«Έχουμε χρέος να μην αφήσουμε να σβήσει το καντήλι της ρωμιοσύνης στην Πόλη που τα τελευταία χρόνια τρεμοσβήνει» τόνισε ο επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διακοινοβουλευτική Συνέλευση Ορθοδοξίας, βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος στην εκδήλωση για τα 30 χρόνια από την έκδοση της εφημερίδας «Ανατολή» με θέμα «Οι ρωμιοί Πολίτες της νέας εποχής».
Ο μικρασιατικής καταγωγής βουλευτής, κληθείς από τον συντονιστή της συζήτησης, δημοσιογράφο κ. Άρη Πορτοσάλτε, αναφέρθηκε στην πρώτη του γνωριμία με την Πόλη, «όταν βρέθηκα το 1989 σε μια φοιτητική εστία, που αρχικά προορίζονταν για στρατώνας του ΝΑΤΟ, για να μάθω τούρκικα, έχοντας ακούσματα από τους παππούδες μου που ήταν πρόσφυγες από την Καππαδοκία και αυτοπροσδιορίζονταν ως Ρωμιοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Τότε εντυπωσιάστηκα γνωρίζοντας και ελληνόφωνους φοιτητές από τον Πόντο. Ξαναβρέθηκα στην Πόλη το 1991 για μεταπτυχιακές σπουδές στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης. Φιλοξενούμουν στην ενορία του Βαφεοχωρίου στον Βόσπορο και ως αντίδωρο βοηθούσα τον κυρ Μιχάλη στο ψαλτήρι, διαβάζοντας τον εξάψαλμο. Ελάχιστο το εκκλησίασμα. Πριν χρόνια πέθανε ο ψάλτης, ακολούθησε η παπαδιά, έφυγε και ο παπάς. Από τις δυο κόρες έμαθα ότι η μια ήρθε στην Ελλάδα και η άλλη άκουσα πως παντρεύτηκε Τούρκο. Δεν ξέρω αν λειτουργεί πια η ενορία της Ευαγγελίστριας. Το παράδειγμα αυτό δείχνει την δημογραφική αιμορραγία της πολίτικης ρωμιοσύνης. Παλεύει ο οικουμενικός μας πατριάρχης, αυτή η φωτεινή μορφή της Ορθοδοξίας και του γένους. Αναβίωσε την Ίμβρο, ξαναλειτουργεί στις εκκλησιές των παππούδων μας στην καθ’ ημάς Ανατολή, στην Καππαδοκία και στην Παναγία Σουμελά στην Τραπεζούντα. Ανακαίνισε εκκλησίες και προσκυνήματα και ομογενειακά κληροδοτήματα. Όλα αυτά, όμως, κινδυνεύουν να μείνουν ντουβάρια χωρίς Έλληνες αν δεν αναστραφεί η φθίνουσα δημογραφική πορεία της ομογένειας. Οι ελπίδες ότι η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας θα είχε ευτυχή κατάληξη με την ένταξή της στην ΕΕ που θα δημιουργούσε συνθήκες ασφάλειας για την επάνοδο των Κωνσταντινουπολιτών που έχουν τουρκική υπηκοότητα και αναγκάστηκαν τις προηγούμενες δεκαετίες να φύγουν από τη Βασιλεύουσα, μοιάζουν πια με όνειρο θερινής νυκτός.
Παλιότερα, ο μακαριστός πατριάρχης Αλεξανδρείας Παρθένιος είχε ζητήσει για να μη σβήσει η εκεί ομογένεια να σταλούν παιδιά από τα ορφανοτροφεία της Ελλάδας, να σπουδάσουν στα ομογενειακά σχολεία και να ενσωματωθούν στην ελληνική κοινότητα που διαθέτει μεγάλη ακίνητη περιουσία. Δυστυχώς δεν προχώρησε αυτή η ιδέα.
Απόψε άκουσα μια ξεκάθαρη πρόταση από τον πρόεδρο της Κοινότητας Νεοχωρίου κ. Λάκη Βίγκα, να επιδιωχθεί η απόδοση τουρκικής υπηκοότητας σε 1.000 Έλληνες, προκειμένου να εγκατασταθούν στην Πόλη και να δώσουν φιλί ζωής στη ρωμιοσύνη. Δεν ξέρω πόσο εύκολο είναι, καθώς η ελληνορθόδοξη μειονότητα στην Κωνσταντινούπολή είναι όμηρος της “αρχής της αμοιβαιότητας” με την μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, σύμφωνα με τη συνθήκη της Λοζάνης. Πιστεύω ότι το ελληνικό κράτος, που εδώ και δεκαετίες δεν έκανε όσα έπρεπε και μπορούσε, θα την εξετάσει σοβαρά όπως και κάθε άλλη πρόσφορη ιδέα, έτσι ώστε να συνεχίσει να υπάρχει ο ελληνισμός στην Πόλη».
Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος συνεχάρη τον εκδότη κ. Γρηγόρη Κεσίσογλου «για το έργο που επιτελεί χρόνια τώρα με την “Ανατολή” ως γέφυρα του χθες με το σήμερα, αλλά και για την ευκαιρία ουσιαστικής συζήτησης για το πώς μπορεί να υπάρξει επόμενη μέρα για τους Ρωμιούς στην Κωνσταντινούπολη».
Στο πάνελ της συζήτησης συμμετείχαν εκτός του κ. Βίγκα, η συνθέτρια κ. Ευανθία Ρεμπούτσικα, ο δημοσιογράφος κ. Παύλος Τσίμας και ο επιχειρηματίας εκ Τουρκίας κ. Αντώνης Φιλιππίδης, ενώ κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης προβλήθηκε ρεπορτάζ για το πώς βλέπουν το μέλλον τους στην Πόλη νέοι ομογενείς Πολίτες.
