριστικά.
Το θετικό αποτέλεσμα της δεύτερης ενημερωτικής συνάντησης αφορά τόσο την πληροφόρηση και ανταλλαγή πρακτικών μεταξύ μουσείων υπό αναγνώριση και Υπουργείου, όσο και την βαρύτητα και ενθάρρυνση που δίνει το Υπουργείο στην εφαρμογή του νόμου αναφορικά με την σχετική πιστοποίηση.
Η αναγνώριση των μουσείων (το «ISO των μουσείων» με άλλα λόγια) αποτελεί ένα σύστημα αξιολόγησης, το οποίο απουσίαζε έως σήμερα από τον κόσμο των ελληνικών μουσείων και τις διοικητικές διαδικασίες της ελληνικής πολιτείας. Ευρύτερα γνωστή ως “accreditation”, πρωτοεφαρμόστηκε στις Η.Π.Α. το 1971. Σήμερα, ο θεσμός της αναγνώρισης των μουσείων εφαρμόζεται σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες (όπως στη Μεγάλη Βρετανία από το 1988, στη Γαλλία, στην Ιταλία, στην Πορτογαλία, στην Ολλανδία), καθώς και στον Καναδά, στην Αυστραλία, στη Ν. Ζηλανδία και αλλού.
Τα κίνητρα και τα ανταποδοτικά οφέλη των μουσείων που αναγνωρίζονται είναι σημαντικά: το «αναγνωρισμένο» μουσείο διαθέτει αυξημένες πιθανότητες να ενταχθεί σε προγράμματα χρηματοδότησης και να αντιμετωπιστεί με ευελιξία σε ζητήματα κινητικότητας συλλογών και συνεργασιών με άλλες χώρες. Παράλληλα, ανήκει σε ομάδα μουσείων που φέρει ειδικό σήμα αναγνώρισης και απολαμβάνει προνόμια (ενημέρωση, προτεραιότητα συμμετοχής σε επιμορφωτικά σεμινάρια, συμπερίληψη σε μεγάλους ταξιδιωτικούς οδηγούς, προβολή).
Η Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα έχει επιτυχώς περάσει το στάδιο του Προελέγχου και τώρα ετοιμάζεται ο φάκελος για το δεύτερο στάδιο του τελικού Ελέγχου. Το στάδιο αυτό απαιτεί τη συνεργασία των διαφορετικών ειδικοτήτων του προσωπικού της Πινακοθήκης, καθώς και την επικοινωνία με τις συναρμόδιες Διευθύνσεις των Υπουργείων Πολιτισμού και Παιδείας για την παροχή τεχνογνωσίας και συμβουλών. Μετά την κατάθεση ο φάκελος θα αξιολογηθεί από το Συμβούλιο Μουσείων, το οποίο θα εκδώσει την απόφαση αναγνώρισης. Έπειτα, η Πινακοθήκη θα εγγραφεί στο ειδικό μητρώο αναγνωρισμένων μουσείων, που θα τηρείται στις αρμόδιες υπηρεσίες των Υπουργείων Πολιτισμού και Παιδείας. Παράλληλα, το Μουσείο Κατσίγρα θα λάβει το ειδικό σήμα της αναγνώρισης, προκειμένου να το χρησιμοποιεί σε οποιεσδήποτε εκδόσεις ψηφιακής ή συμβατικής μορφής, ενημερωτικά φυλλάδια, εισιτήρια, λοιπά παραστατικά, κτλ.
