Η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Λάρισας σε συνεργασία με το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου ενημερώνει τους βαμβακοπαραγωγούς της Π.Ε. Λάρισας για τις απαραίτητες ενέργειες αποτελεσματικής φυτοπροστασίας της βαμβακοκαλλιέργειας.
1.Στόχοι
1.1. Η ενημέρωση των βαμβακοπαραγωγών για την αποτελεσματική φυτοπροστασία στον πραγματικό καλλιεργητικό χρόνο.
1.2. Η έγκαιρη ενημέρωση που αφορά την περίοδο κατά την έναρξη της ανθοφορίας και την οργάνωση αποτελεσματικής αυτοάμυνας κάθε βαμβακοφυτείας για όλη την καλλιεργητική περίοδο.
1.3. Η τακτική παρακολούθηση κάθε βαμβακοχώραφου και σύμφωνα με τα πραγματικά δεδομένα, να εφαρμόζονται οι συγκεκριμένες καλλιεργητικές πρακτικές φυτοπροστασίας στο σωστό χρόνο, όπως παρακάτω περιγράφονται κατά περίπτωση.
- Διαπιστώσεις
Αυτή την εποχή τα βαμβακόφυτα πλησιάζουν στο στάδιο έναρξης της ανθοφορίας. Οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν στην αρχή της καλλιεργητικής περιόδου, δεν ευνόησαν την πρώιμη σπορά και τη γρήγορη ανάπτυξη των νεαρών βαμβακοφύτων, γι’ αυτό και η φετινή παραγωγή είναι σχετικά όψιμη σε σχέση με τον μέσο όρο της Π.Ε. Λάρισας.
Στο δίκτυο φερομονικών παγίδων που έχει αναπτύξει η Υπηρεσία μας, όσον αφορά στο πράσινο σκουλήκι, μέχρι στιγμής υψηλά επίπεδα συλλήψεων ενήλικων (πεταλούδων) πράσινου σκουληκιού εμφανίζονται στις περιοχές που βρίσκονται παραπλεύρως της Π.Ε.Ο. Λάρισας – Βόλου και πιο συγκεκριμένα στα Δ.Δ. Αχιλλείου (Δήμου Κιλελέρ), Αρμενίου, Γλαύκης, Καλαμακίου, Μελίας και Γλαύκης, όπως επίσης και σε ορισμένες περιοχές του Δήμου Φαρσάλων.
Όσον αφορά στο ρόδινο σκουλήκι, οι συλλήψεις ενήλικων (πεταλούδων) ρόδινου σκουληκιού στο δίκτυο φερομονικών παγίδων κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα στις περισσότερες περιοχές της Π.Ε. Λάρισας. Σχετικά υψηλές συλλήψεις παρουσιάζονται στο Δ.Δ. Τερψιθέας.
- Συστάσεις – καλλιεργητικές πρακτικές
Οι παραγωγοί από το στάδιο της ανθοφορίας και στη συνέχεια, απαιτείται να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα και να επιθεωρούν επισταμένως την καλλιέργειά τους (κάθε 3 – 4 ημέρες) προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν εντομολογικές προσβολές για την αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος. Η επιθεώρηση των βαμβακοκαλλιεργειών συνιστάται να γίνεται πρωινές ή απογευματινές ώρες διασχίζοντας το χωράφι διαγώνια και εξετάζοντας 100 φυτά σε διαφορετικά σημεία της διαγωνίου.
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΚΟΥΛΗΚΙ: Η Υπηρεσία μας τονίζει ότι στο παρόν στάδιο της καλλιέργειας, το κατώτατο όριο επέμβασης για το πράσινο σκουλήκι είναι 6-8 ζωντανές νεαρές προνύμφες (σκουλήκια 1ου και 2ου σταδίου, μήκους μέχρι 1 εκατοστό) κατά μέσο όρο ανά 100 φυτά.
ΡΟΔΙΝΟ ΣΚΟΥΛΗΚΙ: Όσον αφορά στο ρόδινο σκουλήκι, στο στάδιο της ανθοφορίας το κατώτατο όριο επέμβασης είναι 20% προσβεβλημένων λουλουδιών (ροζέτες) σε τυχαίο δείγμα 100 λουλουδιών από τουλάχιστον 5 αντιπροσωπευτικά σημεία της φυτείας. Στις περιπτώσεις που απ’ τον επιτόπιο έλεγχο προκύπτουν προσβολές σε ποσοστό άνω του 20%, τότε και μόνο θα πρέπει οι παραγωγοί να προβούν σε χημικό ψεκασμό. Σ’ όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις συνιστάται στους παραγωγούς να μην προβαίνουν σε βιαστικούς ψεκασμούς.
Η Υπηρεσία μας επισημαίνει ότι η δράση του πράσινου και του ρόδινου σκουληκιού, στο παρόν βλαστικό στάδιο του βαμβακιού δύναται να αναχαιτιστεί από τη δραστηριότητα των ωφέλιμων εντόμων, που έχουν εγκατασταθεί και που είναι χρήσιμα στις επόμενες και πιο καταστρεπτικές γενεές. Επίσης, οι προσβολές που προκαλεί το πράσινο σκουλήκι στο παρόν στάδιο του βαμβακιού δεν είναι σημαντικές λόγω της ικανότητας του φυτού να αναπληρώνει τα κατεστραμμένα καρποφόρα όργανα. Γι’ αυτό παρακαλούνται οι παραγωγοί να μην προβαίνουν σε χημική επέμβαση «προληπτικά», αφού οι αυξημένοι πληθυσμοί ωφέλιμων εντόμων που παρατηρούνται από τους επιτόπιους ελέγχους συμβάλλουν σημαντικά στην καταπολέμηση του πράσινου και ρόδινου σκουληκιού. Στο παρόν στάδιο και εφόσον απαιτηθεί χημική καταπολέμηση τότε αυτή πρέπει να διενεργείται με εντομοκτόνα εκλεκτικής δράσης όπως π.χ. με Bacillus thuringiensis που είναι φιλικότερα προς τα ωφέλιμα έντομα.
Η χημική καταπολέμηση του πράσινου σκουληκιού είναι πιο αποτελεσματική όταν γίνεται στο 1ο ή στο 2ο στάδιο της προνύμφης (μήκος έως 1 εκατοστό) διότι οι μεγαλύτερης ηλικίας προνύμφες δεν είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στα εντομοκτόνα. O ψεκασμός θα πρέπει να διενεργείται κατά τις απογευματινές ώρες και μετά τη δύση του ηλίου διότι αφενός μεν τότε αυξάνεται η δραστηριότητα των προνυμφών και κατ’ επέκταση η αποτελεσματικότητα του ψεκασμού, αφετέρου δε για την προστασία των μελισσών. Επισημαίνεται ότι εφόσον απαιτηθεί επέμβαση με φυτοπροστατευτικά μέσα και επαναληπτικοί ψεκασμοί, τότε είναι επιθυμητή η εναλλαγή σκευασμάτων διαφορετικής δράσης και διαφορετικής χημικής ομάδας κάθε φορά, και να αποφεύγεται η χρήση του ίδιου εντομοκτόνου περισσότερο από δύο (2) φορές την καλλιεργητική περίοδο για την αποφυγή εμφάνισης συμπτωμάτων ανθεκτικότητας του σκουληκιού σε αυτό.
Η Υπηρεσία μας υπενθυμίζει στους παραγωγούς που έχουν τοποθετήσει φερομονικές παγίδες στα χωράφια τους για την παρακολούθηση του πράσινου και ρόδινου σκουληκιού, ότι οι συλλήψεις ενήλικων (πεταλούδων) στις φερομονικές παγίδες δεν αποτελούν κριτήριο για την εφαρμογή χημικής επέμβασης. Οι φερομονικές παγίδες βοηθούν στον προσδιορισμό της ακριβής περιόδου αλλαγής των γενεών του πράσινου και του ρόδινου σκουληκιού, και σε συνδυασμό με τον επιτόπιο έλεγχο συμβάλλουν στον προσδιορισμό της καταλληλότερης χρονικής στιγμής για επέμβαση. Σε καμία περίπτωση οι φερομονικές παγίδες δεν αποτελούν μέσο εκτίμησης του ύψους της προσβολής, αλλά είναι σημαντικό εργαλείο εκτίμησης του κινδύνου. Η σοβαρότητα της προσβολής είναι συνάρτηση: 1) του αριθμού και της ηλικίας των ζωντανών προνυμφών (σκουληκιών) που διαπιστώνονται από τις επιτόπιες επισκέψεις στους αγρούς και 2) του σταδίου ανάπτυξης της καλλιέργειας. Ουσιαστικό κριτήριο για την απόφαση λήψης ή όχι μέτρων αντιμετώπισης είναι μόνο τα αποτελέσματα των επιτόπιων δειγματοληψιών στα όργανα των φυτών (χτένια, άνθη, καρύδια).
Η Υπηρεσία μας παρακαλεί τους συναδέλφους Γεωπόνους (Καταστήματα Γεωργικών Εφοδίων, Γραφεία Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής κ.α.) που πιθανόν εντοπίσουν σημαντική εντομολογική προσβολή ή οποιοδήποτε άλλο ανησυχητικό σύμπτωμα σε βαμβακοκαλλιέργειες, να επικοινωνήσουν άμεσα με την Υπηρεσία μας, έτσι ώστε σε συνεργασία μαζί τους, να εκδοθεί προειδοποίηση για την ευρύτερη περιοχή (τηλ.: 2413 511119, 2413 511157).
- Εφαρμογή ψεκασμών με Φυτοπροστατευτικά Προϊόντα
Η Υπηρεσία μας ενημερώνει ότι οι βαμβακοπαραγωγοί είναι αποκλειστικά και μόνο υπεύθυνοι, για την τελική απόφαση εφαρμογής χημικών σκευασμάτων, του είδους των σκευασμάτων που θα επιλέξουν, καθώς και του τρόπου και χρόνου χρησιμοποίησης αυτών, τα οποία συμβάλουν στις ποσοτικές και ποιοτικές αποδόσεις της καλλιέργειας. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των παρασκευαστών οίκων για την αναλογία χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, την συνδυαστικότητά τους, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, καθώς και για τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης. Τα αγροχημικά πρέπει να χρησιμοποιούνται πάντοτε σύμφωνα με την ετικέτα. Σύμφωνα με τα άρθρα 9§3 και 10§3 του ν.4036/2012 (ΦΕΚ8Α) όποιος χρησιμοποιεί μη εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα υπόκειται σε διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.
Επιπλέον, πρέπει να αποφεύγονται οι ψεκασμοί με μελισσοτοξικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα, ενώ όπου κρίνεται αναγκαίο, οι ψεκασμοί πρέπει να γίνονται την ώρα που δεν δραστηριοποιούνται οι μέλισσες, δηλαδή κατά τις απογευματινές ώρες κυρίως και μετά τη δύση του ηλίου. Οι βαμβακοπαραγωγοί οφείλουν να προειδοποιούν τους μελισσοκόμους ώστε να απομακρύνουν τα μελίσσια τους από την περιοχή του ψεκασμού. Για τον σκοπό αυτό, οι μελισσοκόμοι θα πρέπει απαραιτήτως να αναγράφουν στις κυψέλες τον κωδικό τους, το τηλέφωνο και τη διεύθυνσή τους ώστε να είναι δυνατή η έγκαιρη ειδοποίησή τους.
Η Υπηρεσία μας υπενθυμίζει στους παραγωγούς που θα χρησιμοποιήσουν χημικά σκευάσματα στην τρέχουσα περίοδο, ότι εφαρμόζεται πιλοτικό πρόγραμμα ασφαλούς διαχείρισης κενών συσκευασίας φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε συνεργασία με την Π.Ε. Λάρισας, τον ΕΣΥΦ, το ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδος, το Γεωπονικό Σύλλογο Λάρισας, το Σύλλογο Επαγγελματιών Γεωπόνων του νομού Λάρισας και την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης. Προτείνεται στους παραγωγούς να συμμετάσχουν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα.
